افت بورس با ریزش دلار

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، بعد از پشت سر گذاشتن تیر ماه رویایی بازار سرمایه و شکسته شدن بسیاری از رکوردهای بازار به نظر میرسد که بازار سهام در اولین روز مرداد قصد استراحت دارد. شاخص کل از ابر کانال یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحدی عقب گرد کرد و تعداد نمادهای قرمز رنگ به مراتب از سبزها بیشتر است. این تغییر روند بورس را می توان بر اثر تاثیرپذیری از ریزش قیمت ها در بازار ارز بهئ شمار بیاوریم.

کارشناسان بازار سهام بر این باورند که رشد نرخ ارز می‌تواند موجب مهاجرت برخی سرمایه‌گذاران از بازار سهام به بازار ارز شود، در نتیجه یک عامل کاهشی برای شاخص بورس به حساب می‌آید. اما از طرف دیگر افزایش قیمت دلار سودآوری شرکت‌های بورسی را نیز افزایش می‌دهد و می‌تواند یک نیروی افزایشی برای شاخص باشد. اما اشتباهی که دولت انجام داد این بود که به تنور رشد سهام دامن زد، تا جایی‌که اکنون خود تبدیل به اهرمی فشارآور به دیگر بازارها به‌ویژه بازار ارز شده است. اگر نرخ دلار افزایش یابد طبیعتا رشد قیمت سهام هم اجتناب‌ناپذیر است.

علاوه بر اینها باید در نظر داشت که بازار ارز به‌عنوان رقیب مهم بازار سهام به‌حساب می‌آید و افزایش نرخ ارز موجب جذاب‌تر شدن این بازار (به دلیل افزایش بازدهی) نسبت به بازار سهام می‌شود و چه‌بسا بسیاری از سرمایه‌گذاران در بازار سهام بخشی از دارایی مالی خود را به بازار ارز انتقال می‌دهند که این امر از جذابیت بازار سهام می‌کاهد و بر جذابیت بازار رقیب می‌افزاید. این فرضیه مورد تایید قرار گرفته است که افزایش نرخ ارز در کوتاه‌مدت به دلیل خروج سرمایه‌گذاری از بازار سرمایه به بازار پول باعث کاهش شاخص بورس اوراق بهادار می‌شود؛ اما در بلندمدت اثر مثبت بر بازار سرمایه دارد. همچنین در پژوهشی دیگر در رابطه با بررسی تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر ارزش معاملات سهام در بورس اوراق بهادار، این نتیجه به‌دست آمد که نرخ دلار بازار آزاد تاثیر مثبت و معنی‌داری بر ارزش معاملات داشته است. به‌طور دقیق‌تر، با افزایش ۱۰ درصد در نرخ دلار بازار آزاد، حجم معاملات بازار سهام به‌طور متوسط دو، سه درصد افزایش می‌یابد.

تاثیر قیمت ارز و دلار ر ساخص کل بورس

روزبه شریعتی، فعال بازار سرمایه

به طور قطع باید اثرگذاری بازار ارز را بر بازار سرمایه پذیرفت چراکه در بازار سرمایه شرکت ها و کالاهایی عرضه شده اند که با افزایش و کاهش نرخ ارز سروکار دارند. هر گونه افزایش یا کاهش قیمت ها در بازار ارز بر روی بازار سهام و بورس تاثیرگذار بوده و در حالت عکس نیز مصداق دارد. تمام کالاهای ارایه شده در بازار سهام یا به صورت مستقیم در از خارج واردات می شوند و یا مواد اولیه تولید توسط بسیاری از شرکت ها از کشورهای دیگر تامین می شود بنابراین در صحت موازی بودن روابط بازارها اشتباهی وجود ندارد. اما نکته ای که در این بین مطرح می شود این است که چرا مبنای ارزش گذاری که دلار نیمایی است توجهی به آن نمی شود و در بازار از نرخ دلار بازار آزاد پیروی می شود. فعالان بورس به جای توجه به نرخ دلار آزاد بهتر است نرخ دلار نیمایی را مورد توجه قرار دهند. این نوسانات کوتاه مدت و لحظه‌ای که دلار لفظی تجربه می‌کند نمی‌تواند معیاری برای سرمایه‌گذاران با دید حتی میان‌مدت باشد.

به طور کلی نوسان نرخ ارز بر بازار شرکت‌های بزرگ صادراتی تاثیر بسزایی دارد. شرکت‌هایی که با ارز سرو کار دارند با افزایش نرخ دلار و تضعیف ریال، سود بیشتری به دست می‌آورند. از این رو سود‌آوری این دسته از شرکت‌هایی که سودشان با نوسان قیمت دلار بالا می‌رود تاثیر بسزایی بر قیمت سهام شرکت‌های بورسی می‌گذارد. به همین دلیل است که قیمت ارز و دلار می‌تواند برشاخص کل بورس تاثیرات مثبت یا منفی بگذارد.