مقاومت دلالان در برابر ریزش دلار

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، در این بین برخی دیگر از فعالان اقتصادی معتقدند که بانک مرکزی مانع اصلی کاهش قیمت دلار است. در حالیکه مردم برای فروش دلار به بازار هجوم اورده اند و قیمت تابلو دلار تا ۲۲هزار تومان پایین امده ولی بانک مرکزی با مقاومت عجیبی قیمت دلار نیمایی را روی ۲۵ هزار تومان نگه داشته است. این نشان می دهد بانک مرکزی خود عامل گرانی دلار است و از کاهش قیمت دلار استقبال نمی کند. همچنین گروهی از کارشناسان همچنان تاکید می‌کنند که اگر قرار باشد نقدینگی با همین سرعت فعلی رشد کند و تورم هم بالا باقی بماند با دور شدن از فضای روانی ناشی از انتخابات، رشد بیشتر قیمت‌ها دور از ذهن نخواهد بود.

ظرف ماه‌های گذشته، هر بار که دولت ترامپ از تحریم‌های جدیدی علیه کشور سخن می‌گفت، بازار ارز دستخوش نوسان شدید بهای دلار می‌شد و بهای دلار افزایش می‌یافت. پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و گمانه‌زنی‌ها درباره کاهش سطح تحریم‌های ایران از سوی آمریکا سبب روندی خلاف جهت پیشین در بازارهای ارز و طلای ایران شد اما این روند ادامه دار نبوده است. با مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا و مسجل شدن خروج دونالد ترامپ از کاخ سفید، قیمت‌ها در ایران به گونه‌ای کاهش یافت که در چندین سال اخیر نمونه آن مشاهده نشده است. در این میان البته، برخی گروه‌های سیاسی داخلی که از خروج ترامپ از کاخ سفید رضایت چندانی ندارند، به همراه دلالان حاضر در بازار از بازار ارز گرفته تا سکه، دست یه دست یکدیگر دادند تا بلکه با جوسازی و شایعه پراکنی جلوی کاهش قیمت‌ها را بگیرند

سیگنال موقتی به بازار ارز

کامران ندری، کارشناس اقتصادی

تحولات سیاسی وابسته به انتخابات آمریکا در چند روز اخیر موجب تاثیرگذاری بر بازار ارز شد و به دنبال موج روانی ایجاد شده بر اثر انتخاب بایدن به عنوان رئیس جمهور منتخب نرخ دلار کاهشی شد. طبیعی است که بخاطر اینکه بایدن به عنوان رئیس جمهور آمریکا انتخاب شده و با استناد به گفته های وی مبنی بر بازگشت به برجام، واکنش بازار ارز مثبت باشد. اما این نکته قابل ذکر است که این هیجانات روانی در ابتدا شدت داشت و پیش بینی می شد به دلیل تردیدها و البته زمان طولانی باقی مانده تا در دست گیری ریاست جمهوری توسط بایدن، این روند کاهشی موقت باشد.

هیجانات روانی در ابتدا شدت دارد و این روال طبیعی بوده و هنگامی که هیجانات تعدیل می شود باز هم نرخ ارز به روند افزایشی خود ادامه می دهد. بنابراین زمان دقیق برای صحبت در رابطه با نرخ ارز زمانی است که بایدن به عنوان ریاست جمهوری آمریکا قدرت را در دست گرفته و و در نقطه تعادلی قرار بگیرد. بنابراین مجدد ممکن است هیجانات روانی بعد از در دست گرفتن قدرت و برگشتن به برجام هم وجود داشته باشد که شدت آن بیشتر اما پایدارتر است. به عبارت بهتر، این اتفاقی که در چند روز گذشته در بازار ارز شاهد آن بودیم ماندگاری نداشته و موقتی است تا اینکه ببینم بایدن چه شرایطی برای برگشت به برجام دارد و تصمیمات داخلی نسبت به نرمش آمریکا چقدر است. آن موقع باید در رابطه با نرخ ارز صحبت کرد. در چند روز اخیر و روالی که نرخ ارز طی کرد ناشی از هیجانات انتخابات آمریکا بوده و موقتی است. به هر حال انتظار هم نداریم که سریع نرخ ها به سطح قبل از انتخابات برگردد چراکه نطق یکی سیاستمدار و یا یک مسئول هم می تواند مسیر کاهش قیمت ها را متوقف کند.

البته باید به این نکته هم در رابطه با نرخ ارز توجه داشت که بانک مرکزی چگونه می‌تواند با مداخله مستقیم قیمت ارز را کنترل کند. یک راه این است که ارزپاشی کند و به نوعی جلوی افزایش قیمت را بگیرد، اما باید بپذیریم که بانک مرکزی ارزی ندارد که بخواهد بازار را کنترل کند. ذخایر گذشته هم قابل استفاده نیست چرا که کنترل قیمت در یک بازه زمانی کوتاه مدت تبعات بلند مدت برای خالی شدن ذخایر ارزی دارد. بانک مرکزی آنچه در توان داشته را به کار گرفته است. اگر بخواهد ارزپاشی کند وضعیت از این هم سخت‌تر خواهد شد؛ بنابراین بانک مرکزی تمام توان خود را در سمت عرضه به کار بسته است. مشکلی در سمت تقاضا وجود دارد که به سیاست‌های ارزی ارتباط پیدا نمی‌کند که به سیاست‌های کلی دولت ربط دارد و بانک مرکزی از آن تبعیت می‌کند.

همچنین امروز باید این واقعیت غیر قابل انکار را قبول کرد که با محدودیت‌های ارزی روبرو هستیم و این امر کار را برای بانک مرکزی بسیار سخت کرده است. از سوی دیگر وقتی ورودی ارز به کشور قطع شده نباید این انتظار را داشت که بانک مرکزی معجزه کند، بلکه این نهاد نیز در چارچوب وظایف و اختیاراتی که داشته، عمل کرده، بنابراین زمانیکه ارزی در کار نباشد، قیمت ارز طبیعتا با افزایش روبرو خواهد شد و این اقدام نیز اجتناب ناپذیر خواهد بود.