شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، بازار سهام در حالت نزولی قرار گرفته و به اخبار و حواشی مذاکرات در وین واکنش خاصی نشان نمیدهد و روند منفی شاخص و افزایش صفهای فروش ادامه دارد. در پایان معاملات شنبه ۲۱ فروردین ماه، بازار سهام به روند فرسایشی خود ادامه داد و شاخص کل بورس با افتی ۹ هزار واحدی مواجه شد.
هم چنین در حال حاضر نرخ هر قطعه نیمسکه بهار آزادی ۶ میلیون و۲۲۰ هزار تومان، ربع سکه چهار میلیون تومان و سکه یک گرمی هم ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اعلام شد. نرخ هر گرم طلای ۱۸ عیار به یک میلیون و ۳۹ هزار تومان رسید.
به گفته ابراهیم محمدولی، یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر کاهش قیمت طلا و سکه نبود تقاضا است چراکه بازار طلا همچنان در حالت رکود قرار دارد و از وقتیکه بحث برجام پیشآمده کسی به سمت خرید و فروش طلا و سکه نمیرود. وی با اشاره به تأثیر بحث برجام در قیمت طلا تصریح کرد: در حال حاضر قیمت طلا و سکه تا حدودی به ثبات رسیده و صرف انتشار چند اظهارنظر منفی یا مثبت قیمتها زیاد بالا و پایین نمیشود اما بالأخره برجام یکی از حساسترین موضوعاتی است که هر تصمیمی در مورد آن بر قیمت ارز و طلا و سکه تأثیر خواهد گذاشت. چنانچه اخبار خوبی از آینده روابط سیاسی به گوش برسد بر نرخ ارز و طلا و سکه هم اثر مثبتی خواهد گذاشت.
بازار ارز در حالی کار خود را در سال ۱۴۰۰ آغاز کرد که همچنان مهمترین دغدغههای فعالان این بازار در ماههای پایانی سال گذشته به قوت خود باقی است. نتایج اعلام شده از نشست برجامی وین و همچنین لغو نشست مجمع تشخیص مصلحت نظام با موضوع بررسی FATF نیز نشان از تداوم این نگرانیها دارد.
اما در شرایط فعلی در حالی که روز سه شنبه اولین نشست حضوری برجام در شهر وین پایتخت اتریش برگزار و شاهد کاهش قیمت دلار در بازار هستیم. با این شرایط معامله گران دلار با احتیاط در موقعیت خرید قرار می گیرند. افزایشی ها می گویند در مذاکرات وین اتفاق خاصی رخ نداد که بخواهند در موقعیت فروش قرار بگیرند و در مذاکرات هستهای تا زمانی که گشایش اقتصادی خاصی رخ ندهد، با احتیاط خریدار دلار خواهند بود. در حالی که کاخ سفید گفته آمریکا حاضر است تا تحریم های ناسازگار با برجام را بردارد و در نتیجه آن دلار برای بار دیگر فاز کاهشی به خود گرفته و به زیر ۲۵ هزار تومان بازگشت. این در حالی است که قیمت دلار و یورو در معاملات بازار آزاد در شرایطی کار خود را آغاز کرد که در ایام تعطیلات نوروزی و طی معاملات معدودی که انجام شده بود، قیمت دلار تا کانال ۲۶ هزار تومانی و قیمت یورو نیز تا کانال ۳۰ هزار تومانی افزایش یافته بود. اما با فعال شدن تدریجی بخشهای مختلف اقتصادی کشور، این جهش قیمتی به آرامی شکسته شد و قیمت های به محدوده قیمتی که در اسفندماه گذشته تثبیت شده بود بازگشت.
البته باید به این نکته نیز اشاره داشت که نماینده روسیه در مذاکرات گفته طرفین از “پیشرفت اولیه” در مذاکرات خرسند هستند و اتحادیه اروپا هم در بیانیهای مذاکرات از “تبادلات سازنده” استقبال کرده گفته است مسیر گفتگوها در جهت کسب نتیجه است. باوجود ابراز تمایل جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا برای بازگشت به برجام، تاکید ایران و آمریکا بر اینکه طرف مقابل باید در اجرای تعهدات برجامی پیشقدم شود، احیای این توافق را با دشواری روبرو کرده است. در این بین یک مقام وزارت خارجه کره جنوبی هم وعده داده این کشور برای آزادی ۷ میلیارد دلار بلوکهشده ایران تلاش کند، هرچند موضع رسمی این است که این دو موضوع به هم ارتباطی ندارند.
سناریوهای تاثیرگذار در بازارهای مالی
کامران ندری، کارشناس اقتصادی
نرخ دلار را انتظارات تورمی تعیین می کند و اگر در این روزها کاهش نسبی قیمت دلار را شاهد هستیم به دلیل این است که جلساتی امیدوارکننده در حال برگزاری است و بازار به این مذاکرات خوشبین شده است. همین که ممکن است تحریم ها برداشته شود سوی امیدی را برای بازارهای مالی ایجاد کرده است و که کمی انتظاررات تورمی را کاهش یافته وهیجانات و التهابات بازارها فروکش کرده است. این اتفاق را در زمان روی کار آمدن بایدن نیز شاهد بوده ایم. بنابراین در حال حاضر نه جو مثبتی بر بازارها حاکم است و نه جوی منفی. آرامش وجود دارد تا نتیجه این رفت و آمدها مشخص شود.
اگر تحریم ها برداشته شود و بتوانیم نفت بفروشیم و از درآمد آن استفاده کنیم می توان امیدوار بود که این اتفاق می تواند بر روی بازار ارز تاثیرگذار باشد. البته اینکه چه نرخی را سیاست گذار در بازار ارز انتخاب می کند سوال بسیار مهمی است که البته هنوز زود است که در رابطه با آن صحبت کنیم.
از طرفی دیگر زیرساختهای ما ربطی به تحریمهای خارجی ندارند، هر چند تحریم در تشدید ضعف این زیرساختها تأثیر داشت. نهادهای اقتصادی کشور بسیار ضعیف هستند. یکی از مشکلات بزرگ اقتصاد ما کسری بودجه است که نمیتوانیم به شکل صحیح آن را مرتفع کنیم. مشکلات بانکها و ناترازیهای ریشه دارشان، نظام تأمین اجتماعی و صندوقهای بازنشستگی پرچالش، ساختار ضعیف مالیاتی، نظام حمایتی پر مشکل که به درستی کار نمیکند و کارآمدی و اثربخشی لازم را ندارد، پایین بودن بهره وری نیروی انسانی، تکنولوژی بسیار فرسوده تولید و… سالهای سال است که در اقتصاد ما رخنه کرده است.
در شرایط فعلی نرخ دلار با توجه به نرخ تورم بسیار بالای کشور نرخ نسبتا درستی است و اگر نرخ ارز خیلی کاهش پیدا کند می تواند برای تولید داخل مسئله آفرین شود. در۳۰ سال اخیر، دربسیاری از کشورها مشکلی بهعنوان تورم وجود ندارد. درشرایطی که نرخ تورم دراکثرکشورهای دنیا زیر۵ درصد است، هدفگذاری تورم ۲۲ درصدی برای سال گذشته نشان میدهد که فاصله زیادی با اهداف خود داریم.
همچنین پایین آمدن شدید نرخ ارز و بالا بودن سطح قیمت های داخلی می تواند موجب افزایش شدید واردات در کشور شود که مساله واردات مشکلات بسیاری را بر سر راه تولید قرار خواهد داد. بنابراین بعید است نرخ ارز را بتوان خیلی کاهش داد و آن را به پایین تر از ۲۰ هزار تومان رساند چون این نرخ با شرایط اقتصاد کشور سازگار نیست. اگر نرخ ارز کاهش پیدا کند انگیزه بالایی برای واردات ایجاد خواهد شد و به تولید ضربه خواهد زد. نرخ راز در حال حاضر با نرخ تعادلی خود فاصله ای ندارد اما اینکه به زیر ۲۰ هزار تومان برسد بعید است .