شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، با رمزگشایی از گشایش اقتصادی موافقان و مخالفان بسیاری در این مورد اظهار نظر کرده اند که البته تعداد مخالفان این طرح بسیار بیشتر است. این در حالی است که اظهارات معماگونه و غیردقیق رئیسجمهور درباره گشایش اقتصادی، با تعجب و انتقاد بسیاری از اقتصاددان ها مواجه شده است. کارشناسان اقتصادی معتقدند گشایش اقتصادی اثرگذار نمیتواند ظرف یک هفته رخ دهد. از سوی دیگر در صورت تضمین خرید این اوراق از سوی صندوق توسعه ملی با نرخ مشخص نفت و ارز در زمان سررسید بایستی موانع صادرات نفت خام کشور بر طرف شده باشد.
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مجلس در این رابطه می گوید: روحانی با طرح پیش فروش نفت، میخواهد زمین سوخته تحویل دولت بعد دهد و در واقع گشایش اقتصادی دولت پیش خور کردن منابع کشور است. عضو هیئت رئیسه مجلس افزود: برداشت کلی ما این است که آقای روحانی بنا دارد به دولت بعدی زمین سوخته تحویل دهد چرا که طرح پیش فروش نفت در حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان برای دولت درآمد دارد که دولت بعد باید این مبلغ را علاوه بر سود سر رسید آن در سال های آینده پرداخت کند. اینها پیشخور کردن منابع کشور است که هر دولتی بعدا بیاید نمی تواند تا چندین سال این پیش خور کردن های دولت فعلی را جبران کند.
دولت قرار است اوراق سلف موازی با پشتوانه نفت خام را عرضه کند. شنیدههای اولیه حاکی از آن است که در این طرح ۲۲۰ میلیون بشکه در فاصله یکساله پیشفروش میشود؛ یعنی بهطور میانگین روزی ۶۰۰ هزار بشکه. اگر دولت موفق شود که تمام حجم پیشبینی شده را به فروش رساند، با قیمتهای فعلی ارز سنا و نفت سنگین ایران، حدود ۱۹۰ هزار میلیارد تومان تامین مالی میشود. در این اوراق، ریسک نوسان قیمت دلار و نفت وجود دارد، اما دولت در این مورد تضمین میدهد که سرمایهگذاران در هیچ شرایطی متضرر نمیشوند و حداقل به میزان سقف سود سپرده بانکی نفع میبرند. همچنین اوراق سلف موازی این امکان را به خریداران میدهد که در صورت نیاز، آن را در بازار ثانویه به فروش برسانند. در شرایط فعلی، حتی اگر دولت به میزان نصف حجم پیشبینیشده، موفق به تامین مالی از این محل شود، میتواند سایه کسری بودجه را از متغیرهای پولی بردارد.
مخاطرات انتشار اوراق ارزی نفتی
کامران ندری، کارشناس بانکی
اینکه در مدت چند روز صحبت در رابطه با گشایش اقتصادی زده شود بعید است که اثرگذار بوده و نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد. گشایش اقتصادی نیاز به برنامه ریزی بلندمدت داشته و باید تفکر بسیار سنجیده ای پشت آن باشد. دولت می توانست با سنجش دقیق اوضاع اقتصادی کشور خیلی پیش از این برنامه هایی را به مرحله اجرا می گذاشت تا حتی بهتر از گشایش اقتصادی که چیزی جز ایجاد خوشبینی کوتاه مدت در میان مردم نیست، نتیجه داشت. اطمینان از آینده کشور با گشایش اقتصادی که ظرف چند روز برای آن تصمیم گیری شده است رقم نخواهد خورد. شکل نگاه به اقتصاد و مشکلاتی که درگیر آن اسنت درست نیست و تمام تفگرات نادرست از نگاه اشتباه مسئولان نشات می گیرد. فروش نفت در بورس انرژی گزینه ای است که شاید دولت به عنوان آخرین گزینه به سراغ آن خواهد رفت و این گزینه از نظر من غیرمحتمل ترین گزینه است. چراکه اگر دولت قصد جبران کسری بودجه را دارد راه های بسیار آسان تر و قابل دسترس تری وجود دارد. این در حالی است که این طرح نیز همانند بورس اوراق است اما فرقی که وجود دارد این است که در حال حاضر نفت را به دلایل مختلف نمی توانند به فروش برسانند و شاید در سالهای آینده با لغو تحریم ها و مشکلات بتوان آن را به فروش رساند.
دولت با این اقدام بدهکار مردم خواهد شد و به احتمال بسیار در صورت عدم توانایی در زمینه فروش نفت بفروشد به بدهی های دولت افزوده خواهد شد. این بدهی به دولت بعد منتقل خواهد شد و این در حالی است که دولت آینده نیز به دلیل اینکه نفت دولت بعدی را هم به فروش رسانده اند پولی برای پرداخت به مردم نخواهد داشت. به همین جهت است که اگر قرار باشد هر تغییری در اقتصاد به وجود بیاید، در گام اول باید مسئولان با تغییر نگرش خود ثابت کنند که نگاهشان به حوزه اقتصاد و مسائل آن، متفاوت با کسانی است که تا پیش از این بر سرکار بودهاند. طبعاً وقتی نگرش متفاوت باشد، برنامهها هم در جهت با همین بینش جدید شکل و ساختاری متناسب با بهبود اقتصادی شکل خواهد گرفت.