دستکاری سیاسی قیمت دلار؟

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، اما تشکر علی ربیعی از زحمات دولت و بانک مرکزی برای کاهش قیمت دلار در حالی صورت گرفت که گویا دستکاری قیمت دلار سیاسی بوده و هر از چند گاهی دولتمردان برای جبران کسری بودجه بالا به دلیل صفر شدن درآمدهای نفتی و افزایش فرار مالیاتی، اقدام به افزایش قیمت ارز می کنند. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که دولت همیشه به دنبال رفتار‌های سفته بازانه و راه‌حل‌های مقطعی برای حل مشکل کسری بودجه خود است. راه‌حل‌هایی که جواب نمی‌دهند و هربار این مردم هستند که تهیدست‌تر می‌شوند. دولت برای حل مشکل کسری باید ارز را سهمیه‌بندی می‌کرد و اجازه خروج دلار را از کشور نمی‌داد.

البته کارشناسان افزایش نرخ ارز برای کسری بودجه را مختص دولت کنونی نمی‌دانند و تاکید دارند که این کاری است که سال‌هاست دولت‌های مختلف برای جبران کسری بودجه خود انجام می‌دهند. راغفر، اقتصاددان در این رابطه می گوید: برخی از اعضای داخل دولت سیگنال ارز ۲۵ هزار تومانی صادر می‌کنند. وی انتقاد می‌کند که دولت به جای گران کردن ارز باید از فعالیت‌های سفته‌بازانه در همه عرصه‌های اقتصاد از جمله، سهام، مسکن، خودرو، طلا، ارز، سکه و… مالیات بگیرد، تا بازار‌ها اینطور متلاطم نشود.

استاندار گلستان و تحلیلگر مسائل اقتصادی نیز می گوید: قیمت دلار یا قیمت ارزها در اقتصاد ایران یا همه اقتصادهای دنیا، بر مبنای دو منطق تعیین می‌شود که یک منطق، منطق اقتصاد است و منطق دیگر به متغیرهای سیاسی برمی‌گردد. هادی حق شناس معتقد است که منطق اقتصاد می‌گوید که مابه‌التفاوت تورم داخلی منهای تورم کشورهایی که بیشترین مبادله تجاری با کشور دارند، می‌تواند نرخ دلار یا ارزها را تعدیل کند. به عنوان مثال؛ اگر در دو سال گذشته مجموع تورم اقتصاد ایران ۶۰ درصد بوده و تورم کشورهایی که با آنها مبادله تجاری داریم،(منظور بیشترین مبادله تجاری داریم) مثلا ۲۰ درصد باشد، پس قیمت دلار باید حدود ۴۰ درصد تعدیل شود.

ضرر و زیان بازار ارز برای مردم

پیمان مولوی، اقتصاددان

بهتر است دولت با انتخاب راهکارهای دیگر و اتخاذ تصمیمات بلندمدت به فکر جبران کسری بودجه بالا، رشد نقدینگی و افزایش تورم باشد. در حالی که شرایط بازارها بحرانی است در بازار ارز عملیات افزایش نرخ ها را داریم که وضعیت اقتصادی و بازارهای موازی خود را بدتر می کند. در همین شرایط شاهد هستیم که مردم نیز برای سرمایه گذاری به بازار ارز هجوم می برند و با هدف سودآروی بیشتر، سرمایه خود را وارد بورس و بازار ارز کرده اند. در حالیکه از نظر عموم دخالت دولت و دستکاری نرخ ارز مفهوم خاصی ندارد و این آگاهی را ندارند که نرخ ارز کاهش خواهد یافت بنابراین این حرکت دولت بازی با سرمایه مردم است. مردم در اقتصاد ایران همیشه به دنبال بازار‌هایی هستند که بتوانند سرمایه‌های کوچک و خرد را از تبعات تورمی نجات دهند و بازار طلا، ارز، مسکن و بورس چهار بازار اصلی جذاب برای سرمایه گذاری شد.

متاسفانه باید اشاره شود که تا زمانی که موتور نقدینگی روشن باشد از خطرات ناشی از آن مصون نخواهیم بود. برجام برای مدتی توانست بازار و اقتصاد ایران را کنترل کند و رویه سرمایه گذاری و هجوم به بازارهای مالی را تعدیل کند اما در شرایط امروز و با دخالت دولت در بازارهای مالی به واسطه وجود نقدینگی باز نابسامانی در بازارهای ایجاد شده و متضرر این فرآیند اول مردم و به دنبال آن خود دولت است.