ناکامی دولت در ارزان سازی مسکن

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز مسکن استیجاری نیز از جمله طرح هایی است که دولت مجدد به سراغ آن رفته و قصد دارد آن را دوباره اجرایی کند. در این بین شنیده ها حاکی است که شهرداری تهران نیز به عنوان نهاد اجتماعی خود را مسئول می داند و به دنبال اجرای طرح مسکن استیجاری است. به هر ترتیب چراغ سبز حناچی، شهردار تهران مسکن استیجاری را که سالهاست بر سر زبانها افتاده به اجرا نزدیک کرد. هرچند هنوز توافقنامه یا قراردادی در این زمینه به امضا دولت و شهرداری نرسیده است.
این در حالی است که احداث مسکن استیجاری به منظور کنترل و ساماندهی بازار مسکن از زمان مسئولیت عباس آخوندی در وزارت راه و شهرسازی مطرح شد. با این حال به دلیل وجود مخالفت ها با احداث خانه های کوچک متراژ که عمدتا از طرف برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس عنوان می شد، طرح مجال اجرا به خود نگرفت.
به هر حال محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی در حاشیه مراسم رونمایی از سامانه پایش اطلاعات انرژی ساختمان از آمادگی وزارتخانه متبوعش برای ارائه زمین‌های ۹۹ ساله به سازندگان مسکن استیجاری خبر داد و گفت: به سازندگانی که برای دهک‌های پایین خانه می‌سازند می توانند زمین ۹۹ ساله به صورت ۱۰ ساله از ما خریداری کنند. آیین نامه این مصوبه را به دولت بردیم تا اقساط زمین را از ۵ سال به ۱۰ سال افزایش یابد.
شهردار تهران نیز در این رابطه گفت: در صورت اعطای تسهیلات ساخت مسکن به شهرداری، آمادگی داریم برای ساخت مسکن استیجاری در تهران اقدام کنیم. پیروز حناچی درباره ساخت مسکن استیجاری توسط شهرداری تهران گفت: قانونا در این زمینه وظیفه‌ای نداریم، ولی اعلام آمادگی کرده‌ایم که شهرداری می‌تواند در این خصوص ساخت و ساز کند. وی با بیان اینکه هزینه مسکن در سبد خانوار از اهمیت بالایی برخوردار است، افزود: ما آمادگی داریم تا با همین تسهیلاتی که به سازندگان داده می‌شود، در صورت پرداخت این تسهیلات به شهرداری، با امکانات خودمان اقدام به ساخت مسکن استیجاری کنیم.

اشتباهات دولت در بازار مسکن
بیت الله ستاریان، کارشناس مسکن
وظایف جاری تمام دولت ها و نهادهای اجتماعی در سراسر دنیا ساخت مسکن برای دسترسی راحت تر مردم به خانه و داشتن مسکن است. بنابراین دولت در وضعیت فعلی در حال انجام دادن وظیفه طبیعی خود است و باید به این امور بپردازد اما مشکل اصلی این است که در کشور ما این مدل طرح ها جوابگوی نیاز و تقاضا نیست. طرح هایی از این دست در کشورهای توسعه یافته که مشکل کلی کمبود مسکن ندارند و خانه دار شدن مردم را حل کرده اند قابلیت اجرایی دارد که برای جمعیت جدید خانه سازی کنند.
بنابراین دولت در حال انجام وظیفه طبیعی خود است. درواقع کشورهایی که مشکل مسکن هم ندارند این طرح ها را اجرا می کنند وعمدتا وظایف دولت و بخش های عمومی و اجتماعی این است که تامین مسکن برای عموم جامعه داشته باشند. اما این طرح مشکل مسکن کشور را به طور قطع حل نخواهد کرد و طرح هایی از این دست برای کشورهای توسعه یافته که مشکل مسکن ندارند کارایی دارد نه در ایران . کشورهایی که دهک های کوچکی از جامعه مشکل مسکن دارند. در شرایط فعلی مشکل مسکن ما مشکل دهک های بالا و میانی است اما در کشورهای توسعه یافته تنها قشر اندکی از مردم که حاشیه نشین هستند یا درآمد کمتری دارند درگیر مشکل مسکن هستند. در این راستا باید طرحی باشد مبتنی بر اقتصاد کشور تا مشکل مسکن را حل کند. این قضیه به صورت ساختاری با اقتصاد کلان درگیر است. آنچه دولت در ارتباط با طرح مسکن تا به‌حال وارد شده به‌صورت کلان نبوده است. طرح مسکن مهر که دولت به‌طور خاص، خود ورود پیدا کرد بزرگ‌ترین اشتباه هم در بخش مسکن بوده است. هفت سالی هم که از طول عمر دولت تدبیر و امید می‌گذرد طرح‌هایی در بخش مسکن و در راستای خانه‌دار‌کردن مردم اجرا شد اما این طرح‌ها هم نتوانسته آنگونه که باید، تأثیری بر وضعیت بخش مسکن و خانه‌دار‌شدن مردم بگذارد. ازجمله این طرح‌ها می‌توان به صندوق پس‌انداز مسکن، بازار رهن ثانویه مسکن، فروش اقساطی مسکن، مسکن اجتماعی و حمایتی، مسکن قسطی کارمندان و طرح مسکن ملی اشاره کرد.