شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، در این بین نوسازها بیشتر از گروههای سنی دیگر آپارتمانها، کاهش تقاضا را تجربه کرده اند. به عنوان مثال، در حال حاضر به سختی میتوان خانه ۵۰۰ میلیون تومانی در تهران پیدا کرد اما یافتن آپارتمانی با این حدود قیمت به آسانی در شهرکهای اطراف تهران امکانپذیراست. در کرج، اندیشه، شهریار، هشتگرد، پردیس، پرند، قرچک، ورامین، پاکدشت میتوان در حدود ۵۰۰ میلیون تومان صاحب خانه شد.
به عبارت دیگر بازار فروش آپارتمان نوساز در پایتخت با ضربههای مکرر جهش قیمت، سقوط کرد. سهم نوسازها در معاملات مسکن شهریور به پایینترین سطح ماهانه طی ۵/۵ سال گذشته رسید؛ بهطوریکه وزن ۳۳ درصدی در تاریخ سنجش سهم گروههای سنی آپارتمان بیسابقه است.
بررسیها درباره رابطه معکوس تورم مسکن و فروش نوسازها نشان میدهد طی این سالها، به تناسب صعود قیمت، خروج تقاضا از طبقه اول معاملات ملک اتفاق افتاد و خریداران به طبقات سنی بالاتر ساختمان شیفت کردند. رابطه قیمتی گروههای سنی آپارتمان تغییر کرده است.
به گفته کارشناسان بازار مسکن جهش سنگین قیمتها طی ۳.۵ سال گذشته بسیاری از متقاضیان بازار مسکن را به سمت واحدهای قدیمی سوق داده است. سال ۱۳۹۲ سهم واحدهای بالای ۵ سال از معاملات شهر تهران حدود ۴۰ درصد بود که در حال حاضر به ۶۴.۲ درصد رسیده است. البته در حالت کلی، بازار مسکن در رکود قراردارد و در خرداد ۱۴۰۰ تعداد ۵۱۰۲ فقره معامله مسکن انجام شد که حدود یک سوم دوران رونق بود. با این حال منحنی خرید و فروش واحدهای قدیمی طی هشت سال گذشته صعودی بوده است. مهمترین عامل به کاهش قدرت خرید متقاضیان برمیگردد اما عواملی همچون افت ساخت و ساز و کمبود زمین برای احداث مسکن در رشد سهم آپارتمانهای قدیمی بیتاثیر نبوده است.
شرایط رونق بازار مسکن
میثم مهرپور، کارشناس مسکن
اصلی ترین دلیل تغییر رفتار خریداران و گرایش به سمت خرید خانه های قدیمی، کاهش قدرت خرید مردم و رشد بی ضابطه قیمت مسکن بوده است. طبیعی است که در چنین شرایطی وقتی خریدارای می تواند با سرمایه ای که دارد خانه ای با متراژ بالاتر اما قدیمی تر بخرد از خرید خانه های کوچک نوساز منصرف خواهد شد.
واحدهای نوساز قیمتهای نجومی دارند. در مناطق جنوبی تهران نیز قیمت واحدهای مسکونی نوساز بسیار بالا است. بنابراین خریداران با انتخاب خانه های قدیمی تر و با اختلاف قیمت قابل توجه به خرید خانه اقدام می کنند. عمده ترین دلیل کاهش قدرت خرید مردم هم همانطور که بارها عنوان شد افزایش قیمت مسکن است. گرانی بیش از اندازه در بازار مسکن نه تنها قدرت خرید مسکن را از مردم گرفته حتی برخی از مردم دیگر توانایی مستاجر بودن را هم ندارند.
اما در بازار مسکن هزینه های مصالح ساختمانی و نیروی کار به رغم افزایش شدیدی تاثیر چندانی در عرضه مسکن ندارد.
تاثیر قیمت مصالح ساختمانی در کل قیمت تمام شده مسکن کمتر از ۲۰ درصد است و تعیین کننده نیست. در یک دهه اخیر میزان عرصه مسکن با نیاز و تقاضای کشور همخوانی نداشته است. تنها یک سوم نیاز مسکن کشور واحد مکسونن ساخته شده است. اگر در عرضه مسکن دچار کمبود هستیم برای تعدیل قیمت مسکن باید تناسب عرضه و تقاضا را به هم نزدیک کنیم. اینکه بگوییم هزینه های مصالح ساختمانی و نیروی کا رموجب کاهش ساخت و ساز و کاهش عرضه مسکن شده است، برداشت درستی نیست.
مسکن ارزان اجاره ای نیز می توانست به کمک مردم بیاید. این نوع مسکنها در کشور ما به دلیل سهم بالای بخش خدمات در تولید ناخالص ملی، میتوانست بسیار کمک کننده باشد. عمده کسانی که در بخش خدمات فعالیت دارند، افرادی در ردههای پایین هستند که شغل مشخص و پایداری هم ندارند. اینها در ایام کرونا حداقل دریافتی را داشتهاند.
وجود چنین واحدهایی برای افراد دهکهای پایین میتواند بسیار کمک کننده باشد تا در این شرایط، حداقل سرپناه را به صورت رایگان یا با حداقل پرداختی داشته باشند. طبیعتاً این خانه ها، لوکس و بسیار مناسب نیست، ولی سرپناهی برای افرادی استکه توانایی تهیه مسکن ندارند که در جامعه ما تعداد شان در حال بالا رفتن است.
مسکن بخشی از اقتصاد است که ارتباطی با خارج از مرزها ندارد مثلا نیاز به ارز ندارد و میتوان در کشور گشایش اعتباری ریالی کرد، میتوان به بانکها تکلیف کرد که چند درصد از منابع خود را به تسهیلات در حوزه مسکن تخصیص دهند، مصالح درون کشور تولید میشود و به اندازه کافی سرمایهگذار در این حوزه وجود دارد، لذا با توجه به این مسائل بازار مسکن ظرفیت جهش تولید را دارد.