فشار نرخ ارز و پیامدهای آن

یادداشت –

برآیند حرفهای سیاستگذاران اقتصادی کشور و نیز معاون اول در هفته های اخیر این بود که دلیل اصلی رشد شتابان نرخ دلار در بازار آزاد ،اولا ؛سقوط در آمد ارزی حاصل از صادرات نفت خام و ثانیا؛ عدم اجرای تعهدات ارزی صادرکنندگان بوده است.

این گزارش مربوط به میزان ارزهای برگشت نشده که از سوی رییس بانک مرکزی ۲۷ میلیارددلار اعلام شد وتا دو روز دیگر باید مطابق با دستور دولت به شبکه نیمایی فروخته شود موجی از مجادله ها برانگیخته است که هنوز ادامه دارد.
صادرکنندگان و نیز برخی ازرهبران و اعضای تشکل های گوناگون با شجاعت از صادرکنندگان اصیل حمایت کرده وسیاستهای غیر کارشناسی ویک سویه نگری مبتنی برمنافع دولت را عامل اصلی وضعیت موجود دانسته و نسبت به اراده دولت که خود را مالک ارزهای صادراتی می داند و از صادرکنندگان میخواهد با قیمت دولت ساخته ارزهای خود را به بانک مرکزی بفروشند انتقاد کرده ومی گویند سیاستهای ارزی دولت راه را برای ورود کسانی که دنبال رانت ارزی بوده اند هموار کرده است.
حال و در آستانه پایان مهلت دولت و سخت گیری های بی منطق و بی پایان بانک مرکزی درروزها وماههای آینده ،احتمالا چند رخداد مهم در بازار ارز اتفاق خواهد افتاد که وقوع هرکدام از این رخدادها جای تاسف خوردن دارد.
اتفاق بسیار با اهمیت و میان مدت این است که صادرکنندگان استخواندار , حرفه ای و شناخته شده دربازارهای بین المللی ، برای حفظ آبرو و اعتبار خود واجتناب از اینکه انگ خیانت بخورند از حرفه صادرات کناره گیری کنند.
این روزها بیش از هرزمان دیگر می شنویم که صادرکنندگان را نباید کارمندان بانک مرکزی تلقی کرد وآنها را وادار کرد با این همه دردسر هایی که به دلیل سیاست خارجی در فروش کالا و انتقال ارز پدیدار شده کالا صادرکنند و آن گاه ارزها را به ارزانترین قیمت در شبکه ای بفروشند که منافع دولت را تامین می کنند.

این یکی از بزرگترین رخدادهای احتمالی در مقوله صادرات است که می تواند به انزوای صادرکنندگان اصیل منجر شده و بازار صادرات ایران را در اختیار فرصت طلبان بی ریشه بیندازد. پیامد منفی دیگر این است که گروهی از صادرکنندگان که به هر دلیل نتوانسته اند ارزهای صادراتی را برگردانند برای صیانت از اعتبار و آبروی حرفه ای خود به بازار ارز مراجعه کرده و با بالاترین قیمتهای موجود ارز از بازار ارزتهیه کنند و به بانک مرکزی بدهند و گریبان خود را از دست دولت خلاص کنند و همین مساله می تواند به افزایش قیمت دلار منجر شده و این بازار را به بدترین روزهای دهه های اخیر برساند.

این رفتارهای دولت با صادرکنندگان درحالی رخ می دهد که آنها درپدیدار شدن کسری بودجه و سقوط در آمدهای ارزی دولت نقش وسهمی نداشته اند و این اتفاقات خارج از حیطه اراده و قدرت آنهاست.

کاش بانک مرکزی به جای انداختن توپ رشد شتابان نرخ ارز به زمین صادرکنندگان و بدنام کردن صادرکنندگان راه را برای شرایط عادی شدن درامدهای ارزی باز می کرد.

یادمان باشد صادرکنندگان دراین روزهای سخت ایران می توانند بخشی از گرفتاری بزرگ اقتصاد و سیاست درایران را با تجربه و اعتبار انباشت شده خود برطرف کنندو دور کردن انها از فعالیت مولد و توسعه صادرات غیر نفتی کشور به بهانه های ساختگی یک مصیبت بزرگ خواهد بود.