شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، ایراد بسیار مهمی که به لحاظ اقتصادی و سیاسی بسیار قابل اهمیت است ماهیت طرح و پیشفروش کردن نفت در سال پایانی دولت است. در واقع اگر دولت دوازدهم این طرح را اجرا کند تنها کسری بودجه خود را جبران کرده و بدهی آن را برای دولت سیزدهم بجا خواهد گذاشت به همین دلیل بسیاری از منتقدان این طرح را آینده فروشی و پیشکش کردن زمین سوخته برای دولت بعدی میدانند. به همین دلیل طرح پیشنهادی دولت با موضوع پیش فروش اوراق سلف نفتی با ایرادات مهمی از سوی رئیس مجلس روبرو شده است.
الیاس نادران؛ اقتصاددان و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه تجربه نشان می دهد این وعده ها تاثیری در زندگی دهکهای پائین جامعه و اقشار کم درآمد نخواهد داشت گفت: با شرایطی که شنیده ام، این خبر بیشتر به فاجعه شبیه است تا گشایش اقتصادی. فروش آتی نفت و بدهکار کردن دولت آینده، پیامدهای ناگوار اقتصادی، سیاسی واجتماعی نخواهد داشت.
انتقاد از شیوه رئیس جمهور در اعلام طرح فروش اوراق نفتی
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی، نایب رئیس اول مجلس گفت:عنوان گشایش اقتصادی برای طرحی که هنوز موافقت مراجع تصمیم گیرنده را ندارد، عملیاتی رسانهای برای ایجاد تقابل میان مردم و مراجع تصمیمساز است. مجلس متعهد به صیانت از حقوق مردم بوده و تحت تاثیر این بازیها قرار نمیگیرد. مردم نیز هوشیارتر از آن هستند که فرق دوغ و دوشاب را درک نکنند.
محمد طبیبان؛ اقتصاددان و رئیس اسبق موسسه عالی بانکداری نیز گفت: در طرح پیش فروش نفت فرض کنیم مردم ارز و طلا را در اختیار دولت قرار دهند. این خبر خوب برای دولت است نه مردم. درثانی تصور وجود میلیاردها دلار و طلا در منازل مردم غیرواقعی است و اگر معلوم شد جامعه فقیرتر از آن است که مسئولان میپندارند، این گشایش، اسباب ناراحتی جدید میشود.
جبران کسری بودجه مزمن با اوراق نفتی
ساسان شاه ویسی، کارشناس اقتصادی
هنگامی که از گشایش اقتصادی صحبت میکنیم باید جوانب امر را مورد سنجش قرار داده باشیم. دولت در حال حاضر ۲۷ میلیارد دلار ارز از اشخاص طلب دارد که بازگرداندن آن به خزانه ارز بسیار بالاتری از گشایش اقتصادی مورد نظر خواهد داشت. اما در خوشبینانه ترین حالت می توانیم یک میلیارد دلار بشکه نفت به مردم بفروشیم پس چرا راه دور را انتخاب می کنیم و چرا راه های نادرست را طی می کنیم. گشایش اقتصادی که آزمون نشده است ضرر و زیان تمام عیار برای اقتصاد و مردم خواهد بود. اینکه برای جبران کسری بودجه مزمنی که وجود دارد به خلق راهکارهای نادرست اقدام کنیم تبعات منفی بسیاری را در پیش رو خواهیم داشت.
متاسفانه سالهاست مkابع درستی برای بودجه نداشته ایم و هر بار با روشی جدید سعی در جبران درآمدهای بودجه داریم. متاسفانه دولت بدون مشورت موثر و موثق همواره به یکی از تکنیک های درآمدزایی اتکا می کند و برای بعد از آن برنامه ای ندارد. امروز دولت برنامه ای را پیشنهاد کرده که آزمون نشده و تنها به فکر تامین منابع آنی است.
در سالهای اخیر برای خلق پول روش های زیادی پیشنهاد و اجرایی شده است. هر بار هم منجر به استقراض بیشتر دولت از نهادهای دیگر و بانک مرکزی شده است. خلق پول و استقراض از صندوق توسعه ملی و مجوزهای گرفته شده از مقام رهبری را چه کسی می تواند جبران کند. انکه تنها به فکر فربه کردن ۵۰ درصد بودجه باشیم کار درستی نیست. اوراق سلف نفتی مطالبه ای را برای مردم بوجود آورده است که انتظار ایجاد می کند و ناتوانی دولت در جبران این مطالبات به ضرر اقتصاد خواهد بود. . دولت در طرح خود قصد دارد با فروش بشکه های نفت به صورت انتشار اوراق سلف موازی نفت، کسری بودجه خود را از طریق سیاست انقباضی و با جمع کردن پول از دست مردم تامین کند.
اما به هر ترتیب میزان استقبال از این طرح خوب خواهد بود و با توجه به با مقدار نقدینگی خلق شده و کاهش بی سابقه ارزش پول ملی افراد بسیاری به سمت این طرح خواهند آمد. کانون های ارزشی مانند بانک ها و نهادهای خصوصی، ظرفیت بزرگی برای خرید دارند و به این طرح ورود خواهند کرد. اما در شرایط همسو نبودن و عدم تعادل مدیریت و بیثباتی بازار، بانکها خلق پول میکنند بنابراین همه فرصتها به بانک داده شده و هیچ اتفاق جدیدی برای تولید یا اقتصاد کشور نخواهد افتاد. اینگونه است که دولت اول و آخر همه ماجراهایی است که عاقبت آن تورم است و افزایش فشار به مردمی که روز به روز فقیرتر و بیچارهتر میشوند.