اولین ها و رکوردزنی ها در مناطق آزاد در هشت سال دولت یازدهم و دوازدهم

«حمیدرضا مومنی» در ششمین مراسم بهره برداری از پروژه های عمرانی، تولیدی و زیربنایی مناطق آزاد کشور با حضور رئیس جمهور با اشاره به مجموع پروژه های افتتاح شده و میزان سرمایه گذاری آن در این مناطق گفت: تعداد ۴۱۵ پروژه با ارزش سرمایه‌گذاری معادل ۱۱۰ هزار میلیارد تومان و اشتغالزایی مستقیم برای بیش از ۲۶ هزار نفر در شش مراسم با دستور ریاست جمهوری افتتاح و به بهره برداری رسید.
وی تاکید کرد: مناطق آزاد پس از حضور در رویدادهای «تدبیر و امید برای جهش تولید» از شهریور ماه سال گذشته، طی ۱۰ ماه موفق شدند تا پس از وزارتخانه های نفت، راه و شهرسازی و صنعت معدن و تجارت، رتبه چهارمین دستگاه دولتی در رویدادهای افتتاح را از آن خود کنند، این در حالیست که برخی از پروژه‌های بزرگ مناطق آزاد و ویژه نظیر پتروشیمی‎ها و نیروگاه‌ها، در رویدادهای وزارتخانه‌های دیگر مورد بهره برداری قرار گرفتند.
مومنی افزود: نقش این مناطق بدون بهره مندی از بودجه دولتی در کنار بزرگترین وزارتخانه‌ها در خدمت به توسعه اقتصادی کشور، بوضوح نمایان است که لازم است از سهم ۹۰ درصدی بخش خصوصی در این مسیر نیز نام برده شود و از سرمایه گذاری این بخش قدردانی شود.

** تکمیل و توسعه زیرساخت های مناطق آزاد

مشاور رئیس جمهور با اشاره به اینکه از ابتدای دولت تدبیر و امید، محوریت اصلی فعالیت های سازمان های مناطق آزاد بر ایجاد و توسعه زیرساخت های سخت متمرکز بوده گفت: علیرغم عدم بهره مندی از بودجه عمومی دولت، طی این مدت بیش از ۸ هزار میلیارد تومان از محل منابع داخلی سازمان های مناطق در پروژه‌های عمرانی و زیربنایی هزینه شده است که ۲۹۰۰ میلیارد تومان به زیرساخت های لجستیکی و صنعتی، ۲۴۰۰ میلیارد تومان به توسعه شهری و روستایی، ۱۳۰۰ میلیارد تومان به توسعه زیرساخت های گردشگری و فرهنگی، و ۹۰۰ میلیارد تومان به توسعه زیرساخت‌های آموزش و درمان تخصیص یافته است.
مومنی ادامه داد: مجموع ارزش سرمایه گذاری محقق شده توسط بخش خصوصی در دولت تدبیر و امید، بیش از ۴۰۳ هزار میلیارد تومان بوده است که علاوه بر آن بیش از ۳۰۷ هزار میلیارد تومان نیز در حال تحقق است که این عملکرد نشان از توسعه یافتگی و مطلوبیت زیرساخت های فیزیکی، جهت جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی دارد.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی اظهار داشت: مناطق آزاد طی دولت تدبیر و امید به رسالت اصلی خود که همانا «جذب سرمایه داخلی و خارجی»، «توسعه اقتصاد دانش بنیان»، و «صادرات» بوده است، بازگشته اند که با توجه به قدم های بلند برداشته شده در اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، شاهد توسعه اقتصاد درونزای برونگرا در این مناطق خواهیم بود.
حمیدرضا مومنی یکی از دلایل موفقیت مناطق آزاد در ۸ ساله اخیر را نقدهای دلسوزانه اصحاب رسانه، نخبگان و دانشگاهیان دانست و گفت: به اتکای تلاش‌های مجدانه ۷ دبیر و ۶۶ مدیرعامل سابق این مناطق، در مسیر بنیانگذاری شده توسط مرحوم آیت اله هاشمی رفسنجانی محقق شده است.

** اجرایی شدن پنجره واحد خدمات الکترونیک و مدلسازی اطلاعات ساخت (BIM) در مناطق آزاد

وی با اشاره به عملیاتی شدن سیستم پنجره واحد خدمات الکترونیک ادامه داد: پنجره واحد خدمات الکترونیک بعنوان هسته اصلی، در کنار ابزارهای مدرن نظیر اسناد الکترونیک، امضای دیجیتال، قراردادهای هوشمند و داشبورد هوش سازمانی؛ وظیفه تسهیل، تسریع و شفاف‌سازی در مناطق آزاد را بر عهده دارند که در آینده نزدیک به مثابه اتاق شیشه‌ای، دسترسی عادلانه به اطلاعات را فراهم خواهند کرد.
مومنی افزود: پیاده سازی فرآیند مدلسازی اطلاعات ساخت (BIM) در پروژه های عمرانی، اقدامی مهم در راستای تحول دیجیتال در مناطق آزاد کشور محسوب شده است که در مناطق آزاد چابهار، کیش و اروند اجرایی شده است. پیاده سازی آئین نامه BIM در پروژه های عمرانی، کاهش ۳۷ درصدی زمان و ۳۲ درصدی هزینه، و همچنین افزایش کیفیت اجرا را در پی دارد.

** مالیات بر ارزش افزوده دغدغه اصلی تمامی ذینفعان در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی است

مشاور رئیس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ادامه این مراسم با اشاره به اینکه بهبود محیط کسب و کار از دیگر حوزه های تمرکز دبیرخانه شورایعالی و مناطق بوده است توضیح داد: با برگزاری جلسات متعدد با ۲۶ وزارتخانه و دستگاه ذیربط، اهم چالش‌های مرتبط با فعالیت های اقتصادی مستقر در مناطق حل و فصل شد. با این حال بهره‌مندی صحیح فعالان اقتصادی از معافیت های قانونی مالیات بر درآمد و دارایی، و مالیات بر ارزش افزوده کماکان از دغدغه های اصلی تمامی ذینفعان در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی است که امیدواریم با تدابیر دولت این موضوع نیز مرتفع شود.
وی در عین حال اذعان کرد: تامین مالی پروژه های کلیدی و حضور موثر در بازارهای مالی و پولی از طریق تاسیس بورس بین الملل، ایجاد بانک اختصاصی و استقرار بانک آفشور، یکی از راهبردهای اصلی دبیرخانه شورایعالی و مناطق بوده که اگر با همکاری نهادهای ذیربط همراه می شد، موفقیت بیشتری در فضای رقابت بین المللی بدست می آمد.

** هوشمند سازی فرآیندهای لجستیکی در مناطق آزاد در دستور کار

مومنی از هوشمند سازی فرآیندهای لجستیکی بعنوان بخشی از پروژه عظیم شهر هوشمند در مناطق آزاد نام برد و در این باره اظهار داشت: از حدود ۷۴ گذرگاه مرزی زمینی و دریایی کشور، ۳۰ گذرگاه در مناطق آزاد یا ویژه مستقر هستند که با توجه به ظرفیت قانونی و زیرساخت های لجستیکی موجود، عموم مبادلات تجاری کشور از طریق این مناطق صورت می پذیرد.
وی افزود: مناطق آزاد و ویژه، پایگاه های اصلی لجستیکی جهت تسهیل و توسعه تجارت با کشورهای هدف هستند که بعنوان دروازه کریدورهای بین المللی نوستراک و اوراسیا، شرق ـ غرب، محور شرق، تراسیکا، و ابتکار کمربند و جاده، حجم عظیمی از بار صادرات ـ واردات و ترانزیت کشور را به دوش می‌کشند.
مشاور رئیس جمهور تاکید کرد: هوشمندسازی فرآیندهای لجستیکی بعنوان بخشی از پروژه عظیم شهر هوشمند در مناطق آزاد، آغازگر تحقق لجستیک هوشمند در کشور است که در این مسیر، ضمن تشکیل شورای لجستیک مناطق آزاد جهت پیگیری موضوع، طی توافقی که روز گذشته بین دبیرخانه شورایعالی مناطق و وزارت راه و شهرسازی منعقد شد، بر استفاده حداکثری از ظرفیت‌های موجود و برنامه ریزی برای ایجاد ظرفیت های جدید تاکید شد.

** اولین ها و رکوردزنی در مناطق آزاد

دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ادامه این مراسم در تشریح جزئیات پروژه های به بهره برداری رسیده گفت: در روز جاری تعداد ۶۲ پروژه سرمایه گذاری و زیربنایی با ارزش ۳۱۰۵ میلیارد تومان و اشتغالزایی ۱۶۳۸ نفر در مناطق آزاد ارس، ماکو، انزلی و چابهار با دستور رئیس جمهور به بهره‌برداری رسید.
وی اهم اقداماتی که برای اولین بار در مناطق آزاد انجام شده است را برشمرد و گفت: پیاده سازی اولین پنجره واحد خدمات الکترونیک و اولین سند مسئولیت اجتماعی، احداث اولین هتل دریایی و اولین پارک برفی کشور، ایجاد اولین شهرک شیلاتی، اولین بانکرینگ و اولین نیروگاه خورشیدی مناطق آزاد و نیز مثبت شدن تراز تجاری مناطق آزاد برای اولین بار از جمله مهم ترین اقداماتی است که برای اولین بار در این مناطق به سرانجام رسیده است.
مومنی همچنین اهم کارکردهایی که رکورد شکن اقدامات قبلی در مناطق آزاد بوده اند را تشریح کرد که طی آن می توان به رکورد تولید بیش از یکهزار مگاوات برق در قشم و مجموعا ۲ هزار مگاوات در کل مناطق، رکورد تولید ۱ میلیون تن فولاد و احداث کارخانه های فولاد به ظرفیت ۶ میلیون تن، رکورد ایجاد هاب های پتروشیمی به ظرفیت ۱۱ میلیون تن در چابهار و قشم، رکورد احداث بزرگترین گلخانه خاورمیانه و بزرگترین استادیوم کریکت در منطقه، رکورد رشد سرمایه گذاری در مناطق آزاد به میزان ۳۷۰ درصد، رکورد عضویت در سازمان های جهانی و اخذ کارت سبز ژئوپارک جهانی یونسکو، رکورد ایجاد مراکز نوآوری و حمایت از واحدهای دانش بنیان و فناور اشاره کرد.
دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی همچنین ابراز امیدواری کرد: پروژه های عظیم زیرساختی نظیر نیروگاه ۳۲۰ مگاواتی سیکل ترکیبی در قشم به ارزش ۲۸۵ میلیون دلار، فولاد ۱٫۵ میلیون تنی جهان آرا در اروند به ارزش ۴ هزار میلیارد تومان، ترمینال جدید فرودگاه کیش با ظرفیت ۶ میلیون مسافر به ارزش یکهزار و ۶۰۰ میلیارد تومان و اتصال ریلی بندر کاسپین به شبکه ریلی کشور به ارزش ۲۲۰ میلیارد تومان نیز با پیشرفت فیزیکی بالایی در حال احداث هستند که امید است تا انتهای دولت به بهره‌برداری برسند.