به گزارش کسب و کار نیوز، دولت در حالی با خوش خیالی اتکای بودجه ۱۴۰۰ به نفت را ۴ برابر کرده که «دست ما کوتاه و خرما بر نخیل»گویان باید به دنبال مذاکره ای باشد تا قفل اقتصاد را بگشاید. در واقع با بودجه روی میز مجلس، اگر مذاکره نشود و تحریم های نفتی برداشته نشود، بودجه سال آینده مثل سیاهچاله اقتصاد ایران را در خود میبلعد.
درحالی که در سال ۹۹ درآمد نفتی پیشبینی شده ۲.۴۲ درصد کل منابع بودجه دولت بود اما در سال ۱۴۰۰، سهم درآمد نفتی پیشبینی شده از کل منابع به ۸.۱۸ درصد افزایش یافته است و ارزش ریالی درآمدهای نفتی پیشبینی شده ۴.۱۲ برابر شده است.
لایحه بودجه ۱۴۰۰ با رقم ۲۴۳۵ هزار میلیارد تومان تقدیم مجلس شد که حاکی از رشد بیش از ۲۰ درصدی نسبت به سال گذشته است. نگاهی به منابع و مصارف نشان می دهد دولت برای سال آینده بودجه انبساطی در نظر گرفته است. منابع عمومی دولت حدود ۸۴۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده که حاکی از رشد ۴۷ درصدی است. اما دولت چه منابع درآمدی را برای سال آینده در نظر گرفته است؟
درآمدهای مالیاتی در حدود ۲۴۸ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده که نسبت به سال گذشته ۲۱ درصد افزایش نشان می دهد. همچنین دولت پیش بینی ۱۰۵ هزار میلیارد تومان درآمد حاصل از فروش اوراق بدهی و پیش فروش نفت را در بودجه دیده است. نکته مهم دیگر به پیش بینی درآمدهای حاصل از صادرات نفت برمی گردد. دولت درآمد ۱۵۳ هزار میلیاردی حاصل از صادرات نفت را برای سال آینده متصور است. سخنگوی ستاد بودجه بیان کرده که صادرات نفت با قیمت ۴۰ دلار برای هر بشکه و دلار ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومانی در نظر گرفته شده است. بنابراین دولت پیش بینی صادرات روزانه حدود ۹۰۰ هزار بشکه ای را برای سال آینده دارد. ۹۵ هزار میلیارد تومان از منابع سال آینده از طریق واگذاری شرکت های دولتی تامین خواهد شد. برداشت ۷۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی از صندوق توسعه ملی، بخش دیگری از منابع بودجه سال آینده را تامین می کند.
درصد تحقق پایین درآمدهای امسال دولت، نگرانی کارشناسان را از افزایش منابع بودجه سال آینده به همراه داشته است؛ مساله ای که می تواند به تشدید کسری بودجه و تورم منجر شود.
بودجه براساس مذاکره و رفع تحریم ها بسته شده است
یک اقتصاددان در این رابطه می نویسد: «رشد ۴۵ درصدی بودجه عمومی دولت در سال آینده، در حالی که همین امسال هم بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشته، یعنی بودجه بر اساس مذاکره و رفع تحریم ها بسته شده است. مذاکره نشود و تحریم های نفتی برداشته نشود، بودجه سال آینده مثل سیاهچاله اقتصاد ایران را در خود میبلعد.»
فروش ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت بسیار دور از انتظار است
محمود جامساز، اقتصاددان در همین رابطه می گوید: «آنکه استمرار سیاست هاى کنونى و ادامه قطع ارتباط دیپلماتیک و تجارى اقتصاد را بسامان نخواهد کرد. صرفنظر از تحولات سیاسى در آمریکا و تغییر رئیس جمهور تا تغییر سیاست تحول گرایانه با بهره گیرى از کنش خردمندانه از سوى سیاستگذاران ما اتفاق نیفتد انتظار معجزه در راستاى برقرارى مناسبات دیپلماتیک مطلوب با جهان پیشرفته و لغو تحریم ها و قرار گرفتن در زنجیره اقتصاد جهانى بسیار دور از ذهن است اینک با این تصویر از آینده تدوین کنندگان بودجه سال ١۴٠٠ در انتظارات توهم آلود بازگشت سریع بایدن به برجام پیش بینى فروش روزانه ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت به قیمت هر بشکه ۴٠ دلار را داده اند که بسیار دور از انتظار است.»
«کسب و کار» در گفتگو با یک کارشناس، چشم انداز فروش نفت در بودجه سال آینده را بررسی می کند.
بودجه ۱۴۰۰؛ ادعای مذاکره یا شوخی دولت؟
لطفعلی بخشی، اقتصاددان
بودجه پیشنهادی ۱۴۰۰ در حالی روی میز مجلس قرار دارد که بایستی آن را از وجه دیگری قضاوت کرد و آن، اینکه دولت فعلی طبیعتا در دوره بعدی نیست؛ یعنی این دولت در سال آینده تنها ۳ ماه در راس کار و نُه ماه در دست دولت دیگری است و نکته دوم اینکه مجلس یازدهم با دولت فعلی به شدت در تضاد و تناقض است. به همین دلیل دولت که عمر خود را رو به پایان می بیند و چون خودش مسئول اجرای بودجه نخواهد بود، بودجه را به گونه دیگری می نویسد. اگر ما از این دیدگاه نگاه کنیم که رابطه دولت و مجلس رابطه شکرآبی است، دولت با ارائه این بودجه از خود سلب مسئولیت کرده است. دولت بودجه ای نوشته که طبیعتا مجلس آن را رد خواهد کرد. بنابراین در این قواره که نگاه کنیم، دولتی که ۷ سال اجازه واردات خودرو را نداده است برای سال آینده که خود مسئول نیست، می خواهد اجازه واردات خودرو بدهد و عددهایی را در این مورد پیش بینی کرده است. برای نفت هم فروشی ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه ای در نظر گرفته که اصلا نمی توان روی آن حساب کرد و معلوم نیست که ما با دولت بعدی آمریکا به یک تفاهم برسیم و بتوانیم نفت بفروشیم. بنابراین این اعداد در این بودجه شوخی است و این دولت با دولت بعدی و مجلس در حال شوخی کردن است.
از طرفی دولت هر بودجه ای می داد، مجلس رد می کرد. پس در واقع به این ترتیب دولت هم اعدادی در بودجه گنجانده که مجلس رد کند. این مساله خنده دار است. دولت با وجود کسری بودجه و با وجودی که حقوق کارمندان را هم قبلا اضافه کرده ۲۵ درصد دیگر هم اضافه کرده است. درواقع دولت با یک دید کارشناسی خاصی این بودجه را تدوین کرده است. باید در نظر داشت دولت هر بودجه ای می نوشت مجلس با آن مخالفت می کرد. به همین دلیل هم دولت ارقامی در بودجه گنجانده که در واقع مجلس هر کاری می خواهد بکند. دولت بودجه ای روی هوا داده و آن مجلس هم باید هر گونه که می خواهد بودجه را برای سال آینده بنویسد. طبیعتا در چشم انداز هیچ گونه تفاهمی بین دولت و مجلس وجود ندارد. پس به همین دلیل بودجه سرنوشت خوبی نخواهد داشت.