شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوزف در مقطعی که نرخ ارز افزایش یافت بانک مرکزی برای جلوگیری از التهابات ایجاد شده در بازار ارز اختصاص سهمیه ۲۲۰۰ دلاری به ازای هر کد ملی را قطع کرد و پس از کاهش نسبی التهابات مجدد این روند را از سر گرفت. امروز با بازگشت التهابات به بازار ارز و افزایش نرخ ارز به ۳۲ هزار تومان اجاره کارت ملی برای کسب درآمد ۴ میلیونی از خرید و فروش ارز مجدد رونق گرفته است. بانک مرکزی سال گذشته به دلیل مدیریت بازار ارز، سقف فروش اسکناس دلار یا ارزهای دیگر را به هر فرد متقاضی، معادل ۲۲۰۰ دلار تعیین کرد که بر اساس آن، هر شخص حقیقی میتواند در سقف مشخص شده از سوی بانک مرکزی، اقدام به خریداری ارز نماید. در این میان، آنچه که کمتر بدان پرداخته شده، موضوع ایجاد تقاضای کاذب برای خرید ارز توسط دلالان و سوداگران بازار است. در واقع، دلالان با دامن زدن به درخواستها برای خرید انواع ارز و ایجاد صف در مقابل صرافی ها باعث تحریک انگیزه خرید در جامعه میشوند.
این روزها اگر از جلوی صرافی ها عبور کرده باشید، احتمالا شاهد حضور پرتعداد خریدارانی در مقابل برخی صرافی ها بوده اید که با هدف خرید سهمیه دو هزار یورویی، به صرافی ها مراجعه کرده اند. با آزاد کردن خرید ۲۲۰۰ دلار توسط بانک مرکزی، مجدد خرید و فروش کد ملی برای سود کلان از نوسانات نرخ ارز مجدد اوج گرفت. با ورود مهمان ناخوانده ” کرونا” به کشورمان، یکسالی میشود که ۸۰ درصد جامعه با مشکلات معیشتی مواجه شده اند. در حدی که بسیاری از مردم قادر به برطرف کردن نیازهای اولیه خود نیستند. در این میان قیمت دلار، مسکن و طلا روز به روز در حال افزایش است و فعلا سدی هم جلودار آن ها نیست.
این افراد ۲۲۰۰ دلار با کارت ملی خود از صرافیها با نرخ (۳۰ هزار تومان) خریداری میکنند و در نهایت با مراجعه به بازارهای غیر رسمی و دلالان، دلارهای خود را با نرخ ۳۲ تا ۳۳ هزار تومان می فروشند. حال تصور کنید زمانی که هر فرد بتواند ۲۲۰۰ دلار دریافت کند، برای خرید به صرافیها هجوم میآورند، تقاضا افزایش پیدا میکند. قیمت دلار به مراتب بالا می رود.وقتی صفهای طولانی برای خرید دلار موجب قیمت ارز میشود.
تصور کنید هر فرد برای خرید ۲۲۰۰ دلار با نرخ ۳۱ هزار تومان باید ۶۸ میلیون و ۲۰۰ هزا تومان به صرافی بپردازد. دلار خود را دریافت میکند و در بازار غیر رسمی به دلال ۳۳ هزار تومان میفروشد. در نتیجه میتواند این ۲۲۰۰ دلار را قیمت ۷۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بفروشد و در یک روز حدود ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان سود کند. این امر در زمانی که مردم محتاج نان شب خود هستند. این وضعیت مردم عادی در جامعه بود، اما برخی از افراد (دلال) هم زرنگتر از این حرفا هستند؛ به این صورت که کارت ملی ساده لوحانی را اخذ کرده و ارز ۲۲۰۰ تومانی دریافت کرده و در بازار غیر رسمی میفروشند. با این تفاوت که مردم عادی در سال یک بار میتوانند ۴ میلیون سود کنند، اما دلالان شاید روزی ۴ میلیون سود.
سفته بازی در بازار ارز
مسعود دانشمند، اقتصاددان
سیاست هایی که بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز اتخاذ می کند در بسیاری موارد مورد انتقاد است. بارها در رابطه با اختصاص ارز با کد ملی هشدارهایی داده شد اما روند اختصاص ارز با این روش ادامه پیدا کرد. این اقدام بانک مرکزی به تقاضای کاذب در بازار منجر شده و سفته بازی را رونق داده است. اختصاص ارز در ازای دریافت کارت ملی غیراقتصادی است و بازار را با التهاب بیشتری روبرو کرده است. همچنین تعیین قیمت برای ارزهای مختلف از سوی صرافی ملی به صورت دستوری هم کار اشتباهی بود که بالاخره بانک مرکزی در مقابل آن کوتاه آمد و این نرخ را با بازار آزاد یکی کرد.
بنابراین باید با تدابیری در طول دو سه روز آینده، عطش تقاضای بازار را کاهش داد و به نوعی اطمینان به بازار تزریق کرد تا اثر روانی تحریمهای جدید از بین برود. واقعیت این است کاهش نرخ با تدابیر درست بانک مرکزی امکان پذیر است در غیر این صورت تا جایی قیمت ارز پیش میرود که اقتصاد به معنی واقعی کلام، قفل شود. این یک تجربه تکراری است که در هر بازار با افزایش تقاضا قیمت ها افزایش پیدا می کند. بنابراین عرضه و تقاضا باید متناسب باشد. به اقدام بانک مرکزی درعرضه ارز به صرافی ها و فروش این کالا در قالب ارز سهمیه ای به مردم، متاسفانه عواقب چنین تصمیمی در نظر گرفته نشده بود که این راهکار اشتباه، موجب گرانی ارز و تشکیل صف برای سودآوری سرمایه گذاران شد.