بار مالی سلامت بر دوش مردم

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، مقایسه آمار رسمی مربوط به افزایش هزینه‌های بخش بهداشت و درمان از یک سو و رشد کند درآمدها از سوی دیگر حاکی از افزایش سهم هزینه بخش سلامت در سبد خانوار‌های ایرانی است. مهم تر اینکه به دلیل عدم سرمایه‌گذاری در بخش زیرساخت‌های درمانی، مردم مجبور شده‌اند هزینه بیشتری را نسبت به قبل برای درمان متحمل شوند، زیرا بسیاری از بیمارستان‌ها همراه با افزایش قیمت ارز برای تهیه یا تعمیر تجهیزات بیمارستانی مجبور به افزایش هزینه‌های درمانی شده‌اند و دولت هم از تامین ارز مورد نیاز آن‌ها سر باز زده که نتیجه آن فشاری بر دوش مردم شده است.

مرکز «آمار و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی» با انتشار گزارشی اعلام کرد که متوسط هزینه سالانه بهداشت و درمان یک خانوار شهری در سال ۱۳۹۸ به ۴ میلیون و ۹۶۴ هزار تومان رسیده است. با استناد به این گزارش میزان افزایش متوسط هزینه سالانه بهداشت و درمان خانوارها در سال ۱۳۹۸ را حدود ۱۶ و یک دهم درصد دانسته و خبر داد که متوسط هزینه سالانه بهداشت و درمان یک خانوار شهری از ۴ میلیون و ۲۱۷ هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به چهار میلیون و ۹۶۴ هزار تومان در سال ۱۳۹۸ رسیده است. این درصد افزایش برای متوسط هزینه‌های کل یک خانوار شهری حدود ۲۰.۸ درصد است. همچنین متوسط هزینه سالانه بهداشت و درمان یک خانوار روستایی با ۹ و سه دهم درصد افزایش از دو میلیون و ۴۱۲ هزار تومان در سال ۱۳۹۷ به ۲ میلیون ۶۳۷ هزار تومان در سال ۱۳۹۸ رسیده است. این درصد افزایش برای متوسط هزینه‌های کل یک خانوار روستایی ۲۲ درصد است.

موضوع تامین خدمات بهداشتی درمانی و برخورداری یکسان تمامی افراد جامعه از اینگونه خدمات و رفع نابرابری واستقرار عدالت اجتماعی در این زمینه، و نیز بهبود وضعیت سلامت در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران یکی از پایه های اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود. در این رابطه، مطالعه و بررسی هزینه های بهداشت و درمان و سهم آن در کل بودجه خانوار در برنامه ریزی و سیاست گذاری های بهداشتی درمانی تاثیر بسزایی دارد. قسمتی از این هزینه ها توسط دولت و مابقی نیز توسط خانوارها و مشارکت مردمی تامین می شود. اگرچه دولت ادعای حمایت از عموم مردم را در بخش مالی دارد و طرح‌های پر سر و صدایی نظیر طرح تحول سلامت را اجرا کرده، اما آمارهای رسمی حاکی از آن است که هزینه‌های بخش درمان و سلامت روی دوش شهروندان است و سهم آن سال به سال افزایش یافته است. در کشورهای توسعه یافته معمولا تمام یا بخش عمده‌ای از این هزینه‌ها از طرف دولت پرداخت می‌شود و یا به صورت غیرمستقیم – از طریق سامانه‌های بیمه – طوری لحاظ می‌شود که مستقیما در سبد هزینه خانوار تاثیری ندارد.

تقویت بیمه ها در حوزه درمان

حمیدرضا عزیزی، عضو پیشین کمیسیون بهداشت مجلس

نظام سلامت باید در راستای کاهش هزینه های درمان از دوش مردم و بیماران قدم بردارد. اینکه شاهد هستیم هزینه های درمانی حال به هر دلیل همواره در حال افزایش است موجب نگرانی مردم شده و سلامت جامعه را به خطر می اندازد. به همین منظور باید نقش بیمه ها در حوزه سلامت پررنگ تر شود و از ظرفیت این مراکز برای رشد کیفیت ارایه خدمات درمان به مردم استفاده شود.

تقویت بیمه‌ها در امر اجرای عدالت در سلامت بسیار حائز اهمیت است واین در حالی است که در سالهای اخیر مشارکت بیمه ها در حوزه درمان بسیار کمرنگ شده است. چرا بار مالی درمان باید بر دوش مردم باشد در حالیکه سالانه هزینه های بسیاری از سوی مردم به بیمه ها پرداخت می شود. باید بعد از تقویت بیمه‌ها، تعرفه‌ها واقعی شده تا هزینه‌های درمان فشار کمتری را به دوش مردم بیندازد. اگر تعرفه‌ها واقعی شوند اما بیمه‌ها به همین منوال به کار خود ادامه دهند بسیاری از مردم بیش از پیش به زیر خط فقر کشیده می‌شوند.