موعد تخلیه حباب ارز به وقت شمارش جوجه ها

سرمقاله- 
دولتمردان معتقد بودند که با توجه به رابطه تورم و نرخ ارز بایستی نرخ کنترل شده دلار افزایش یابد و صحبت از ۵، ۵ و۵۰۰ و نهایتا ۶ هزار تومان می کردند. بدین ترتیب آقایون نرخ ارز را با مهندسی عرضه تا ۱۸ هزار تومان رساندند و روز به روز بالا می رفت و عده زیادی سراسیمه می شدند که دلار بخرند که زمانی که پول بی ارزش می شود، ارزش دارایی خود را حفظ کنند. از آن طرف شرکت های خصولتی دلار خود را عرضه نمی کردند و دولت هم عرضه خود را کاهش داد. بانک مرکزی نیز اعلام کرد که ذخایر ارزی مثل ناموس ارزی است و ما به آن دست نمی زنیم و همین گونه دلار را تا ۱۸ هزار تومان رساندند و یک سری از دلالان و سوداگران به منافعی رسیدند. برآورد من این است که عده ای از خرید و فروش دلار در ۸ ماهه فروردین تا مهر ۹۷ حداقل ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رانت به جیب زدند و بعد از آن در خرداد ۹۸ هم همین کار را کردند و امسال هم همان اتفاق در حال تکرار شدن است. در سال ۹۷ و ۹۸ دولت اعلام کرد که نقدینگی کشور زیاد است و باعث می شود نقدینگی سرگردان به سمت دلار بیاید و قیمت آن بالا رود. در همان زمان سفسطه ها و مغلطه های زیادی در مورد افزایش نرخ دلار شد و این جریان تا این لحظه ادامه داشته است. برنامه دولتمردان از روز اول این بوده که دلار را تا جایی که می شود بالا ببرند و کسری بودجه خود را تامین کنند و بخش های خصولتی و شبه دولتی به منافع کلان برسند چون اگر غیر از این بود در سال ۹۷ و پس از آن در سال ۹۸ این کار تکرار نمی شد. در این سیستم مقادیری از دلار را با قیمت پایین تر از بازار بین یک سری خودی ها تقسیم می کنند و بعد از آن قیمت آن را بالا می برند. با قیمت امروز دلار کل نقدینگی و پول در کشور کمتر از ۱۰۰ میلیارد دلار می شود. با این حساب قدرت خرید مردم بسیار پایین آمده است. تنها کسانی خریدار دلار هستند که با تقاضای سفته بازی وارد بازار می شوند. در این بحران ارزی صادرکنندگان زیادی مثل صادرکنندگان پتروشیمی یا فولاد دلارها را احتکار کرده اند و هر کسی دلاری دارد، نگه داشته است چون گران می شود؛ از یک طرف تحریم و کمبود و از سوی دیگر احتکار قیمت دلار را به صورت افسارگسیخته بالا برده است. در حال حاضر قیمت بلیت چین ۱۰۰ میلیون تومان شده است و تاجران و کارخانه داران هم ترجیح می دهند عطای تجارت با چین را به لقای آن ببخشند. با این حساب تقاضای دلار برای مسافرت و خرید کالا یا خودرو پایین آمده و مردم قدرت خرید خود را از دست داده اند. بنابراین تقاضایی در کار نیست. مساله ای که دارد اتفاق می افتد این است که از یک طرف دلار کم است ولی اصل مطلب این است که دلار دارد احتکار می شود و به بازار عرضه نمی شود و به همین دلیل قیمت بالا می رود و این نتیجه عملکرد دولت و بانک مرکزی است که با این مدیریت غلط از همان ابتدا برخورد درستی نداشته اند و همه چیز را به عهده بازار گذاشته اند؛ بازاری که وجود ندارد و مقدماتی فراهم کرده اند که این کشور به این هرج و مرج کشیده شود. ضمن آنکه خصولتی های وابسته به دولت مثل فولادی ها هم در این قضایا سودهای کلان می برند. پیش بینی من این است که این حباب تخلیه خواهد شد چون اصلا قدرت کشش ندارد و تنها چیزی که هست این است که دارند جامعه را به یک بحران رکودی وحشتناکی می کشد. قیمت دلار ممکن است باز هم کانال شکنی کند و تا ۳۲ هزار تومان برود؛ از این اتفاقات در سال ۹۷ و ۹۸ هم افتاده است. ولی قیمت دلار پایین خواهد آمد و حتی به زیر ۲۰ هزار تومان می رسد. نرخ کنونی دلار بیش از ۵۰ درصد ظرف اواخر پاییز امسال تا پایان تابستان سال آینده کاهش خواهد یافت. هرچند ممکن است در بازه کوتاه تری نیز شاهد کاهش نرخ دلار باشیم. این حباب های مختلف خالی خواهد شد زیرا مردم قدرت خرید ندارند و جامعه قدرت تولید ندارد و اصلا همه چیز کشور دارد قفل می شود. / کسب و کار