بدبینی سهامداران به حمایت دستوری

به گزارش کسب و کار نیوز، اما این در حالی بود که در آغاز معاملات یکشنبه نیز شاخص کل بازار ابتدا حدود نیم درصد رشد کرد؛ اما با ادامه روند معاملات شاخص کل ۵۵۰۰ واحد ریزش کرد و به یک میلیون و ۵۷۸ هزار واحد رسید. در ابتدا گرچه شایعاتی مبنی بر بازگشایی نمادها پالایشی تاثیر منفی روی بازار گذاشت و این نشان از جو هیجانی و بی‌اعتمادی به بازار در این روزهاست.

سیگنال مجلس به بازار سرمایه

گرچه دولت از راه های مختلف سعی کرد تا جو متشنج بورس را آزام کند و با الزام حقوقی ها برای حمایت از بورس، استفاده از منابع صندوق توسعه ملی و بازارگردانی شرکت های دولتی تلاش کرد آب رفته را به جوی بازگرداند؛ اما بازار سهام هنوز سر ناسازگاری دارد؛ تا جایی که روز یکشنبه بهارستان نشین ها نیز به این موضوع ورود کردند و رئیس مجلس یازدهم گفت: «با بررسی ها و اقداماتی که داشتیم ان‌شاءالله در این هفته شاهد تحول در حوزه بورس خواهیم بود.»
در واقع مجلس تلاش می کند تا با تاکید بر بحث بازارگردانی در بورس، از نوسانات بازار سرمایه جلوگیری کند. قالیباف در ادامه صحبت های خود گفت: «در موضوع بازارگردانی موضوع جدی و اساسی که تصمیم‌گیری شد و حتما از همین امروز در بورس باید دنبال شود و ان‌شاءالله اجرایی خواهد شد آن است که بخشی از شرکت‌های موجود در بورس که اکثراً حقوقی و دولتی هستند در زمان اوج بازار درآمدهایی را داشتند که بخشی از این درآمدها به هر دلیلی از بازار بورس خارج شد و از ظرفیت بورس کم شد.» رئیس مجلس خاطرنشان کرد:‌ «ما در مجلس مصمم هستیم که آن شرکت‌هایی که این اتفاق رخ داده و همه آنها شرکت‌هایی هستند که دولتی بوده و مدیریت دولتی دارند مکلف هستند که این وجوه را به بازار بورس بازگردانند و این بازار را تقویت کرده و بازارگردانی در بورس به درستی پیش رود و کسی در بورس خارج از این موضوع لیدری بورس را انجام ندهد که همین موضوع امروز در مجلس جمع‌بندی شد و به صورت جدی آن را پیش خواهیم برد.»
گرچه دولت نیز از پا ننشسته و نوبخت در آخرین اظهارنظر خود می گوید: «با واگذاری سرمایه‌های مالی که یکی از آنها سهام دولت در بورس است، می توانیم خون جدیدی را در بورس تزریق کنیم.»
با تمام این اقدامات باید دید آیا الزام شرکت های دولتی به بازارگردانی و سایر حمایت های دولتی از بورس راهی از پیش خواهد برد و سیل نقدینگی خروشان را در بورس مهار خواهد کرد. «کسب و کار» در گفتگو با یک کارشناس، این موضوع را بررسی می کند.

بورس، راه حل‌ مشکلات یا مشکل جدید؟

عباس علوی راد، اقتصاددان
همزمان با اوج گیری شاخص بورس تهران در سه ماهه پایانی سال ۱۳۹۸ و عبور بازدهی آن به شکل قابل ملاحظه از بازدهی سایر بازارهای مالی دولت به سرعت سوار موج بورس شد‌.
دولت در پنج ماهه اول سال ۱۳۹۹ علاوه بر فروش سهام شرکت های دولتی به قیمت مناسب، صاحب درآمدهای مالیاتی خیره کننده ناشی از نقل و انتقال سهام در بورس نیز شد.
علاوه بر این دولت از ابتدای سال ۱۳۹۹ بارها بر نقش مهم بازار سرمایه در کنترل و انتقال آن بخش از حجم نقدینگی کشور که قابلیت بازارنوردی و بی ثباتی در سایر بازارها (ارز، طلا، مسکن و خودرو) را دارد به بورس تاکید کرده است‌.
در پنج ماهه اول سال ۱۳۹۹ بر خلاف سال های ۱۳۹۷ و حتی ۱۳۹۸ این بورس بود که به لحاظ میزان بازدهی از سایر بازارهای مالی به شکل قابل ملاحظه و به سرعت جلو افتاد. طوری که حتی با ریزش های اواخر مرداد و شهریور ۱۳۹۹ هنوز شاخص کل نسبت به اسفند ۱۳۹۸ بالغ بر ۲۰۰ درصد رشد نشان می دهد. در واقع بازدهی بورس نمی توانست با توجه به وضعیت بخش حقیقی اقتصاد ایران روند افزایشی را همچون چهار ماهه اول سال ۱۳۹۹ ادامه دهد.
در شرایط فعلی روشن است که تازه واردها به بورس به ویژه آنهایی که وقتی شاخص بورس از کرانه یک میلیون و ۶۰۰ فراتر بوده وارد شدند احتمالا دچار زیان شده اند. صرف نظر از اینکه تازه واردها چه تعداد هستند و چه میزان نقدینگی به بورس آورده اند، مشخص است که انتقادهای آنها پس از ریزش های اخیر بورس در محافل مختلف به گوش می رسد.
اکنون دولت با توجه به تشویق مردم به سرمایه گذاری در بورس در میان ارکان نظام در صف اول پاسخگویی به زیان های تازه واردهای بورس است. هرچند مجلس یازدهم نیز با توجه به رویکرد اعلامی خود مبنی بر حل مشکلات اقتصادی کشور در تلاش است بورس را به نوعی حفظ کند.
جلسه پنج شنبه گذشته شورای عالی بورس و نشست غیرعلنی مجلس (۲۳ شهریور ۹۹) در مورد مشکلات بازار سرمایه و مشخصا پایداری بورس با حضور رئیس مجلس، وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی نشان می دهد بازار سرمایه که قرار بود بخشی از راه حل کنترل حجم نقدینگی با قابلیت بازارنوردی باشد خود اکنون به یک مشکل جدید در اقتصاد ایران تبدیل شده است.
در این میان رویداد جالب این بود که پس از جلسه پنج شنبه گذشته شورای عالی بورس درست در روزی که مجلس نیز جلسه غیر علنی برای بررسی مشکلات بازار سرمایه برگزار کرد (یکشنبه ۲۳ شهریور) بورس تهران قرمزپوش شد.
به نظر می رسد حداقل بخشی از سرمایه گذاران در بورس روی حرکت های مقطعی و کوتاه مدت دولت برای پایداری بورس خوش بین نیستند. اینجاست که پای قدرت شگفت انگیز انتظارات تورمی به میان می آید. عنصری که دولت مایل نیست به چرایی افزایش آن نزد کارگزاران اقتصادی به ویژه از ابتدای سال ۱۳۹۹ به بعد بپردازد.