رالی صعودی قیمت ها ادامه دارد

شایلی قرائی

حسن روحانی، رییس جمهوری هفته گذشته در جلسه هیات دولت از پرداخت یارانه کمک معیشتی به ۶۰ میلیون نفر خبر داد. بنا به گفته رییس جمهوری بسته حمایت معیشتی ماه رمضان به ۶۰ میلون نفر تعلق می‌گیرد. خانوارهایی بسته حمایت معیشتی دریافت می‌کنند که دارای واحد مسکونی، شغل و خودرو به طور همزمان نباشند یا خانوارهای دارای دو واحد ملکی و همچنین خانوارهایی که ارزش ملک آنها در تهران و کلان‌شهرها ۱۲ میلیارد ریال و در سایر شهرستان‌ها ۹ میلیارد ریال باشد، مشمول دریافت یارانه معیشتی نیستند. همچنین خانوارهایی که دارای خودروی سواری به ارزش بیش از سه میلیارد ریال یا خودرو عمومی یا ارزش بیش از چهار میلیارد ریال باشند، بسته معیشتی تعلق نمی‌گیرد.

کارفرمایان دارای بیش از سه بیمه پرداز، خانوارهای دارای بیش از سه سفر خارجی غیر زیارتی و گیرندگان تسهیلات بانکی به مبلغ بیش از سه میلیارد ریال که در حال بازپرداخت اقساط باشند مشمول این کمک ها نیستند. میزان درآمد یکی دیگر از شاخص‌ها برای پرداخت سبد حمایت معیشتی است. بر اساس این شاخص حداقل درآمد ماهانه خانواده یک‌نفره باید چهار میلیون، خانواده دو نفره پنج میلیون، خانواده سه نفره ۶ میلیون و خانواده چهار نفره هفت میلیون و خانواده پنج نفر و بیشتر هشت میلیون تومان باشد.

بار تورمی بسته های حمایتی 

آلبرت بغزیان، اقتصاددان

در کنار اینکه بحث حمایت از اقشار نیازمند را باید مورد توجه قرار داد، بایستی نگاهی هم به ریشه مشکلات داشته باشیم. چرا قدرت خرید مردم کاهش می‌یابد. دلیل آن نرخ بالای تورم است. ما باید تورم را کنترل کنیم، اما عملا برخی از طرح‌ها که حتی با هدف حمایت صورت می‌گیرد تورم‌زا هستند و به این ترتیب بی‌اثر می‌شوند.

برای مثال بحث افزایش دستمزد‌ها را در نظر بگیرید. بر فرض اگر قرار باشد به اندازه نرخ تورم دستمزد‌ها افزایش یابد برای سال آینده ممکن است حدود ۴۰ درصد افزایش حقوق داشته باشیم. آیا این افزایش حقوق منجر به بهبود وضعیت کارگران و حقوق‌بگیران می‌شود؟ تجربه نشان می‌دهد که این افزایش حقوق را تورم لجام‌گسیخته می‌بلعد. به محض اینکه حقوق زیاد می‌شود، اجناس هم گران می‌شوند و قیمت خدمات هم بالا می‌رود.

به هر حال برای مردم فرقی نمی کند که یارانه آن ها ۴۵ تا ۱۰۰ هزار تومان اضافه شود و یا به ۶۰ میلیون نفر ۲۵ هزار میلیارد ریال، چرا که قیمت ها چند برابر می شود واثر یارانه را از بین می برد. از سوی دیگر به نظر می رسد چون عمر دولت آقای روحانی به پایان رسیده و قرار نیست دولت اجرا کننده بوجه ۱۴۰۰ باشد روی این مساله چندان توجهی ندارد و حساسیت لازم را برای واقعی کردن آن به خرج نمی دهد چرا که بار تورم هر چه باشد بر دوش دولت بعدی می افتد لذا دولت بعدی مقصر نشان داده می شود.

به هر ترتیب دولت اقدام خاصی در راستای کاهش نرخ تورم انجام نداده است. زیرا در برنامه‌های دولت حمایت از تولید یا بهبود آن به طور خاص دیده نمی‌شود. فقط گاهی وزرا و معاونان رئیس‌جمهوری در نطق‌های خود درباره اولویت تولید صحبت می‌کنند. اگر تولید خاصی صورت بگیرد، آنگاه است که ارزانی اتفاق می‌افتد و به‌دنبال آن نرخ تورم هم به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد، اما زمانی که تولیدی صورت نمی‌گیرد فقط ممکن است طی ماه‌هایی از سرعت رشد قیمت‌ها کاسته شود.