یادداشت –
گرچه وقتی نسبت اکوسیستم تجارت آثار هنری در کشور را با کلیت نظام اقتصادی در نظر می گیریم، بخش بسیار مهمی از این نگرانی ها و حساسیتها کاملا موجه است؛ اما بعید به نظر می رسد راه صحیح برای رسیدگی به این نگرانی ها انتقاد از قیمتگذاری در یک معامله مشخص باشد.
بسیاری از صاحبنظران اقتصاد هنر و فعالان اکوسیستم اقتصاد هنر، نگرانی های کاملا بجایی در مورد راه یافتن پولهای آلوده به این حوزه و همچنین دستکاری این بازار از طریق بازارگردانی های نمایشی و شیادانه دارند، که صرفنظر از صحت و سقم ادعاهایی که در مورد برخی مصادیق مشخص مطرح می شود، برای هر ایرانی شریف و علاقه مند به تقویت پیوند اقتصاد و فرهنگ در این کشور محل درنگ و تامل است.
چاره کار اما طرح دعاوی بی سند بر علیه فعالان اکوسیستم و خرده گرفتن به مکانیزم قیمتگذاری مبتنی بر رقابت در بازار آزاد نیست.
به قول شیخ اجل سعدی شیراز:
سر چشمه شاید گرفتن به بیل
چو پر شد نشاید گذشتن به پیل
رویکرد ما به مدیریت ریسک بروز فساد و سواستفاده در اکوسیستم تجارت آثار هنری ایران باید متمرکز بر مهار سرچشمه های بروز چنین ریسکی باشد.
توسعه و تقویت نظام جامع نظارت مالی و مبارزه با پولشویی در اقتصاد ایران، تقویت نظامات حاکمیت شرکتی برای جلوگیری از ورود کنترل نشده منابع انباشته شرکتی به یک بازار پرریسک و مبهم مانند دارایی های کالکتبل و آثار هنری، روشن شدن قوانین و مقررات و استانداردهای نحوه ارزشگذاری دارایی هایی از این دست در ترازنامه شرکتها و اثر آن بر تنظیم مناسبات اعتباری در اقتصاد ایران، در کنار رعایت اصول عدم تضاد منافع در برگزاری حراجهایی مانند حراج تهران و تقویت صدا و بدنه کارشناسی فعالان واقعی و شناسنامه دار بخش خصوصی در این حوزه کسب و کار، ابزارهایی هستند که بازار دارایی های کالکتبل و آثار هنری را از ریسک بروز کژمنشی و سواستفاده و تقلب تا حد زیادی مصون می کنند.
کوتاه سخن اینکه در بازار آثار هنری و دارایی های کالکتبل نیز، همچون تمام اجزا و ارکان نظام اقتصادی ،آزادی بازار و معاملات نه تنها تهدید نیست بلکه زمینه خلق ارزشمندترین فرصتهاست و در این بازار نیز باید مانند هر بازار دیگری، حراست از سلامت و پایداری بازار را به شفاف سازی، توسعه نهادی و تقویت حضور بخش خصوصی واقعی و شفاف سپرد.