واکنش دلار به ناآرامی‌های افغانستان

عباس آرگون
عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران

ناآرامی‌های افغانستان و سقوط دوگمرک مرزی ایران و افعانستان، روند تجارت با این کشور در مرزها را دچار خلل کرده است. این روند مطمئنا بر بازار ارز ایران تاثیرگذار خواهد بود. حتی اگر این ناآرامی‌ها در کوتاه مدت تاثیر خود را بر بازار ارز ایران به دلایل مختلف نشان ندهد، در میان مدت و بلندمدت به دلیل حجم تجارت ایران و افغانستان تاثیرگذار است.
در حال حاضر از حدود ۳۴ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی ایران، سهم افغانستان حدود ۳-۴ میلیارد دلار است. قرابت‌های فرهنگی و سلیقه‌ای ایران و افغانستان نیز باعث شده این کشور بازار مناسبی برای تولیدات ایرانی باشد. افغانستان جزو شرکای عمده صادراتی ایران محسوب می‌شود و علاوه بر حجم تجارت ایران و افغانستان، این کشور به دلیل ترانزیت به سایر کشورها برای ایران حائز اهمیت است. بنابراین باید امیدوار باشیم تنش‌های سیاسی هر چه سریع‌تر حل و فصل شود. چرا که هر گونه تنش و ناآرامی بر بازارهای ایران تاثیرگذار خواهد بود.
از طرفی از آنجایی که در حال حاضر احیای برجام در بلاتکلیفی به سر می‌برد، تقاضای ارز در بازار کم است و همچنین عرضه ارز افزایش پیدا کرده است، تنش‌های سیاسی نتوانسته منجر به افزایش نرخ ارز شود و آثار روانی ناآرامی‌های افغانستان کمتر به بازار ارز ایران اصابت کرده است. اما در هر صورت تحولات افغانستان به عنوان یکی از مقاصد اصلی صادراتی ایران دیر یا زود تاثیر خود را بر بازار ارز ایران خواهد گذاشت.
این تاثیرپذیری زمانی کمتر می‌شود که با احیای برجام، درآمدهای نفتی افزایش پیدا کند و سهم افغانستان از تجارت ایران و سبد صادرات غیرنفتی ایران کمتر شود. اما در شرایطی که به دلیل محدودیت‌های تحریمی، این کشور همچنان شریک تجاری مهمی برای ایران محسوب می‌شود و احیای برجام نیز در بلاتکلیفی به سر می‌برد، تجارت با این کشور اهمیت دارد و به نفع ایران است که تنش‌های سیاسی زودتر حل شود.