موج ترس در بازار سرمایه

عمده تغییرات و اثراتی که باعث تلاطم بورس شده است و قابل پیش بینی نیست، به ناهماهنگی های ناشی از تصمیمات اقتصادی مسئولان اقتصادی بازمی گردد؛ ازجمله بحث قیمت گذاری دستوری فولاد؛ موضوعی که در تیرماه ۹۹ پیش آمد و اختلاف نظری بین وزارتخانه های صمت و نفت شکل گرفت. این قبیل موضوعات به عنوان یکی از ریسک های سرمایه گذاری در اقتصاد و درنتیجه در بازار سرمایه کشور تلقی می شود؛ یعنی یکی از عوامل موثر در وضعیت بازار سرمایه نگاه یکسویه تصمیم گیران اقتصادی به وضعیت سودآوری شرکت هاست. درست به همان شکلی که فرضیه مربوط به تامین کسری بودجه از بازار سرمایه در سال ۹۹ قسمت عمده ابهامات را پاسخ داد و حتی خود مسئولان اظهار کردند که ما بخشی از کسری بودجه را از بازار سرمایه جبران کردیم. این تصمیمات اثرگذار بر وضعیت اقتصادی مثل قیمت گذاری دستوری فولاد، خارج کردن بخشی از سود شرکت ها یا سود متعلق به سهامداران خرد به نفع تصمیم گیران اقتصادی یعنی دولت است. این بزرگ ترین عوامل موثر در حالِ این روزهای بورس است.
طبق تحلیل تکنیکال، وقتی از مرز روانی یعنی ورود به کانال یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد گذر کردیم مسلما پیش بینی افت شاخص کمتر از یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد تایید می شود. کف سازی ما در بدترین شکل یک میلیون و ۱۰۰ هزار واحد است و دلیل آن تصمیماتی است که به صورت شبانه ازسوی مسئولان گرفته می شود.
در بحث قیمت گذاری دستوری فولاد باید گفت اینکه تصمیمی بگیرند و بعد از چند روز شوک منفی به بازار دوباره آن را لغو کنند اتفاقا اثر خیلی بدتری بر بازار می گذارد و نشان می دهد که این تصمیم بر یک رویه غیراصولی و غیرکارشناسی گرفته شده و این تلاطم به ضرر بازار است زیرا این تصمیمات خود نوعی ریسک است.
در حال حاضر عوامل بنیادی هم تا حدود زیادی شرایط حال حاضر اقتصاد و تطبیق آن با بورس را تایید می کند. این در حالی است که در ابتدای سال این هماهنگی وجود نداشت زیرا در شرایطی که اقتصاد به دلیل کرونا، تحریم، عدم ورود ارز حاصل از صادرات، در حالت ایستا قرار داشت بورس شاهد رشدهای شارپی بود.
چشم انداز بازار سرمایه تا پایان امسال رشد بسیار بطئی و اندک است؛ اما مهم ترین و بهترین زمینه سرمایه گذاری برای جلوگیری از کاهش ارزش ریال یا دستیابی به سودهای مناسب تر نسبت به سایر بازارها کماکان بورس است.
ما در سال ۹۹ با تغییر نگرش به بازار سرمایه و تغییر الگوهای سرمایه گذاری یا اصلاح ساختارها و نگرش سرمایه گذاری، متاسفانه برای افراد تازه وارد به بورس با تجربه زیان را کسب کردیم و این در حالی است که در بازارهای سرمایه در کشورهای دیگر این گونه است که افراد در زمان اخذ کد معاملاتی حتما باید با مشاوران و مجاری دارای مجوز مشورت کنند. عدم تطابق زیرساخت های ما که مربوط به ۱۰ سال گذشته است و ورود خیل سهامداران جدید، این نقصان را در دل خود دارد.
افزایش نرخ سود سپرده بر بازار سرمایه بسیار اثرگذار است و ممکن است عواقب اتخاذ این تصمیمات حتی به صورت تئوریک وضع بورس را بسیار نامناسب تر کند چون افزایش نرخ سود سپرده یا کاهش آن، رقابت بازار پول با بازار سرمایه را نشان می دهد و این در حال حاضر با وجود جمع کثیری که تازه وارد بورس شدند روش صحیحی برای کنترل بازار سرمایه نیست.