سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
به گزارش کسب و کار نیوز، این در حالی است که آنچه در عمل شاهد هستیم این است که یک به یک این اقلام در حال پرگشودن از سفره خانوار هستند و دهک های اول تا هفتم که خط فقر را پررونق کرده اند این روزها برای خرید کالاهای مصرفی خود دست به عصا راه می روند.
وضعیت تورم کالاهای خوراکی در شهریور
در شهریورماه اغلب کالاهای خوراکی با رشد قیمت نسبت به ماه قبل همراه بود و در بین آنها افزایش قیمت کره و تخم مرغ قابل توجه است. براساس گزارش مرکز آمار، در گروه نان و غلات ، اقلام «برنج خارجی درجه یک» و «شیرینی خشک» با ۴,١ درصد و «رشته آش» با ٣.٣ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
در گروه گوشت سفید و قرمز نیز، اقلام «کنسرو ماهی تن» با ٨,۵ درصد و «ماهی قزل آلا» با ۶.١ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
در گروه لبنیات، تخم مرغ و انواع روغن، بیشترین افزایش قیمت مربوط به «خامه پاستوریزه» با ١٢,٨ درصد و «کره پاستوریزه (کره حیوانی)» با ١٢.٠ درصد و «تخم مرغ ماشینی» با ١١.٩ درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.
در گروه میوه و خشکبار، بیشترین افزایش قیمت مربوط به «موز» با ٢٠,۴ درصد و «مغز گردو» با ۶.٢ درصد افزایش نسبت به ماه قبل است. همچنین در ماه جاری متوسط قیمت «هندوانه» با ٨.٨ درصد و «سیب» با ۶.١ درصد بیشترین کاهش قیمت نسبت به ماه قبل را داشته‌اند.
در بین سبزیجات، بیشترین افزایش قیمت مربوط به «خیار» با ٢٢,٣ درصد، «بادمجان» با ٢١.۶ درصد و «عدس» با ٢٠.٣ درصد افزایش نسبت به ماه قبل است. همچنین در ماه جاری اقلام «فلفل دلمه‌ای» با ١٢.۶ درصد و «لوبیا قرمز» با ٩.١ درصد نسبت به ماه قبل کاهش قیمت داشته است.
اما در گروه قند و شکر، آشامیدنی‌ها و سایر خوراکی‌ها، بیشترین افزایش قیمت مربوط به «نوشابه گازدار» با ٩,۴ درصد و «سس مایونز» با ۴.٢ درصد افزایش نسبت به ماه قبل است.
رشد ۵/ ۱۵ درصدی نقدینگی
در این میان یکی از دلایل تورم اصلی در کشور ما که نرخ کالاها را تحت تاثیر قرار می دهد، نقدینگی و رشد آن است. در همین ارتباط رئیس شورای پول و اعتبار رشد ۶ ماهه نقدینگی را ۵/ ۱۵ درصد اعلام کرد. به این ترتیب در پایان شهریور ماه نقدینگی کشور به عدد ۳/ ۲۸۵۵ هزار میلیارد تومان رسیده که به نسبت مرداد ماه رشد ۵/ ۱ درصدی را ثبت کرده است. این درحالی است که رشد ماهانه نقدینگی در مرداد ماه به نسبت تیرماه حدود ۹/ ۵ درصد بوده است که رکوردی در رشد ماهانه نقدینگی به حساب می‌آید. این نقدینگی که امروز بین بازارهای مختلف سو سو می زند خود با ایجاد تقاضا در بازارها باعث افزایش قیمت شده و کمبود عرضه را به دنبال دارد.
«کسب و کار» در گفتگو با یک کارشناس، عوامل اصلی این گرانی ها را بررسی می کند.
تاثیر شوک تحریم بر معیشت خانوار
علیرضا عباسی، فعال اقتصادی
یکی از نتایج روشن تحریم ها در کشور کوچک شدن سبد مصرف خانوارهاست و قدرت خرید مردم به خصوص اقشار آسیب پذیر، کارگران و کارمندان به شدت از این بابت آسیب دیده است. در کنار این مساله، اقتصاد ایران همیشه از یک سری مشکلات ساختاری مانند رشد نقدینگی، کسری بودجه، نرخ تورم، تورم انتظاری و… رنج می برده و اقتصاد ما به این بیماری های مزمن مبتلا بوده است. طبق همین عوامل در سال های عدم وجود تحریم های شدید آمریکا و در سال های رونق هم ما یک درصد مشخصی از تورم و افزایش قیمت ها را تجربه می کردیم اما در شرایط کنونی تحریم ها باعث شده بسیاری از مواد اولیه اعم از مواد اولیه کالاهای اساسی کشور مانند تولید مرغ و تخم مرغ که به واردات خوراک دام ارتباط پیدا می کند یا واردات برنج خارجی که باعث تعدیل قیمت در بازار داخلی می شد نیز با مشکلاتی روبه رو شود و حلقه تحریم بسیار تنگ شده و تامین کالاهای اساسی با دشواری زیادی روبه روست. از طرف دیگر افزایش افسارگسیخته نرخ ارز و نرخ تورم و پایه پولی در سال جاری، ارزش پول ملی را به شدت کاهش داده و درنهایت منجر به افزایش قیمت کالاها شده است. طبیعتا وظیفه اصلی دولت محافظت از سبد مصرفی خانوارهاست. در حال حاضر مردم نگران معاش خود هستند و در این شرایط دولت موظف است از هر روش ممکن نسبت به تامین کالاهای اساسی و مایحتاج عمومی اقدام کند.
اما مسائلی مثل قیمت گذاری دستوری، قیمت گذاری نظارتی و تعزیراتی هم در بازار اتفاق می افتد که زنجیره عرضه را به هم می ریزد. واقعیت این است که این عوامل بنیادی موثر بر بازار عوامل تولیدی هستند و عوامل توزیع و عوامل نظارتی عوامل سایه هستند و آنچنان تاثیر بلندمدتی در کاهش قیمت ها ندارند اما متاسفانه در بسیاری از مباحث اقتصادی بیشتر بحث های نظارتی و قیمت گذاری دستوری مدنظر قرار می گیرد در حالی که زمانی که بنیاد تولید یک کالا مثل تولید مرغ یا تخم مرغ به دلیل عدم امکان واردات برخی از نهاده های تولید دچار ایراد اساسی می شود این است که ما با معلول ها و قیمت های بازار در فروشگاه ها بخواهیم بجنگیم کار دقیقی نیست؛ از اینرو به نظر می رسد دولت نسبت به شکستن بن بست ها برای تامین ارز واردات کالاهای اساسی باید همت دوچندان داشته باشد.
از زمانی که کشور دچار تحریم های شدید اقتصادی شد در مرحله اول بسیاری از کالاهای غیرضروری و لوکس از سبد واردات کشور حذف شد مثل انواع خودرو، مبلمان و حدود ۲۵۰۰ قلم کالای وارداتی کشور. در مرحله دوم باز هم با توجه به ادامه تحریم ها و ادامه تنگناهای ارزی کم کم واردات مواد اولیه و ماشین آلات صنعتی تولید که پایه اقتصاد کشور هستند کاهش پیدا کرد و در مرحله سوم تحریم ها که در حال حاضر در اوج آن هستیم واردات انواع مواد اولیه دارویی، غذا و تجهیزات پزشکی با مشکل روبه رو شده و این نشان می دهد که تحریم ها بسیار بی سابقه هستند و ما امید داریم که تغییراتی در فضای بین الملل به نفع ایران باعث شود که ایران بتواند به منافع مالی و ارزی خود که در برخی کشورها بلوکه شده دست پیدا کند تا از این طریق نسبت به واردات مواد اولیه و افزایش تولید در داخل اقدام کند. به هر حال در تامین کالاهای اساسی نیاز به مدیریت زنجیره تامین کالاست و بسیاری از کالاها که به ظاهر کالاهایی هستند که ممکن است ربطی به واردات نهاده ها نداشته باشند اما در عمق فضای تولید آن نهاده ممکن است چهار یا پنج کالای اساسی به عنوان کالای مورد نیاز خط تولید آن نهاده نیاز به واردات باشد که در حال با اختلال روبه رو شده و همین امر باعث جهش قیمت در تولید این محصولات شده، از جمله این محصولات می توان به تولید انواع گوشت و نهاده های خوراک دامپروری ها و مرغ و تخم مرغ اشاره کرد که در ظاهر همه این کالاها در داخل تولید می شوند اما بسیاری از نهاده های تولید وارداتی هستند و از کشورهای صادرکننده ای مثل هند، چین و برخی کشورهای دیگر به ایران می آیند که در حال حاضر به دلیل کمبود منابع ارزی امکان صادرات به ایران را ندارند و اختلال در نظام تامین و تولید این کالاها ایجاد شده است.
