شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، به عبارتی طرح اقدام ملی مسکن در حالی با معضل کمبود نقدینگی ناشی از آورده پایین متقاضیان مواجه شده که بنا به ادعای برخی متقاضیان مبالغ اولیه اعلام شده برای ساخت واحدها به تدریج در حال افزایش است و پیمانکاران هر از گاهی ارقام جدید اعلام می کنند. فعالان بازار مسکن بر این باورند که طرح مسکن اقدام ملی برای قشر ضعیف جامعه دیده نشده است چرا که این دهکهای اقتصادی نه توان بازپرداخت وام ۱۰۰ میلیونی ۱۸ درصد را دارند و نقدینگی ۱۴۰ میلیونی را میتوانند تأمین کنند.
همچنین با نهایی شدن قیمت مسکن در بخشهای مختلف استان تهران عملا دلالان قیمت مسکن را به بهانه قیمت بالای ثبت نام واحدهای طرح اقدام ملی افزایش دادند و دولت به جای اینکه با یک طرح مناسب قیمت مسکن را کاهش یا حداقل کنترل کند، تورمی دیگر در بازار آن تزریق کرده است.
آخرین آماری که وزارت راه و شهرسازی ارایه داده نشان میدهد واحدهای شروع شده و دارای عملیات اجرایی طرح اقدام ملی مسکن توسط ستاد اجرایی فرمان امام (ره) ۳۷ هزار و ۷۹۸ واحد، شرکت عمران شهرهای جدید ۱۳۵ هزار و ۴۷۹ واحد، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ۶۵ هزار و ۸۵ واحد، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ۷۲ هزار واحد، سازمان ملی زمین و مسکن (ادارات کل راه و شهرسازی) ۱۳۴ هزار و ۹۲۷ واحد، شرکت بازآفرینی شهری ایران ۸۰ هزار واحد و وزارت آموزش و پرورش ۹ هزار و ۲۰۴ واحد است که مجموع واحدهای طرح اقدام ملی مسکن که عملیات اجرایی آنها آغاز شده ۵۳۴ هزار و ۴۸۴ واحد است.
از طرف دیگر تا اواخر شهریورماه تعداد افتتاح حساب طرح اقدام ملی مسکن در بانک مسکن ۲۳۷هزار و ۲۷۲ فقره بوده است. میزان واریز وجوه مبالغ ۹ هزار و ۳۸۶ میلیارد تومان است که از این میزان ۳ هزار و ۶۵۴ میلیاردتومان برای احداث پروژههای طرح اقدام ملی مسکن به حساب سازندگان واریز شده است. این آمار را محمدحسن علمداری ـ عضو هیات مدیره بانک مسکن ارایه داده و گفته است: در حال حاضر ۵۷۳۲ میلیارد تومان نیز در حساب بانک است و به تدریج با پیشرفت فیزیکی و آغاز احداث به پروژهها تخصیص خواهد یافت. وی با اشاره به اینکه بانک مسکن از محل تسهیلات ۲۵۵ میلیاردتومان به متقاضیان پرداخت کرده است، افزود: در مجموعه یکهزار و ۱۷۲ پروژه طرح اقدام ملی مسکن به تعداد ۶۷ هزار و ۱۳۲ واحد معرفی شده که تعداد ۱۶ هزار و ۶۲۵ واحد قراردادهایشان منعقد شده است.
با این حساب تعداد کسانی که تا کنون برای واحدهای طرح اقدام ملی مسکن پول واریز کردهاند ۲۳۷ هزار نفر هستند که نشان میدهد ۵۶ درصد متقاضیان واحدهای در دست ساخت، پرداختی نداشتهاند. این در حالی است که بیش از دو سال (۲۶ ماه) از آغاز رسمی اجرای پروژه مسکن ملی میگذرد. البته احتمالا برخی طرحها که مربوط به دستگاههای دولتی است با کمک تسهیلات بانکی به مراحل اولیه ساخت رسیده باشد اما قطعا برای ادامه طرح باید متقاضیان آورده خود را بهموقع تکمیل کنند.
وزارت راه و شهرسازی نرخ پایه واحدهای اقدام ملی مسکن را حدود ۲.۸ میلیون تومان در هر متر مربع تعیین کرده اما این نرخ مربوط به تابستان ۱۳۹۹ است و از آن زمان تا کنون مصالح ساختمانی دچار افزایش قیمت شده است. طبق برخی محاسبات در حال حاضر هزینه ساخت هر متر مسکن، بدون محاسبه قیمت زمین حدود ۵ میلیون تومان برای هر متر مربع است. بنابراین برای ساخت یک واحد ۷۵ متری به حدود ۳۷۵ میلیون تومان نقدینگی نیاز است. یعنی ۳۰۸۴ میلیارد تومان فقط تکافوی ساخت ۸۲۲۴ واحد اقدام ملی مسکن را میدهد.
البته تا کنون ۴۰ هزار و ۷۸ واحد مسکن ملی افتتاح شده که محمود محمودزاده ـ معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: عمده واحدهایی که به بهرهبرداری رسیده از روش هایی همچون تعاونیسازی با دریافت وام اوراق، استفاده از تسهیلات ۹ درصد بافت فرسوده و دریافت زمین بدون اتکا به منابع بانکی ساخته شده است.
یک کارشناس اقتصادی در همین رابطه در گفت و گو با “کسب و کار” گفت: مهم ترین مشکلی در رابطه با طرح هایی که برای مسکن ارایه می شود، وجود دارد مشکل تامین زمین است.
فرهاد بیضایی اضافه کرد: تعارض منافع فردی، سازمانی و دولتی و…، در جای جای جامعه دیده میشود و بیشتر نهادها از زمین در حال کسب درآمد از زمین هستند. راهکار خروج از رکود و تحریم فعلی، بحث فعالیت بر روی زمین و ساختمان است. ما میتوانیم از ظرفیت کشورهای همسایه برای حل این مسئله به صورت قانونی استفاده کنیم. چقدر میتوانستیم در این فرآیند تحریمی، جذب سرمایهگذار خارجی داشته باشیم که هیچ کدام انجام نشد.
وی اظهار داشت: طرح ملی مسکن نیز همان مسکن مهر بود که با مکشلات بسیاری مانند تامین زمین و گرانی های ناشی از تورم روبر شد. در ایم طرح سعی شد نقدهایی که به مسکن مهر در زمینه تامین مالی پروژه می شد را برطرف کنند، ولی با اعطای تسهیلات ۱۸ درصدی کار را خرابتر کردند. بانک مورد نظر در طرح ملی مسکن ۲ برابر وامی که به مردم میدهد را از آنها پس میگیرد و مردم در آوردن آورده اولیه طرح ملی مسکن با مشکل رو به رو شدند.