حمایت از کارگر و کارفرما روی کاغذ

مساله تحریم و تشدید اثرات تحریم بر وضعیت اقتصاد کلان، بنگاه های تولیدی و کاهش قدرت خرید مردم منجر به افزایش موجودی انبار بنگاه ها شده است. زمانی که موجودی انبار بنگاه ها بیشتر می شود، بنگاه ها به سمت نیمه فعال بودن و تعدیل نیروی انسانی می روند. این در حالی است که در این میان مساله دومی به نام کرونا هم به این مشکلات اضافه شد. برآوردها این بود که ما می توانیم کرونا را با سرعت مهار کنیم؛ ولی عملا این اتفاق نیفتاد و این مساله به درازا کشید و در حال حاضر حدود ۵ ماه است که کشور درگیر این بیماری شده و هر چقدر این بیماری تشدید شود یا دوام پیدا کند، ماحصل آن چیزی نیست جز نیمه فعال شدن بنگاه ها یا تعطیلی برخی از آنها. بنابراین در هر دو زاویه تحریم و کرونا، فشار بر طبقه کارگری وارد می شود. بنابراین هر فشاری بر کارفرما اثرات مستقیم بر طبقه کارگری دارد. واقعیت این است که کارفرما هم در حال حاضر تحت فشار است؛ لذا امکان اینکه کارفرمایان بتوانند مدارا کنند یا حقوق و دستمزدها را حفظ کنند و کاهش ندهند یا تعدیل نکنند، کار سختی است. در همه کشورها دولت در این بحران ها باید ورود جدی داشته باشد و بتواند از بنگاه های تولیدی حمایت کند. قرار بود که این اتفاق در اقتصاد ایران هم بیفتد یعنی قرار بود که عملا دولت تسهیلات ارزان قیمت را به بنگاه های تولیدی آسیب دیده از کرونا پرداخت کند و همچنین بیمه بیکاری را جاری کند؛ ولی متاسفانه این اتفاق روی کاغذ افتاده و عملیاتی و اجرایی نشده است. یعنی تنگنای منابع مالی دولت اجازه ندارد که این مساله اتفاق بیفتد و عملا ما هر روز شاهد تبعات مخرب این مساله بر دهک های کم درآمد هستیم. طبقه کارگری متاسفانه در این شرایط بیشترین هزینه را می دهد و تنها نهادی که باید حضور جدی و فعال داشته باشد دولت است ولی دولت هم به دلیل تنگنای منابع مالی نتوانسته وعده های خود را عملیاتی کند چون قرار بود حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان کنار بگذارد و دو سوم آن به بنگاه های تولیدی و یک سوم به کارگران پرداخت شود ولی این اتفاق به طور کامل عملیاتی نشده است. از طرفی هرچقدر کنترل کرونا به درازا بکشد این اعداد و تسهیلات کفایت نخواهد کرد. در این میان با معضلی تحت عنوان «سلامت اقتصاد» مواجه شده ایم؛ یعنی یک پدیده بهداشتی سلامتی به صورت مستقیم بر اقتصاد تاثیر می گذارد و این مساله را بسیار پیچیده کرده است. تا به حال ما شاهد ارتباط نزدیک مساله «سلامت اقتصاد» نبودیم؛ ولی در شرایط حال حاضر مستقیما این اتفاق افتاده است. از این منظر اگر ما نتوانیم کرونا را مهار کنیم و این بحران ادامه دار باشد فشار همچنان بر دهک های کم درآمد و طبقات کارگری سنگین تر خواهد شد زیرا دولت با وضعیت منابع مالی خود شاید به صورت اندکی بتواند تسهیلاتی را پرداخت کند؛ ولی قطعا این تسهیلات نمی تواند ادامه دار باشد و متاسفانه کارگران در این میان بیشترین هزینه را خواهند داد. بحران ارزی و بحران کرونا هر دو بیشترین تاثیر را بر دهک های کم درآمد دارد. کارگران هم جزو دهک های کم درآمد جامعه هستند و واقعیت این است که ادامه دار بودن این مسائل موجب خواهد شد که مدام قدرت خرید طبقه کارگری کاهش پیدا کند و سفره زندگی آنها کم رنگ تر و کوچک تر شود. البته امروز مجلس حمایت کوپنی را تصویب کرد. برای اجرای این طرح نیز نیاز به منابع مالی است. یعنی تصویب شد که دولت کوپنیسم را راه اندازی و سبد غذایی را برای کارگران و دهک های کم درآمد فراهم کند ولی همه اینها باز منابع درآمدی لازم دارد که متاسفانه این مساله را پیچیده تر می کند.