بیراهه سیاست گذار برای مهار سرکشی دلار

نکته دوم راه حل هایی بود که می شد برای این افزایش بی سابقه به کار برد که به نظر می رسد نه تنها راه حلی استفاده نمی شود که بر تب این افزایش قیمت نیز دامن زده می شود. نمونه نخست آن تخصیص میلیاردها دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی است.
در کشوری که با مشکل ارزی روبه روست، امسال هم قرار است نزدیک به چندین میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تخصیص داده شود. وقتی چنین مساله ای وجود دارد نه تنها نمی شود تحلیلی روی قیمت ارز ارائه داد، که باید منتظر باشیم که اوضاع و قیمت ارز از این هم وخیم تر شود.
انتخابات آمریکا پیش روی ماست و چند سناریو در این میان مطرح است. سناریوی نخست این است که با آمدن بایدن فروش نفت ما افزایش یابد و آن وقت است که می توانیم قیمت ارز را پایین بیاوریم، کاری شدنی است ولی عوامل تاثیرگذار بر اقتصاد ایران مجددا ما را به همین نقطه خواهد رساند.
سناریوی دوم این است که ترامپ رئیس جمهور شود که در این صورت در تعلیق دوم اقتصاد ایران فرو خواهیم رفت؛ تعلیقی که از انتخابات آمریکا شروع می شود تا انتخابات ۱۴۰۰ در ایران ادامه پیدا خواهد کرد و قطعا افزایش قیمت ارز ادامه خواهد یافت و هیچ سقفی برای کار غیرکارشناسی سیاست گذار وجود ندارد.
یکی از عوامل اصلی که قیمت ارز افزایش می یابد عدم وجود چشم انداز و دوم تقاضا برای دلار و ارزهای خارجی در اقتصاد ایران است که روز به روز بیشتر می شود. یک نکته دیگر که در مورد بازار ارز هنوز در بازار حضور ندارد و اگر اضافه می شد قیمت ارز از این هم بالاتر می رفت بحث مسافرت های خارجی است که به خاطر کرونا به حالت تعلیق درآمده و دوم مبادلات تجاری است. اینها تقاضاهایی است که در بازار ایجاد نشده است که اگر این تقاضاها باشد صددرصد ما تقاضای بیشتری را متحمل می شدیم. آن چیزی که تا قبل از انتخابات آمریکا ممکن است تقاضا را بالا ببرد از جنس تحریم های سیستم بانکی و محدودیت های ایجادکننده و ایجاد چشم انداز منفی برای اقتصاد ایران است که تقاضا را برای حفظ ارزش ریال بالا می برد.
نکته بعدی تاثیر تحریم های جدید روی اقتصاد ماست. اقتصاد جهانی و گرانیگاه های ملی و سرمایه گذاری آن در دست ایالات متحده و سیستم های نزدیک به آن است. پس این تحریم ها تاثیرگذار خواهد بود ولی اینکه به چه نحوی تاثیر بگذارد برای مشاهده آثار قسمتی از آن باید صبر کرد و این در حالی است که بخشی از تاثیرات آن را شاهد بوده ایم. نکته عجیب این مساله صحبت های رئیس کل بانک مرکزی است که ادعا می کند این تحریم ها تاثیر زیادی روی کانال های غذا و دارو ندارد.