واکنش مثبت بورس به بسته حمایتی

مریم بابایی

به گزارش کسب و کار نیوز معامله گران این بازار ۴۷۶ هزار معامله به ارزش ۴۴ هزار و ۸۷ میلیارد ریال انجام دادند. بانک ملت، صنایع پتروشیمی خلیج فارس، ملی صنایع مس ایران، بانک پاسارگاد، بانک تجارت و فولاد مبارکه اصفهان نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت را روی بورس گذاشتند. در آن سوی بازار سرمایه شاخص کل فرابورس با ۲۳ واحد افزایش رقم ۱۷ هزار و ۶۶۰ واحد را ثبت کرد. در این بازار ۹۶ هزار معامله به ارزش ۱۰ هزار و ۱۲۰ میلیاردریال انجام شد. پلیمر آریاساسول، هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه، سرمایه گذاری صبا تامین و گروه توسعه مالی مهر آیندگان نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر مثبت و در مقابل سنگ آهن گوهرزمین و مدیریت انرژی امید تابان پور نسبت به سایر نمادها بیشترین تاثیر منفی را روی فرابورس گذاشتند.ارزش معاملات کل بازار سهام به رقم ۵ هزار و ۴۱۶ میلیارد تومان رسید که نسبت به روز ‌‌سه‌شنبه ۴۷ درصد کاهش یافته است. ارزش معاملات خرد نیز با کاهش ۳٫۵ درصدی نسبت به روز گذشته به رقم ۴ هزار و ۱۱۳ میلیارد تومان رسید.در روز ‌چهارشنبه برای دهمین روز متوالی شاهد خروج پول حقیقی از بورس بودیم اما ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی بازار با افت ۴۲ درصدی به ۱۰۳ میلیارد تومان کاهش یافت. بیشترین خروج پول حقیقی به سهام اخابر (مخابرات ایران) تعلق داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن ۱۲ میلیارد تومان بود. پس از اخابر، شتران (پالایش نفت تهران) و وپاسار (بانک پاسارگاد) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.در معاملات آخرین روز کاری هفته قیمت سهام نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز بازار سهام رشد کرد و موجب رشد شاخص کل شد. ناظران علت رشد تقاضای نمادهای بزرگ را افزایش تقاضای حقیقی‌های بزرگان می‌دانند. در روزی که خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی بود شاهد ورود ۵۰ میلیارد تومان نقدینگی حقیقی به نمادهای بزرگ بازار از جمله وبملت، وتجارت، خبهمن و وبصادر بودیم.

روند مثبت شاخص ادامه دارد؟
اما آیا روند صعودی بورس ادامه دار خواهد بود. بسته پیشنهادی ۷+۱ دولت چه تاثیری بر روند شاخص خواهد داشت.رئیس سازمان بورس خبر داده که تخصیص منابع از صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه در دست اجرا است و ۲۰۰ میلیون دلار معادل ۵ هزار میلیارد تومان به بازار تزریق می‌شود.دهقان‌دهنوی معتقد است مصوبات سه شنبه به بازار ثبات می‌دهد. بر اساس مصوبات جدید شرکت‌های سرمایه گذاری باید در دوره‌های رکود از سرمایه گذاری خود حمایت کنند. وی افزود: هر خرید و فروش در بازار مشمول مالیات است که مجموع آن در سال، قابل توجه است. پیشنهاد شده ۸۰ درصد از این مبلغ به حساب تثبیت بازار واریز شود. دهقان دهنوی با بیان اینکه هدف تقویت بازار در جریان مستمر است و این شروع اولیه است، گفت: در مصوبه‌ای مقرر شد یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار اختصاص داده شود، لذا مقرر شد بانک مرکزی معادل ریالی ۲۰۰ میلیون دلار برای واریز به صندوق تثبیت بازار کارسازی کند.

بازگشت بورس به روند مثبت با اجرای بسته حمایتی ۳+۷؟
مدیرعامل بورس تهران، نیزبسته پیشنهادی دهگانه تحت عنوان ۳+۷ را یکی از مهم‌ترین اقدامات در راستای توسعه بازار سرمایه و حمایت از بورس عنوان کرد و تاکید داشت که این موضوع می‌تواند تقویت طرف تقاضا را به دنبال داشته و رشد بازار سهام را نوید دهد.علی صحرایی، مدیرعامل شرکت بورس تهران با بیان اینکه سه بند از بسته ۳+۷ آماده اجرا است، گفت: هفت بند دیگر نیز برای اجرا نیاز به تصویب و قانون‌گذاری دارد. در این میان موارد متعددی از بسته حمایتی مزبور به مباحث مالیاتی تعلق دارد. به طوریکه پیشنهاد شده تا تشویقاتی در قالب معافیت مالیاتی به شرکت‌ها اعطا شود تا به سرمایه‌گذاری با حجم بالاتر در بازار سهام بپردازند.صحرایی در ادامه به تاثیر اجرای بسته ده‌گانه مزبور بر روند بازار پرداخت و گفت: هر یک از بندهای دهگانه این بسته، منابع مشخصی را مورد هدف قرار داده و طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، هدف اصلی تقویت مستمر و پایدار طرف تقاضا در بورس خواهد بود.وی در ادامه افزود: به طوریکه روز گذشته و بعد از انتشار این
اخبار، شاهد بازگشت جوی مثبت به بازار سهام بودیم و شاخص کل، رشد را تجربه کرد.صحرایی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا روند مثبت ایجاد شده در میان مدت نیز تداوم خواهد داشت، گفت: بازار سهام از لحاظ بنیادی در وضعیت مطلوبی به سر می‌برد و در بیشتر شرکت‌ها هیچ مشکلی از لحاظ بنیادی وجود ندارد. در این میان عمده شرکت‌های بزرگ فعال در بازار سهام که بیشتر دارایی مردم در آنها قرار دارد و پرتفوی سهام عدالت نیز از سهام این شرکت‌ها تشکیل شده، در شرایط مناسبی قرار دارند و از لحاظ سودآوری تقویت شده‌اند.مدیرعامل شرکت بورس تهران در ادامه با تاکید بر اینکه شرایط شرکت‌ها مثبت است، افزود: در حال حاضر آسیب اصلی به اعتماد مردم وارد شده و راهکاری ارائه شده و همین بسته حمایتی ده‌گانه می‌تواند اعتمادسازی مجدد را در میان عموم جامعه سهامداری کشور ایجاد کند.آما آیا آن طور که مسئولان ابراز امیدواری کرده‌اند بسته پیشنهادی بورس بر بهبود وضعیت شاخص تاثیر گذار خواهد بود؟ آیا اساسا بازار سرمایه نیازمند حمایت است؟ در ادامه این موضوع را با یک کارشناس اقتصادی بررسی کرده‌ایم.

متغیرهای تاثیرگذار بر آینده شاخص
پیمان مولوی،کارشناس اقتصادی
اقتصاد ایران از متغیرهای کلان تاثیر می‌پذیرد. بازار سرمایه نیز از متغیرهایی همچون نرخ بهره، نرخ تورم، نرخ دلار …..در اقتصاد تاثیر می‌گیرد. در حوزه کلان نیز در حال حاضر، مذاکرات برجامی و جهت‌گیری بعد از انتخابات بر بورس و روند شاخص تاثیرگذار است. این شرایط و متغیرهای تاثیرگذار هر سال متفاوت است. مشکلی که در حال حاضر وجود دارد این است که وضعیت هیچ کدام از این متغیرها مشخص نیست. بازار سرمایه نیازمند مشخص شدن کلان داده‌های اقتصادی است. این بازار، بازار پرریسکی است و باید ریسک‌های کلان اقتصادی حذف شود تا بازارها و بازار سرمایه بتوانند کار کنند. آنچه وضعیت شاخص را بهبود خواهد داد، بهتر شدن شرایط کلی اقتصاد است، برداشته شدن تحریم‌ها اگر منجر به کاهش قیمت ارز شود، بر بازار تاثیرگذار خواهد بود و در صورتی که رشد اقتصادی داشته باشیم، می‌تواند در آینده بورس را رقابتی‌تر کند؛ نرخ بهره نیز تاثیرات مثبت و منفی بر شاخص خواهد گذاشت.از طرفی نوسانات شاخص تا حدودی به عملکرد سهامداران خرد برمی‌گردد. سرمایه‌گذاران خرد و حقیقی‌ها چشم‌انداز روشنی برای اقتصاد ایران نمی‌بینند و محافظه‌کارتر شده‌اند؛ حقوقی‌ها نیز سعی می‌کنند اگر فعالیتی دارند، به صورت کوتاه مدت از این فضا بیشترین بهره را ببرنددر این فضا راهکارهای مقطعی و دستوری و دیدگاه بخشی و بسته‌های پیشنهادی برای اصلاح بازار سرمایه کارآمد و اثرگذار نخواهد بود.از طرف دیگر بالا بردن شاخص وظیفه سازمان بورس و اوراق بهادار نیست. اینکه هر روز برنامه و سناریویی برای بالا بردن شاخص چیده شود، کارآمد و اثربخش نخواهد بود. بورس از مهرماه ۱۳۹۹در همین وضعیت ریزشی و پرنوسان قرار دارد و طی این مدت ثابت شده اقدامات مقطعی الزاما جواب نخواهد داد. نباید انتظار داشت رئیس سازمان بورس اوراق بهادار شاخص را بهبود ببخشد. هر گونه فشار به سازمان بورس و اوراق بهادار و اقدامات مقطعی، بی‌فایده است و دوباره به همان نقطه قبل برخواهیم گشت.به عنوان نمونه رئیس مجلس از بیمه سهامداران خرد صحبت کردند؛ بازار سرمایه یک بازار پرریسک است و در همه جای دنیا ریسک‌های مربوط به خودش را دارد. بیمه در بازار سرمایه بی‌معنی است. ابزارهای پوشش ریسک در این بازار وجود دارد. اگر قرار است حمایتی صورت گیرد و راهکاری پیاده شود؛ دامنه ابزارهای پوشش ریسک را باید بیشتر شود، مردم نباید مستقیم وارد این بازار شوند و اگر هم وارد می‌شوند، باید به صورت حرفه‌ای آموزش ببینند و از ابزارهای پوشش ریسک استفاده کنند. بنابراین در حال حاضر مهم‌ترین اقدامی که سازمان بورس می‌تواند انجام دهد، تسهیل شرایط، مقررات‌زدایی و مجوززدایی است؛ شفافیت و نظارت بر بازار باید بیشتر شود و در کل باید اجازه داد اقتصاد ایران به سمت اقتصاد بازار برود و از اقتصاد دستوری فاصله بگیرد تا بازارها و بازار سرمایه بهتری داشته باشیم.