تجارت «پوز»

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، در همین زمینه معاون فناوری سازمان امورمالیاتی با بیان اینکه بانک مرکزی مکلف به مسدودی کارتخوان‌های بی‌هویت است، گفت: در آینده نزدیک شاهد ایجاد پرونده ‌مالیاتی برای تمام متقاضیان جدید کارتخوان خواهیم بود. هادی خانی؛ معاون فناوری سازمان امور مالیاتی کشور نیز در ادامه این گفت و گو خاطرنشان کرد: قطعا نظارت هوشمند مالیاتی بر تراکنش‌ها از یک سو در مبارزه با سوداگری در بازار ارز، سکه، مسکن و خودرو تاثیرگذار است و از سوی دیگر ابزار مهمی برای مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی است.

این در حالی است که بانک مرکزی تا آخر آبان‌ماه موظف به احراز هویت ۳.۸ میلیون کارتخوان بوده است. این کارتخوان‌ها مسیری برای فرار مالیاتی، پولشویی و عامل مهمی در نوسانات بازارهای مختلف است. آبان‌ماه سال گذشته قانونی به نام «پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان» تصویب شد که مطابق آن بانک مرکزی موظف شد ظرف مدت یک سال و با همکاری سازمان مالیاتی، نسبت به ساماندهی دستگاه‌های کارتخوان بانکی و درگاه‌های پرداخت الکترونیکی مبادرت کند. بر این اساس بانک مرکزی تا انتهای آبان‌ماه امسال موظف بوده است تا دستگاه‌های کارتخوان (POS) و درگاه‌های پرداختی که فاقد اطلاعات هویتی و پرونده مالیاتی هستند را شناسایی و مسدود کند اما تاکنون هیچ اقدام مؤثری در این مورد انجام نداده است.

منافع بانک ها از کارتخوان های بدون هویت

علی مروی، کارشناس اقتصادی

تعارض منافع بین شبکه بانکی و قانون موجب شده است تا بانک ها تمایلی برای برخورد با کارتخوانهای بدون هویت و جعلی را نداشته باشند. بانک ها از این موضوع سود می برند چراکه حساب جاری برای بانک یعنی سود. شرکت هایی هم که به همین دلیل و برای واگذاری دستگاههای کارتخوان راه اندازی شده اند برای واگذاری هر عدد از این دستگاهها از بانک ها پورسانت دریافت می کنند و همین مورد موجب شده تا تمایلی برای مقابله با این موضوع وجود نداشته باشد.

قاعدتاً هر دستگاه کارتخوان باید با هویت مشخص اشخاص حقیقی و حقوقی به سیستم بانکی متصل شود. از طرفی کسب و کار دریافت کننده باید به طور کامل مشخص باشد و بانک ها هم باید در این زمینه فشار وارد کنند تا هیچ هویت مجهولی از صاحبان دستگاه پوز استفاده نکند. اگر این خلاء در نظام بانکی وجود داشته باشد می‌تواند ابزاری برای فرار مالیاتی و پولشویی باشد. کسب و کار افراد باید برای هر بانک مشخص باشد حتی اگر کسب و کار شخص، فروش هندوانه کنار خیابان باشد باید هویت حساب و شغل فرد شفاف باشد. راه حل در عدم واگذاری این دستگاه‌ها به افراد نیست بلکه باید حساب‌های این افراد به طور شفاف احراز شود.

افزایش نظارت بر تجارت پوز

بهاءالدین حسینی ‌هاشمی، کارشنای ارشد بانکی

شبکه بانکی به طور معمول خدمات ارایه دستکاههای کارتخوان را ندارد و این کار را به شرکت هایی واگذار کرده است که به نوعی می توان آنها را زیرمجموعه بانک ها دانست. بنابراین شرکت هایی برای ارایه دستگاههای کارتخوان یا پوز ایجاد شده اند و این خدمات را واگذار می کنند. اوایل راه اندازی این کار و زمانی که پوز ارایه می شد اعلام شد که این دستگاهها به هر کسی که درخواست کند داده می شود. برای بالا بردن آمار این دستگاهها که هم برای فروشگاهها و هم برای مردم به دلیل ایجاد شفافیت مالیاتی امتیاز به شمار می رفت آمار بسیار بالایی از افراد صاحب این دستگاه ها شدند. اما این سیستم امروز و در حال حاضر حتما با احراز هویت افراد به آنها دستگاه کارتخوان ارایه می کند و این آمار به احتمال زیاد مربوط به افراد قدیمی است که نه آدرس مشخصی دارند و نه اطلاعات درستی از آنها وجود دارد. چراکه در شرایط فعلی گردش مالی تمام پوزهای ارایه شده مانیتور می شود و کسی نمی تواند تخلف بی حساب و کتاب در این زمینه انجام دهد.

این دستگاهها حتی ممکن است خیلی هم فعال نباشند و نیمه فعال هستند و یا اصلا تراکنشی را انجام نمی دهند اما این احتمال نیز وجود دار که برخی با پوز فرد متوفی و با رمز و کد شخص قبلی تراکنش انجام دهد. یا برخی از این دستگاهها اجاره شده باشند که مقامات مالیاتی و بانک مرکزی امروز متوجه این امر هستند و دستگاههایی را که دارای هویت نیستند و قرارداد مالی ندارند را باید شناسایی کنند.

به طور کلی استفاده از پوز‌های سیار نه‌تنها باعث به وجود آمدن مشکلات بانکی نمی‌شود، بلکه به‌عنوان یک مزیت شناخته می‌شود، زیرا زمانی که فردی از دستگاه پوز استفاده می‌کند، مبلغی از حسابی به حساب دیگری در بانک دیگر می‌رود که در دست مردم بودن آن برای بانک ضرری ندارد، به عبارتی می‌توان آن را انجام عملیات بانکی خارج از شعبه تلقی کرد. مشاغلی که تراکنش مالی دارند، همه می‌توانند از دستگاه‌های پوز استفاده کنند اما استفاده از دستگاه‌های پوز متعدد در دست اصناف و مشاغل معضل است و اگر تنها سوپرمارکتی‌ها را در نظر بگیریم، تمام آنها امروز از دستگاههای کارتخوان استفاده می کنند. به همین جهت نباید این تعداد بالای دستگاه فعال کارتخوان دور از ذهن باشد.