تیر خلاص به بازار سرمایه با افزایش نرخ سود

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، سیل نقدینگی که در ماه های اخیر بازارهای مختلف از جمله بورس، مسکن، ارز و طلا را درنوردیده و قیمت ها را در این بازارها به سطوح کم سابقه ای رسانده است همچنان در این بازارها جولان می دهد و آثار تورمی افزایش قیمت در بازارهای مذکور به تدریج در کالاهای مورد نیاز روزمره و اقلام معیشتی نیز رسوب می کند. به نظر می رسد تورمی که اکنون علاوه بر بازارهای دلار و سکه و مسکن و… در برخی اقلام بسیار ضروری معیشتی شاهد آن هستیم مسئولان امر را به چاره جویی واداشته و احتمال افزایش نرخ سود بانکی – با وجود برخی پیامدهای زیان بار آن که پیش از این نیز در سنوات گذشته تجربه کرده ایم – قوت گرفته است.

کامران ندری کارشناس اقتصادی در این رابطه می گوید: مردم با افزایش چمشگیر بازدهی بازار سرمایه و کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی نسبت به سال‌های گذشته، دیگر تمایلی به نگهداری ریال ندارند و آن را در بازارهای سرمایه، خودرو، مسکن و… به دارایی تبدیل می‌کنند؛ بنابراین در این شرایط بهتر است نرخ سود سپرده‌های بانکی افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کند تا ناجی نقدینگی باشد. در حال حاضر دلیل عمده رشد نقدینگی، کسری بودجه و تکالیف مستقیم یا غیرمستقیمی است که دولت یا مجلس برای بانک‌ها تعیین می‌کنند. علاوه براین، افزایش ذخایر خارجی بانک مرکزی برای تامین کسری بودجه از منابع صندوق توسعه ملی نیز موجب افزایش پایه پولی شده است.  از ابتدای سال تکالیفی برای بانک‌ها چون اعطای تسهیلات کرونایی، خرید اوراق دولتی، پرداخت ودیعه مسکن محول شده و الزام بانک‌ها به کاهش نرخ سود سپرده قانونی، عواملی است که بر رشد نقدینگی به خصوص افزایش ضریب فزاینده پول تاثیرگذار بوده‌اند.

ندری با اشاره به اینکه نرخ سود بانکی باید حداقل ۲۵ درصد باشد، تا بتواند نقدینگی را جمع کند و تورم را کنترل، اظهار داشت: کمتر از این نرخ با توجه به تورم حداقل ۴۰ درصدی که اعلام می‌شود، هیچ تاثیری نخواهد داشت، از سویی اینکه اهالی بازار سهام نگران افزایش نرخ سود بانکی هستند، به‌نظر می‌رسد توجیهی ندارد، زیرا که هرکسی به دنبال داغ نگه داشتن بازار خود است، در حالی که نرخ تورم به سرعت در حال افزایش است و اگر اقدام و سیاست‌گذاری درست و صحیحی برای کنترل آن صورت نگیرد، به طور قطع در آینده نزدیک، باز هم یک طوفان افزایش قیمت خواهیم داشت.

اما هرچند انتظار می‌رود با افزایش نرخ سود بانکی به‌ویژه بالاتر از نرخ تورم مورد انتظار سیاستگذار پولی، بخشی از التهاب قیمت‌ها به‌ویژه در بازارهای دارایی فروکش کند، اما ممکن است در آینده ترازنامه بانک‌ها را درصورت پرداخت سود بالاتر به سپرده‌گذاران و دریافت سود کمتر از تسهیلات‌گیرندگان منفی کند.

حرکت ریسک گریزها به سمت بانک ها

وحید شقاقی، اقتصاددان

در حال حاضر دوباره زمزمه هایی مبنی بر افزایش نرخ سود بانکی مطرح شده که اگر این مساله اجرایی شود شاهد از هم پاشیدگی بیشتر بازار سرمایه خواهیم بود. این تصمیم در صورت اجرایی شدن می تواند خسارات زیادی را به بازار سرمایه وارد کند. اصطلاح تیر خلاص را می توان در این مورد و درصورت افزایش مجدد نرخ سود بانکی برای بازار بورس کشور بکار برد. بازار سرمایه خیلی سریع به هر نوع تغییر واکنش نشان می دهد و به دلیل ماهیت ریسک پذیری که دارد با افزاش نرخ سود بانکی دوباره نقدینگی از این بازار به سمت بانک ها حرکت خواهد کرد.

بنابراین هنگامی که نرخ سود بانکی افزایش می یابد، عملاً افراد ریسک گریز به هوای کسب سود بیشتر از بازار سرمایه به سمت بانک ها حرکت خواهند کرد. بنابراین افزایش نرخ سود بانکی سیاست غلطی است. حتی می‌توان گفت یکی از عوامل مواجه شدن بازار سرمایه با تلاطم، افزایش نرخ بهره بین بانکی و افزایش نرخ سود بانکی است. زمانی که نرخ سود بانکی را افزایش می‌دهید، رشد نقدینگی ایجاد می‌شود و شما دوباره باید نرخ سود بانکی را افزایش دهید که این نقدینگی به سمت بازار‌های دیگر سرازیر نشود و این چرخه اشتباه مدام تکرار می‌شود.