گرانی افسارگسیخته لبنیات

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، البته برخی از مسولان نیز رشد قیمت ها و نوسانات بیش از اندازه قیمتی را قبول کرده اند و هر کدام دلایلی برای این افزایش قیمت‌ها عنوان می‌کنند. از سوی دیگر وزارت بهداشت به خانواده‌ها می‌گوید، در انتخاب مواد غذایی شیر و لبنیات را در اولویت قرار دهند. شیر و فراورده‌های لبنی اما همواره در حال تغییر قیمت و رشد قیمت ها هستند. اما دلایل این گرانی و ضرر این گرانی برای سلامتی چیست.

در همین راستا محمدرضا بنی طبا سخنگوی انجمن صنفی فرآورده‌های لبنی اظهار کرد: از ابتدای سال تاکنون قیمت شیرخام، ۸۰ درصد افزایش پیدا کرده و با این وجود نمی‌توان توقع افزایش قیمت لبنیات را نداشت. وی افزود: کارخانه‌ها محصولات با قیمت گذاری دستوری را با رعایت نرخ‌های دولتی عرضه می‌کنند و مابقی محصولات را نیز با هماهنگی سازمان حمایت قیمت گذاری می‌کنند. سخنگوی انجمن صنفی فرآورده‌های لبنی بیان کرد: قیمت گذاری گروه دوم به طوری است که شرکت‌ها هزینه‌های تولید را با سند به سازمان حمایت ارائه می‌دهند و این سازمان با اعلام محدودیت، اجازه افزایش قیمت می‌دهد. به گفته وی؛ هیچ افزایش قیمتی بدون هماهنگی و کسب اجازه از سازمان حمایت رخ نمی‌دهد.

به هر ترتیب وزارت بهداشت ایران هم در آبان‌ماه گذشته با موج اولیه افزایش قیمت شیر و لبنیات، از افزایش قیمت‌ها انتقاد کرد و نسبت به تبعات منفی آن بر روی سلامت هشدار داد. دکتر ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت، با اشاره به اینکه، “میزان مصرف سرانه شیر و فرآورده‌های لبنی یکی از شاخص‌های مهم توسعه اقتصادی اجتماعی است”، گفته بود: «افزایش رشد، ارتقای هوش و قدرت فراگیری، افزایش توان کاری، افزایش طول عمر و پیشگیری از کار افتادگی زودهنگام، از مزایای مصرف روزانه شیر ولبنیات است.»

سخنگوی وزارت بهداشت، مصرف سرانه شیر و فراورده‌های آن در ایران را ۱۹۰ گرم در روز عنوان کرده بود که به گفته او از مقدار توصیه شده یعنی ۲۵۰ گرم بسیار کمتر است. به گفته حریرچی ۹۰ درصد از مردم ایران کمتر از حد نیاز کلسیم دریافت می‌کنند.

گرانی سازمان‌یافته کالاها

آلبرت بغزیان، اقتصاددان

در حالی دولت در سال گذشته مخالف افزایش قیمت لبنیات بود که امسال برای گرانی آن هر کاری توانسته انجام داده است. یک یا دو بار افزایش قیمت طبیعی به نظر می رسد که دلیل آن نیز ممکن است به رشد قیمت ارز و کمبود مواد اولیه برگردد. اما اینکه دائم افزایش قیمت داشته باشیم اصولی و منطقی نیست. رشد قیمت ها به صورت روزانه و هفتگی نمی تواند قابل قبول باشد. در سال جاری دو بار به دستور دولت افزایش قیمت لبنیات داشته ایم و در حالی افزایش ها ادامه دارد که در دولت اراده ای در تصمیم گیری برای کنترل قیمت ها دیده نمی شود. گویا دولت نمی تواند به صنایع و درخواست تغییر قیمت ها جواب منفی بدهد.

وزارتخانه ها هم توجهی به بیانات رهبری داشته اند و نه دولت می تواند در برابر تولیدکننده مقاومت داشته باشد نه وزارتخانه ها. در حال حاضر تاب آوری اقتصادی وجود ندارد و اراده و عزم جدی برای کنترل گرانی دیده نمی شود. کالاهایی که سر سفره مردم کم درآمد هست نباید تا به این اندازه دستخوش تغییر قیمت و شیب تند افزایش قیمت ها شود. دهک های درآمدی با قدرت خرید پایین دیگر نمی توانند بسیاری از کالاهای مورد نیاز خود را تامین کنند.

مگر چند بار در ماه باید قیمت لبنیات افزایش پیدا کند. چند بار باید نرخ ارز تغییرات آنچنانی پیدا کند. یک بار ارز به ۳۲ تومن رسید که همه قیمت‌ها را با آن تنظیم کردند. وقتی قیمت ارز به ۲۵ و ۲۴ تومن برسد باز هم باید قیمت‌ها افزایش پیدا کند. این‌ قیمت ها باید منطقی شوند. شواهد نشان می‌دهد دولت بازار را رها کرده و هرگونه افزایش قیمت قطعا با چراغ سبز مسؤولان انجام شده است. طبق قانون اگر کالاها بدون اطلاع دولت گران شود، نهادهای نظارتی باید ورود کنند اما هم‌اکنون شاهد افزایش قیمت‌ها بویژه در کالاهای اساسی هستیم و نهادهای نظارتی نسبت به این موضوع بی‌توجه هستند. به عبارت بهتر موج گرانی سازمان‌یافته است و همین روند در بازار ارز و گران شدن دلار به وضوح قابل مشاهده است.