شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، با احتساب میانگین ۱۳۰ هزار تومان برای آجیل و حدود ۲۲ هزار تومان برای شیرینی و با فرض اینکه فقط یک هندوانه کوچک ۲.۵ کیلویی یا فقط ۴ عدد انار بهعنوان میوه خریداری شود و هیچ میوه دیگری نباشد، باید حداقل ۴۰ هزار تومان فقط برای میوه پرداخت شود. مجموع این هزینهها نزدیک به ۲۰۰ هزار تومان میشود یعنی ۵۰ هزار تومان به ازای هر نفر که این میانگین برای هر نفر، پارسال فقط ۱۵ هزار تومان بود.
برگزاری شب یلدای امسال در حالی است که هزینه خانوارهای ایرانی به نسبت سال قبل افزایش یافته و قدرت خرید بسیاری از آنها در این مدت کاهش یافته است. همچنین با اینکه بیشتر اقلام خشکبار در داخل ایران تولید میشود ولی محصولاتی نظیر بادام هندی به دلیل نبود عرضه کافی از کشورهای دیگر به ایران وارد میشوند. به همین نسبت قیمت بعضی از میوهها هم در ماههای اخیر گرانتر شده است که میتواند بر کیفیت سفره شب یلدا تاثیر بگذارد. یکی از گرانترین اقلام سبد میوه موز است که در سال جاری به دلیل نوسانات قیمت ارز شدیدا گران شد. بیشترین افزایش قیمت در میان میوهها هم در ماههای اخیر مربوط به موز بوده است. قیمت اغلب اقلام آجیل و خشکبار نسبت به سال گذشته نزدیک به ۸۰ درصد افزایش یافته که بخشی از این افزایش قیمت به علت افزایش قیمت ارز و بخشی دیگر به دلیل کاهش در تولید است.
بی اعتنایی دولت به گرانی ها
آلبرت بغزیان، اقتصاددان
مهمترین ضعف دولت در مدیریت اقتصاد بیاعتنایی به افزایش قیمتها است. دولت نباید اجازه میداد قیمتها به قدری افزایش پیدا کند که نارضایتی مردم را شکل بدهد. معتقدم که بازار در بخش ارز، خودرو، کالاهای اساسی مثل برنج، مرغ و… قابل مدیریت بود و دولت میتوانست به جای ابراز همدردی و وعده مدیریت دادن، ورود کرده و قیمتها را کنترل میکرد. اصلا نیازی به صرف این همه زمان و وقت نبود بهخصوص در بحث نظارت بر قیمتهایی که اعلام میشود.
از طرفی دیگر افزایش نرخ ارز باعث میشود قیمت مواد اولیه افزایش پیدا کند و هزینه تولید بیشتر شود و قیمت ها افزایش یابد. نتیجه اصلی رشد نرخ ارز، افزایش هزینه تولید است، چون مواد اولیه گرانتر میشود. از سوی دیگر، وقتی قیمت اقلامی مثل آهن، سیمان و گچ بیشتر میشود، قیمت در بازارهایی مثل مسکن و خودرو هم رشد میکند و همین منجر به افزایش تورم میشود.
بنابراین اگر دولت میخواهد از تولید حمایت کند و هزینههای مالی را کاهش دهد، باید در وهله اول نرخ ارز را به کنترل خود دربیاورد. به نظرم دولت میتواند تورم ١٠درصدی هم ایجاد کند اما رسیدن به این مهم نیازمند اراده است. نباید فراموش کنیم که ٢٢درصد عدد کمی برای تورم نیست، ضمن اینکه مشخص نیست بتوان در شرایط اقتصادی ایران آن را محقق کرد، چون ابزارها و سیاستهایی که مورد استفاده قرار میگیرد، چندان مناسب نیست.