جهش دلار و آینده نرخ سود

سرمقاله-
در مورد دوم تحریم ها روز به روز سخت تر می شود و به لحاظ اجرایی حوزه عمل وسیع تری پیدا می کند. سوماً جابه جایی و انتقال پول مخصوصا بعد از قرار گرفتن در لیست سیاه (FATF) دردسرهایی دارد. نگرانی هایی هم در اقتصاد ما نسبت به آینده وجود دارد که مردم را ترغیب می کند با خرید یک دارایی، نگرانی های تورمی خودشان نسبت به آینده را پوشش بدهند. بنابراین عرضه ارز در حال حاضر تقریبا محدود و سخت شده و تقاضا هم به نوعی در اقتصاد وجود دارد. با کنترل های بانک مرکزی در بازار ارز، این تقاضا تا حدودی کنترل و محدود شده؛ اما کسانی که فعال اقتصادی هستند و نگرانند که در آینده نرخ ارز افزایش پیدا کند، هم اکنون ارز مورد نیاز خود را تهیه می کنند وگرنه با قیمت هایی که ممکن است در آینده برای ارز اتفاق بیفتد ممکن است تولید برای آنها مقرون به صرفه نباشد. بنابراین حاضرند با قیمت ۱۸ هزار تومان دلار مورد نیاز خود را خریداری کنند. واقعیت این است که شرایط اقتصاد، شرایط سخت و دشواری است. به نظر می رسد بانک مرکزی تمام تلاش خود را انجام می دهد. تنها کاری که شاید جا داشته باشد در آن تجدید نظر بکند نرخ سود یا نرخ بهره است که شاید اگر در آن تجدید نظر کند در شرایط فعلی بتواند به این بانک کمک کند؛ ولی اگر بخواهیم منصفانه قضاوت کنیم، واقعیت این است که شرایط، شرایط سختی است. نرخ ارز هنوز در اقتصاد ما یک متغیر کلیدی است. بنابراین وقتی افزایش پیدا می کند قیمت کالاهای وارداتی در اقتصاد زیاد می شود و فشار هزینه ای را به بنگاه های تولیدی تحمیل می کند و روی انتظارات تورمی هم تاثیر می گذارد یعنی بالا رفتن نرخ ارز جو و اثر روانی در اقتصادمان ایجاد می کند که همه اینها باعث می شود که ما افزایش قیمت ها را در اقتصادمان داشته باشیم. نرخ ارز هنوز در اقتصاد ما یک متغیر کلیدی است. امیدوار بودیم که بانک مرکزی بتواند با تغییر متغیر سیاستی یا ابزار سیاستی خود به نرخ بهره، مقداری از اهمیت نرخ ارز در اقتصاد بکاهد و بتواند ابزار سیاستی دیگری را جایگزین نرخ ارز کند که تاکنون این اتفاق نیفتاده است. تنها چیزی که بانک مرکزی می تواند در شرایط فعلی تا حدودی روی آن فکر کند و جا دارد در مورد آن بازنگری شود نرخ بهره یا نرخ سود در بازار بین بانکی است تا شاید بتواند تا حدودی در شرایط فعلی مشکلات اقتصاد ما را تا حدودی کمتر کند. قطعنامه ای که روز جمعه در شورای حکام تصویب شد نیز اثری کوتاه مدت بر نرخ ارز دارد یعنی باید ظرف چند روز آینده دلار مجددا به کانال قبلی خود برگردد. این تصویب نامه ها یا قطعنامه ها اثر کوتاه مدت و موقتی خواهد داشت؛ ولی در رابطه با تحریم های آمریکا این اثر کوتاه مدت و جو روانی نیست. واقعیت این است که ما نمی توانیم نفت را بفروشیم یا اگر بفروشیم، نمی توانیم به راحتی پول آن را منتقل کنیم. مورد دیگر (FATF) بود که به هر حال نظام سیاسی ما تصمیمش بر این شد که با این سازمان همکاری نکند. (FATF) یا تحریم ها اثرات دائمی دارد. بحث کرونا خیلی مهم است ولی قطعنامه آثار دائمی ندارد. یک اثر روانی موقتی دارد و این احتمال وجود دارد که دلاری که در حال حاضر به کانال ۱۹ هزار تومان نزدیک شده دوباره به کانال ۱۸ هزار تومان برگردد.