رواج خرید دانه‌ای میوه

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز ، این در حالی است که فعالان بازار و میوه فروشی ها اعلام کرده اند که با افزایش قیمت‌ها میزان خرید میوه هم به شدت کاهش یافته است. مردم دیگر کیلویی خرید نمی‌کنند و از هر میوه دانه‌ای خرید می‌کنند. به عبارتی تنها برای مصرف روزانه خود میوه و صیفی جات و سبزیجات می خرند. در این بین برخی گرانی نهاده‌های کشاورزی را علت افزایش قیمت میوه اعلام می‌کنند. برخی دلال‌ها را یکی از اصلی‌ترین دلایل گرانی می‌دانند، عده‌ای انبار کردن میوه را عامل گرانی‌های اخیر می‌دانند، افرادی هم صادرات را علت کاهش میوه و گرانی آن در بازار می‌دانند.

اما این پایان ماجرا نیست چرا که در سایه ضعف نظارت ها، اختلاف قیمت از منطقه ای به منطقه دیگر یا مغازه ای به مغازه دیگر در یک خیابان به حدی چشمگیر است که گاهی این اختلاف قیمت ها  به ۵۰ درصد می رسد. در شرایط فعلی اقتصاد انتظار می رود دستگاه های مربوطه با اعمال نظارت بیشتر از گرانفروشی جلوگیری کنند تا محصول تولیدی با سود متعارف بدست مصرف کننده برسد.

تازه‌ترین جدول نرخ رسمی میوه و تره‌بار در حالی حاکی از افزایش قیمت میوه‌هایی چون پرتقال تا ۲۳ هزار تومان و موز تا حدود ۳۰ هزار تومان است که مقام‌های صنفی می‌گویند این قیمت‌ها برای خریداران ۳۵ درصد گران‌تر خواهد بود. اتحادیه صنف بارفروشان میوه و تره‌بار تهران روز دوشنبه ۱۶ فروردین‌ماه آخرین جدول نرخ مصوب خود برای عمده‌فروشی میوه و تره‌بار را اعلام کرد؛ همزمان برخی رسانه‌ها از آن به عنوان قیمت‌های «نجومی» یاد کرده‌اند. در این جدول نرخ مصوب برای انواع پرتقال تا ۲۳ هزار تومان، خیار ۱۱ هزار تومان، سیب ۱۶ هزار تومان، ‌کیوی ۲۳ هزار تومان، ‌نارنگی ۳۳ هزار تومان و موز ۲۹ هزار تومان اعلام شده است.

نرخ آناناس کارتنی نیز تا ۹۰۰ هزار تومان تصویب شده و قیمت انواع پیاز تا ۸ هزار تومان و سیب‌زمینی تا ۵ هزار تومان دیده می‌شود.این در حالی است که مقام‌های صنفی و اتحادیه فروشندگان می‌گویند بر اساس قانون، فروشنده حق دارد یک سود ۳۵ درصدی هم بر قیمت خرید خود اعمال کند.با احتساب این سود، قیمت این میوه‌ها احتمالا برای خرید مشتریان تا حد قابل توجهی بالاتر از قیمت‌های رسمی منتشرشده خواهد بود. در عمل حق قانونی فروشنده برای هر کیلوگرم آناناس کارتنی به بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان، موز به بیش از ۴۰ هزار تومان، پرتقال دست‌کم ۳۰ هزار تومان و سیب بیش از ۲۱ هزار تومان می‌رسد. تعیین نرخ‌های بالا از مبداء توزیع موجب افزایش قیمت میوه در بازار خرده‌فروشی شده است.

برخی شهروندان می گویند که تنها توانسته‌اند یک عدد از هر نوع میوه مورد نیاز خریداری کنند. این در حالی است که قیمت فروش در جنوب و شمال شهرها متفاوت گزارش می‌شود. اسدالله کارگر، رییس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی، دلیل این اختلاف قیمت را تفاوت در کیفیت عنوان می‌کند. اما پیشتر محمد شفیع ملک‌زاده، رییس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی، در واکنش به اختلاف قیمت میوه از شمال تا جنوب شهر به «کمبود نظارت و نبود مدیریت مناسب» به عنوان دلیل اصلی اشاره کرده بود.

اما بر اساس میزان خرید انواع میوه از میادین میوه و تره بار در سال ۹۹، پرتقال و سیب دو میوه محبوب شهروندان تهران است. به گزارش روابط عمومی سازمان مدیریت میادین شهرداری تهران؛ بعد از پرتقال و سیب، به ترتیب هندوانه، نارنگی، انگور، انار، هلو، موز، خربزه و لیمو شیرین، ۱۰ میوه‌ای هستند که بالاترین حجم تقاضا را در میادین میوه و تره بار داشتند. بر اساس این گزارش، در بین سبزیجات و صیفی‌جات نیز به ترتیب گوجه فرنگی، خیار، پیاز، سیب زمینی و انواع سبزی، ۵ محصولی هستند که بیشترین میزان تقاضا را بین اقلام سبزی و صیفی در میادین میوه و تره بار به خود اختصاص دادند.

سود‌های غیرقانونی در فروش میوه

مجتبی شادلو، نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران

تقریبا آنچه که در بازار میوه و تره بار تعیین کننده قیمت ها می شود موضوع عرضه و تقاضاست. در بازار شب عید تقاضا برای خرید میوه بالا می رود و امری طبیعی است که قیمت میوه با شیبی آرام افزایش پیدا کند. همچنین از آنجاییکه میوه ها را تا نهایت پاییز هر سال برداشت می کنند و تا برداشت مجدد که تا اواسط بهار طول می کشد از میوه های دپو شده و انبار شده برای عرضه به بازار استفاده می شود افزاش هزینه ها پیش می آید. با توجه به هزینه های حمل و نقل و ارسال به سردخانه، قیمت میوه با نوساناتی در بازار روبروست.

این میوه ها تا آغاز برداشت مجدد به مرور به بازار عرضه می شود و البته هر چه از زمان برداشت اصلی دور می شویم هزینه ها اعم از هزینه های نگهداری میوه در سردخانه ها، هزینه های حمل و نقل، افت و ضایعات میوه و هزینه های بسته بندی پیش می آید که مجموع این عوامل موجب می شود به طور منطقی و نرمال یک افزایش قیمت با شیب ملایم داشته باشیم.

به عنوان مثال افزایش جزئی قیمت پرتقال طبیعی است، چرا که این میوه درصدی افت و ضایعات دارد که با احتساب هزینه انبارداری و سردخانه تا حدودی افزایش یافته است که هیچ ارتباطی به کمبود ندارد. با توجه به هزینه‌های نگه داری محصول در سردخانه و افت و ضایعات، تاحدی افزایش قیمت طبیعی است، اما برخی مغازه‌ها سود‌های غیرقانونی لحاظ می‌کنند که دستگاه‌های مسئول باید بر این موضوع نظارت کنند.

اما اگر در برخی موارد قیمت میوه ها تغییرات بیشتری دارد به مسائل دیگری برمی گردد. دلالان همیشه در بازار بوده و هستند در بحث نظارت هم مدیریت غلط وجود داشته و تاثیرگذار بوده است. سرمازدگی میوه ها هم به یکی از عوامل اصلی بدل شده است. بنابراین افزایش قیمت قابل توجهی در بحث عمده فروشی میوه نداشته ایم. گرچه قیمت گذاری در میادین بر مبنای شرایط بازار انجام می شود، اما اختلاف قیمت گاها به چندبرابر می رسد که دستگاه های مسئول با اعمال نظارت بیشتر باید از گرانفروشی جلوگیری کنند چرا که طبق فاکتور تنها ۳۰ درصد سود باید لحاظ شود.