سمت و سوی بازارها در برزخ مذاکرات

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، این در حالی است که همزمان با تعطیلی ۶ روزه استان تهران و البرز، بازارها در روز آخر فشار عرضه را تجربه کردند و به استقبال تعطیلات رفتند. بعد از تعطیلات قطعا واکنش‌ها به رویدادها و رخدادهای جدید در خصوص مذاکرات وین و ترکیب جدید کابینه ابراهیم رییسی تداوم می‌یابد و بازارها حداقل تا آخر مرداد منتظر می‌مانند. در این مدت اما هر چه به احتمال رخدادهای حیاتی نزدیک‌تر می‌شویم، شدت دامنه نوسانات فزونی می‌گیرد و حساسیت‌ها بالا می‌رود. به هر ترتیب بازارها در ایران متاثر از آغاز به کار دولت جدید ابراهیم رییسی در روزهای آینده، منتظر تحولات جدید میمانند اما با گمانه زنی ها درباره مذاکرات وین با چالش روبه رویند.

بازارهای منتظر در روز پایان تیرماه، با یک چالش اساسی روبه‌رویند. با نزدیک شدن به روزهای آغازین دولت جدید به ریاست جمهوری ابراهیم رییسی، ابهامات کم کم کنار می رود و ترکیب دولت با تغییرات جدی و اساسی، چهره جدیدی به خود می گیرد. البته همسو با سیاست های احتمالی دولت در عرصه اقتصاد که با خوش بینی اغلب بازارها مواجه است، همچنان انتظار برای تعیین تکلیف نهایی در این باره موج میزند. در بازار ارز در روزی که با تعطیلات صرافی ملی و بازار متشکل ارزی همراه بود، قیمت ها در همان محدوده قبلی مقاومت کردند. بازار سکه اما به تبع بازار طلا با تکانه های مثبتی همراه شد. به نظر میرسد از روز دوشنبه هفته بعد باید منتظر تحولات و اتفاقات جدید در این خصوص بود.

برخی فعالان اقتصادی اما درخصوص خطرات گره زدن اقتصاد و فعالیت‌های اقتصادی به موضوع بازگشت آمریکا به برجام بر این باورند که مسلم است اگر آمریکا گزینه ما یعنی لغو کلیه تحریم‌ها را بپذیرد و به تعهدات برجامی خود عمل کند این موضوع برای اقتصاد ما مساله خوبی است از این جهت نمی‌توان تاثیر چنین موضوعی را در بازگشت اقتصاد ایران به عرصه‌های بین المللی کتمان کرد، چرا که تحریم‌ها اثرات منفی خود را بر اقتصاد هر کشوری به جا می‌گذارند. اما هر گونه که ارزیابی کنیم این دولت یا دولت بعدی اگر آینده اقتصاد ایران را به حضور چهار ساله دولت آقای بایدن و گربه رقصانی‌های این دولت برای بحث بازگشت آمریکا به برجام و اما و اگرها و چون وچراهایی که اصولا آمریکایی‌ها می آورند گره بزند، بی‌تردید جور و جفای بزرگ دیگری در حق اقتصاد و معیشت مردم است.

سایه بلاتکلیفی بر سر بازارها

آلبرت بغزیان، اقتصاددان

دولت سیزدهم باید تکلیف برجام را مشخص کند. یعنی مذاکرات را نهایی کنند. نباید اجازه داد امیدواری‌ها و یا بدگمانی‌ها باعث شود تا نوسانات در بازار مشاهده شود. زیرا اکنون شاهد بالا و پایین شدن قیمت‌ها در بازار تحت تاثیر انتشار اخبار از مذاکرات برجام هستیم. نرخ ارز نباید تا این حد بالا می‌رفت که پایین آوردن آن موجب مقاومت می‌شد. زیرا کاهش نرخ ارز در پایین آمدن قیمت سایر کالاها بسیار موثر است اما عده‌ای از بالا بودن نرخ ارز سود می‌برند.

نرخ ارز باید رو به کاهش باشد، نه رو به افزایش که این مساله هم به سرانجام تصویب برجام و امکان ورود درآمدهای ارزی کشور بستگی دارد. به عبارت دیگر با سرانجام گرفتن برجام، میزان درآمد ارزی و ذخیره ارزی کشور مشخص خواهد شد. این مسئله هم بر روی قیمت ارز اثرات زیادی خواهد داشت. البته پذیرفتن FATF به لحاظ توسعه اقتصادی هم امری لازم و حتمی است. در غیر این صورت عواقبی به همراه خواهد داشت که گاهی جبران ناپذیر خواهد بود.

اما باید به موضوع مهم دیگری نیز اشاره کرد. متاسفانه دولت به دلیل معطلی و چشم انتظاری برای انجام برجام توسط طرف های آمریکایی و اروپایی وقت کشی کرد. ما نباید استاد وقت کشی باشیم. بلکه از تجارب پیشین باید عبرت بگیریم و یک لحظه زمان را برای استفاده بهینه از ظرفیت‌های داخلی در حین تحریم‌های بین‌المللی از دست ندهیم. اصلاحات بودجه‌ای، مالیاتی و بانکی هیچ ربطی به برجام ومسائل آن ندارد. اصلاحاتی که اگر انجام شود درصد قابل توجهی از وضعیت وخیم اقتصادی کشور را بهبود می‌بخشد.

از سوی دیگر دولت تحت تاثیر ثابت نبودن نرخ ارز نتوانسته بازارهای مختلف را ساماندهی کند به طوری که علاوه بر ناتوانی در ساماندهی بازار کالاهای اساسی شاهد وجود مشکلاتی در بازار مسکن هستیم. ساماندهی وضعیت بازار مسکن به دوره‌ای بلند مدت نیاز دارد و به اعتقاد بنده در دوره‌ای چهار ساله نمی‌تواند وضعیت این بازار را بهبود ببخشد. تا زمانی که وضعیت سایر بازارها تثبیت نشده نمی‌توان انتظار افزایش قدرت خرید یک کالای با دوام مانند مسکن را داشته باشیم.