جمال رزاقی، رئیس اتاق بازرگانی شیراز
در این هفته شاهد بودیم که با وجود آن که چند شرکت پتروشیمی دیگر در لیست تحریم ها قرار گرفتند، طلا و ارز هفته گذشته را با روند نزولی آغاز کردند. آن چه بازیگران بازار ارز از روند انتخابات آمریکا پیش بینی کرده بودند ریزش قیمت دلار و طولانی شدن صف های فروش بود به طوریکه قیمت دلار در روز شنبه به نزدیکی ۲۷ هزار تومان رسید. قیمت سکه نیز به تبعیت از دلار در روز شنبه با کاهش ۶۰۰ هزار تومانی به کمتر از ۱۳ میلیون تومان رسید. جو حاکم بر بازارهای مالی داخلی به دلیل افزایش عدم قطعیت ها، حالت هیجانی دارد و با پیش بینی انتخاب بایدن و بازگشت او به برجام، انتظارات کاهش قیمت در میان سوداگران شکل گرفته است. با قوت گرفتن پیروزی ترامپ در اواسط هفته گذشته الگوی قیمتی دلار به دلیل افزایش قیمت تغییر یافت و دلار با هزار و ۵۰۰ تومان افزایش قیمت، به بالای کانال ۲۹ هزار تومان رسید. سکه نیز رشد قابل توجه یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومانی را تجربه کرد. اما در اواخر هفته قیمت ها روند با توجه به تغییرات سریع وضعیت نظرسنجیها درباره نتایج انتخابات آمریکا، روند رفت و برگشتی را تجربه کردند. این فراز و نشیب ها باعث شد تا خرید و فروش با احتیاط بیشتری صورت گیرد. بر این اساس دلار تا مرز ۳۰ هزار تومان و سکه تا ۱۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید اما در نهایت با افزایش شانس پیروزی بایدن هر دو روند نزولی در پیش گرفتند. جدای از اثرات فضای سیاسی بر اقتصاد کشور، رشد نقدینگی ۳۶ درصدی در شهریور و بالا رفتن سهم پول از نقدینگی تعیین کننده میزان تورم و روند صعودی دلار خواهد بود.
شاخص سهام بورس با پیش گرفتن احتیاط از جانب فعالان، نوسانات شدیدی نداشته اما با قوت گرفتن احتمال پیروزی ترامپ در روز چهارشنبه رشد ۲۶ هزار واحدی برای این بازار رقم خورد و چنانچه این پیش بینی محقق گردد رشد ارزش سهام صنایع بزرگ صادراتی دور از ذهن نخواهد بود. اما عده ای معتقد هستند که پیروزی بایدن می تواند روند منطقی به این بازار برگرداند و پس از پایان یافتن دوره اصلاح کنونی، هیجانات کاهش و تقاضا برای سهام بر اساس ارزندگی آنها صورت گیرد. در آخرین روز هفته گذشته شاخص سهام ارزش ۱۲۹۰ هزار واحد را به ثبت رسانده است.
با توجه به اینکه افزایش تولید نفت اوپک پلاس تا ژانویه ۲۰۲۱ به تعویق افتاده است در اوایل هفته گذشته قیمت هر بشکه نفت خام و نفت برنت تا ۴۰ دلار افزایش پیدا کرد. اما از آنجا که پیش بینی ها از پیروزی بایدن در انتخابات حکایت دارد و دیدگاه او در خصوص کاهش سوخت های فسیلی و بهره گیری از انرژی های پاک و توجه به موضوع محیط زیست باعث کاهش قیمت نفت در کوتاه مدت خواهد شد. البته نتایج اولیه از پیروزی اکثریت جمهوریخواهان در مجلس سنا حکایت دارد که این موضوع میتواند مانعی برای عملیاتی شدن تصمیم بایدن در حوزه انرژی در آینده باشد. نفت برنت از ۳۸٫۲۶ دلار در اوایل هفته به ۴۰٫۹۳ دلار در آخر هفته رسید. با توجه به تداو م بیماری کرونا و نگرانیها از تداوم تضعیف تقاضا فارغ از مناسبات سیاسی، بعید به نظر می رسد که قیمت انواع نفت حداقل در کوتاهمدت به قبل از شیوع بیماری بازگردد.
درگیری کشورهای اروپایی با شیوع موج دوم کرونا، باعث اعمال محدودیت های قرنطینه ای در این کشورها شد و قیمت بیشتر فلزات را وارد فاز کاهشی نمود. اما تقویت احتمال پیروزی بایدن و به دنبال آن تصویب بسته های محرک مالی در ابعاد بزرگتر قطعا بر افزایش قیمت فلزات اثر مثبت خواهد گذاشت. در هفته گذشته آلومینیوم با رشد ۴٫۸ درصدی بیشترین رشد در فلزات اساسی و سنگ آهن با منفی ۵٫۲۲ درصد بیشترین کاهش را داشته است. نیکل نیز در این هفته به رشد خود ادامه داد و در کانال هزار و ۸۰۰ دلار پیشروی کرد. مس نیز با رشد بیش از ۱٫۸ درصدی در بالای مرز ۶ هزار و ۸۰۰ دلار پیشروی کرد.
با پیشتازی بایدن در آخرین نظرسنجیها و افزایش احتمال تصویب بسته حمایتی بزرگ تر، شاخص دلار تا کانال ۹۲ واحد کاهش یابد. قیمت جهانی طلا نیز از مرز ۱۹۵۰ دلار عبور کرد. استدلال میشود در صورتی که جنجال بر سر نتیجه انتخابات ادامه داشته باشد، اونس جهانی طلا میتواند به بالای مرز ۲ هزار دلار برسد. . همچنین بیت کوین در روز پنجشنبه با رشد بیش از ۱۰۰۰ دلاری وارد کانال ۱۵ هزار دلاری شد. این در حالی است که مؤسسه آنکتاد گزارش داده است که با توجه به افت عایدی سرمایه بخش تولید و افزایش نگرانیها از چشمانداز آینده اقتصاد جهانی به دلیل ادامه شیوع ویروس کرونا، بسیاری از سرمایهگذاران به جای بخش تولید، تمایل بیشتری به سرمایهگذاری در داراییهای امن نظیر طلا و رمزارزها را دارند.