چند درصد دوشغله ها مسافرکشی می کنند؟

به گزارش کسب و کار نیوز، امروزه مشکلات معیشتی و اقتصادی و تلاش برای جبران کسری درآمد و تامین هزینه های زندگی، بسیاری از افراد را به داشتن شغل دوم واداشته است. از نگاه کارشناسان، پایین بودن حقوق و دستمزد در شغلی اصلی و نگرانی از به خطر افتادن امنیت شغلی و معیشتی، باعث شده که افراد به فکر داشتن شغل دوم یا بیشتر بیفتند و این مساله به انگیزه ای برای کسب درآمد بیشتر با پرداختن به شغل دوم تبدیل شده است.

اگرچه پدیده دو شغله یا چند شغله بودن افراد می تواند در بهبود وضع معیشت خانوارها اثرگذار باشد اما نباید از نظر دور داشت که این مساله می تواند بر سلامت جسمی و روانی افراد، میزان بهره وری و حضور فرد در خانه و ارتباط با اعضای خانواده تاثیرگذار باشد. فعالان حوزه کار می گویند بسیاری از افراد برای امرار معاش و جبران هزینه های معیشت و اجاره بها به شغل دوم روی می آورند ولی با این کار عملا فرصت اشتغال بسیاری از جویندگان کار را اشغال می کنند و تعادل عرضه و تقاضا در بازار کار را از بین می برند.

مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار در گزارشی به بررسی توزیع سنی شاغلان دو شغله و بیشتر در فاصله سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸ پرداخته که بر اساس آن،  طی سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ سال بیشترین سهم شاغلان تک شغله را به خود اختصاص داده اند در حالی که سال گذشته این سهم متعلق به ۳۵ تا ۳۹ ساله ها بوده است. علیرغم آنکه در سال ۱۳۹۶ گروه سنی ۳۵ تا ۳۹ سال بیشترین شاغلان دوشغله و چند شغله را به خود اختصاص داده اند، در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ پدیده شاغلان دو شغله و چند شغله در گروه سنی ۴۰ تا ۴۴ ساله بیشتر دیده شده است.

سال گذشته مردان در رده سنی ۴۰ تا ۴۴ ساله از سهم بیشتری در میان شاغلان مرد دو شغله و بیشتر برخوردار بودند این در حالی است که در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ این سهم در مردان ۴۵ تا ۴۹ ساله بیشتر بوده است. همچنین در حالی که در سال ۱۳۹۷ سهم زنان ۴۰ تا ۴۴ ساله از شاغلان دو شغله و چند شغله بیشتر بوده آمارها نشان می دهد که در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ میل به داشتن شغل دوم و بیشتر در گروه سنی زنان ۳۵ تا ۳۹ ساله بیشتر بوده و سهم بیشتری از شاغلان مذکور به این گروه سنی تعلق داشته است. به نظر می رسد که تمایل یا نیاز به داشتن شغل دوم در سنین پایین تر در خال افزایش است.

در حالی که سال گذشته بیشترین سهم در میان شاغلان با سواد دو شغله متعلق به فارغ التحصیلان مقطع دکترای تخصصی و فوق تخصصی بوده است، شاغلان با تحصیلات ابتدایی به دلیل اشتغال در مشاغل ساده و کم درآمد بیشتر به داشتن دو شغل روی آورده اند.دلیل روی آوردن شاغلان کم سواد به شغل دوم

نکته جالب توجه اینکه طی سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸ شاغلان بی سواد ۱۵سال به بالا تمایل بیشتری به داشتن چند شغل داشتند که این اتفاق به دلیل وجود مشاغلی بوده که افراد بی سواد عمدتا در آنها اشتغال داشته اند، در واقع می توان گفت که افراد بی سواد در مشاغلی فعالیت می کنند که نیازمند تحصیلات نیست و از درآمد کمتری برخوردار است. گزارش مرکز آمار وزارت کار حاکی از آن است که طی سالهای مذکور، بیشترین سهم در میان شاغلان با سواد دو شغله و چند شغله به فارغ التحصیلان یا در حال تحصیلان مقاطع دکترای تخصصی یا فوق تخصصی تعلق دارد. شاغلان دارای تحصیلات دکترا عمدتا به واسطه مهارت و تحصیلات خود بیشتر امکان یافتن شغل را داشته و کارفرمایان نیز متقاضی این شاغلان هستند و این افراد برای بهره مندی بیشتر از تحصیلات خود تمایل به دوشغله و چند شغله شدن نشان می دهند ولی شاغلان با تحصیلات ابتدایی به دلیل اشتغال در مشاغل ساده تر که درآمد کمتری دارد، بیشتر به دو شغل و چند شغل روی می آورند.

حضور کمتر دوشغله ها در کار اصلی به دلیل جبران کسر درآمد

ساعات کار هفتگی شاغلان دو شغله و چند شغله نیز حاکی از آن است که عمدتا ۳۲ ساعت و کمتر در شغل اول خود مشغول کار بوده اند که این امر به دلیل جبران کسر درآمد از طریق افزایش ساعت کار با اشتغال در شغل دوم بوده است درحالی که شاغلان یک شغله عمدتا در طول هفته ۵۰ ساعت و بیشتر فعالیت کرده اند.

برخلاف آنچه تصور می شود که شاغلان بخشهای مختلف اقتصادی برای جبران هزینه های زندگی و تامین کسر درآمد به مشاغل حمل و نقل زمینی و مسافرکشی روی می آورند،  در سال ۱۳۹۸ تنها ۳.۲ درصد شاغلان دوشغله، در بخش حمل و نقل زمینی (مسافرکشی) به عنوان شغل دوم فعالیت کرده اند و ۶۸ درصد آنها کشاورزی را به عنوان شغل دومشان انتخاب کرده اند. طی سال گذشته بیشترین فعالیت اصلی شاغلان دو شغله و بیشتر، مشاغل بخش کشاورزی بوده است به نحوی که بیش از۷۰ درصد شاغلان مذکور به فعالیت اقتصادی کشاورزی در شغل دوم خود پرداخته اند. این امر از برخی جهات نتایج مثبتی به همراه دارد چرا که با افزایش شاغلان بخش کشاورزی، امکان تامین مواد غذایی و مواد اولیه مورد نیاز صنایع فراهم می شود.