ناکارآمدی قیمت گذاری دستوری

سرمقاله:
نکته مهمی که درمصوبه تعیین اجاره بها مورد نظر بوده دعوت مردم به خویشتن داری در برابر یکدیگر است. این فرآیند بیشتر یک توصیه شرعی و اقتصادی است که مردم در شرایط سخت اقتصادی و پاندمی کرونا در کنار یکدیگر قرار بگیرند. از سوی دیگر تعیین سقف اجاره بها برای دوران کرونا به این معنا بوده است که دولت یک حداقلی را برای این بخش در نظر گرفته و نظام دولتی را پیاده سازی می کند که بیش از این مقدار افزایش قیمت در این حوزه نداشته باشیم اما هیچگاه نمی توان به صورت دستوری قوانین را در بازار مسکن حاکم کرد. به عبارت دیگر تعیین قیمت دستوری برای اجاره بها صدردرصد جواب نداده است.

این موضوع نیز مطرح است که فردی که واحدی را برای اجاره در نظر گرفته است نیز هزینه های بیشماری دارد که قصد دارد از پول اجاره واحد مورد نظر هزینه های خود را پوشش دهد. اینطور نیست که تمام موجران چندین و چند واحد برای اجاره داشته باشند و از مصوبات تخطی کنند. با این شرایط شاهد هستیم که خشک و تر باهم می سوزند. این شرایط همچنین موجب شده تا فضایی پر از تنش میان مالکان و مستاجران ایجاد شود. دراین بین مصوبه و سفارش مورد نظر نیز رعایت نمی شود.

بنابراین باید تعادلی در نظر گرفت که مستاجرانی که توان پرداخت اجاره بها را ندارند مورد حمایت واقعی دولت قرار بگیرند و برخی دیگر که به دلایل دیگری اجاره نشینی را انتخاب کرده اند از سبد حمایتی کنار بروند. تحقق این امر در گرو شناسایی دقیق گروه هدف خواهد بود که اگر واقعا قصد انجام این کار وجود داشته باشد کار سختی نیست. دولت می تواند با فرستادن بازرسان و ناظران به مناطق مختلف شهرها از روند اجاره نشینی از طریق بنگاههای املاک باخبر شود. در حقیقت باید ذی نفعان واقعی شناسایی شوند.

در حال حاضر در بیشتر مواقع شاهد هستیم که میزان اجاره بها از میزان حقوق دریافتی خانوار بیشتر است و این واقعا ظلم آشکار در حق مردم است. در حالت دیگر برخی دیگر از افراد هم از یک واحد مسکونی خود درآمدزایی می کنند و هزینه های خود را پوشش می دهند. بسیاری از افرادی که تنها یک واحد برای اجاره دارند بسیار تحت فشار هستند و نمی توانند میزان اجاره را افزایش ندهند. باید شرایطی ایجاد کنیم که مردم به راحتی درآمدزایی داشته باشند و به راحتی بتوانند مخارج خود را پوشش دند. اجاره بها امروز تمامی درآمد خانوار را شامل شده است که وضعیتی بسیار ناراحت کننده شده است. با مشکلاتی که وجود دارد و مردم در تنگنا قرار گرفته اند نمی توان با توصیه کردن آنها را مجاب کرد. علاوه بر اجاره بهای بالا اقساط وام های دریافتی هم وجود دارد که کار را برای مستاجران سخت و سخت تر کرده است.