تعبیر رویای بورسی شدن استارت آپ ها

به گزارش کسب و کار نیوز، این در حالی است که کارشناسان معتقدند حضور شرکت‌های استارت آپی در بورس تغییراتی بزرگی در اکوسیستم اقتصاد دیجیتال ایجاد می‌کند. با بحث عرضه اولیه استارتاپ ها به عنوان کسب و کارهای نوپا و دانش بنیان در بورس، بحث الزامات چگونگی عرضه و ورود آن ها به بازار سهام نیازمند توجه جدی است. با ورود استارتاپ ها به بورس نه‌تنها سرمایه‌گذاران قدیمی دلگرم می‌شوند، بلکه مسیر برای ورود سرمایه‎گذاران جدید نیز هموار می‎شود. دومین مزیت به کارآفرینانی برمی‌گردد که بخش زیادی از ثروت آنها نامشهود و به‌اصطلاح روی کاغذ بوده و این ثروت را نمی‌توانستند به دارایی تبدیل کنند. با ورود به بورس، بخشی از ثروت کارآفرینان به آنها برمی‎گردد تا سایر کارآفرینان را برای فعالیت در این حوزه که به تعبیری موتور توسعه اقتصادی و ارزش‌آفرینی است، تشویق کنند. به هر حال، کارآفرینانی مانند سرمایه‌گذار فرشته متفاوت فکر می‌کنند و با دسترسی به یک سرمایه جدید، دوباره آن را به فضای استارت‎آپی برمی‌گردانند. در نهایت اینکه، عرضه عمومی سهام استارت‌آپ‌ها باعث دلگرمی کارمندان استارت‌آپ‌ها می‌شوند چراکه تنها سهامداران استارت‌آپ‌ها فقط سرمایه‌گذاران یا کارآفرینان نیستند. در این میان کارمندانی که سهام دارند و شاهد نقدشوندگی آنها باشند، می‌پذیرند وارد استارت‎آپ شده و در ازای کاری که انجام می‌دهند به‌جای حقوق سهام دریافت کنند. البته بی‎احتیاطی در این موضوع می‎تواند منجر به اتفاقاتی مانند حباب دات‌کام شود. در مجموع انتظار می‌رود در گام نخست در نهایت ۱۰ تا ۱۲ استارت‎آپ قابلیت حضور در بازار سرمایه را داشته باشند. «کسب و کار» در گفتگو با دو کارشناس، راه پرفراز و نشیب استارتاپ ها در بورس را بررسی می کند.

دور زدن تحریم ها با ورود استارتاپ ها به بورس

سهراب دل انگیزان، اقتصاددان

بورس ایران ۱۰ سال پیش باید برای ایجاد زمینه ورود استارتاپ ها به بورس ورود می کرد و بسیار دیر این کار را کرده است. ما بسیار علاقه مندیم که زمینه برای ورود استارتاپ ها به بورس فراهم شود و این شرکت ها بتوانند نه تنها سهام شان را به فروش برسانند و در تابلوها پذیرش شوند؛ بلکه بورس به پذیره نویسی آنها نیز ورود کند و فرصت و اجازه تامین مالی استارتاپ های قابل قبول را از طریق پذیره نویسی برای آنها به وجود بیاورد. واقعیت این است که اقتصاد حال و آینده، اقتصاد استارتاپ هاست و ما نمی توانیم در بازار بزرگی مثل بازار سرمایه خودمان را در مقابل استارتاپ ها بی عمل نشان دهیم. بازار سرمایه باید حتما قواعد و مقررات خود را به گونه ای اصلاح کند که ورود استارتاپ ها را تشویق و هم تسهیل کند و این دو مورد (تشویق و تسهیل) باعث شود که استارتاپ ها به این سمت حرکت کنند. نکته بسیار مهم این است که بسیاری از استارتاپ های ارزشمند مثل «فیلیمو» یا خیلی از استارتاپ های دیگری هم که در این حوزه هستند، ظرفیت جهانی شدن دارند و اگر بتوانند محدودیت ها و چارچوب های خاص مالی بازار سرمایه را به دقت انجام بدهند، می توانند در بازارهای بین المللی اقدام به فروش سهام بکنند و از آن طریق جذب سرمایه بین المللی داشته باشند. با توجه به اینکه اکثر این استارتاپ ها می توانند خدماتشان را به بیرون از مرزها از طریق خود سیستم اینترنت هم بدهند پس بهترین فرصت است که ما این زمینه را برای این شرکت ها ایجاد کنیم. در حقیقت این فرصت یک کانال به و یک بستر به وجود خواهد آورد که تعداد خیلی زیادی از استارتاپ های جدیدی که می توانند شکل بگیرند و مزیت رقابتی برای کشور به وجود بیاورند در این زمینه شکل بگیرند و از این فرصت و زمینه و بستر استفاده کنند. ورود استارتاپ ها به بورس می تواند برای تامین مالی، در عین حال فروش محصول و بسیاری موارد دیگر کاربرد داشته باشد. یک شرکت استارتاپی که داخلی است، با ورود به بورس می تواند به یک شرکت بین المللی تبدیل شود. اگر در بورس درست رفتار کنیم، ما از طریق استارتاپ ها می توانیم حتی بخشی از مشکلات تحریم ها را نیز دور بزنیم.

فرصت ارزش گذاری ایده های استارت آپی در بورس

محمدعلی چمنیان، نایب رئیس کمیسیون کسب و کارهای دانش بنیان اتاق ایران
ورود استارتاپ ها به بورس اتفاق خوبی خواهد بود. بالاخره ابزارهای تامین مالی در تمام کشورها ابزارهای متنوع و متفاوتی است. در ایران یکی از روش های تامین سرمایه ای که بسیاری از شرکت ها به دنبال آن بودند تامین از طریق تسهیلات بانکی بوده که بسیار پرهزینه است به خصوص برای استارتاپ ها و دانش بنیان ها که ریسک های خاص خود را دارند و نیاز به حمایت هایی تا زمان روی پای خود ایستادن داشتند. اقدامات حمایتی بعدی که صورت گرفته مثل ایجاد صندوق هایی نظیر صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری نیز توانسته به تامین مالی و نقدینگی استارتاپ ها و دانش بنیان ها کمک کند؛ اما با توجه به اینکه بودجه این نهادهای حمایتی محدود است، آنها تا یک جایی قادر به حمایت هستند. وقتی هدف ما از این حمایت ها این است که استارتاپ های کوچک تبدیل به شرکت های بزرگ شوند و شرکت هایی که بتوانند تاثیر بیشتری در اقتصاد کشور و سهم تولید ناخالص ملی داشته باشند.، وقتی این استارتاپ ها بزرگ شوند دیگر ابزارهای حمایتی مثل صندوق ها جوابگو نیستند. قاعدتا مثل خیلی از کشورهای پیشرفته دنیا یکی از ابزارهای تامین مالی مناسب برای این شرکت ها بازار بورس است و این ابزار از نظر اصول اقتصادی و اصول کلی قدمی رو به جلو و در راه تکمیل زنجیره ای است که شرکت های دانش بنیان در اول کار توسط صندوق های حمایتی و پارک های علم و فناوری تقویت شوند ولی بعد از اینکه به مرحله رشد و بلوغ کامل برسند بتوانند از ابزارهای بهتری برای این قضیه استفاده کنند که ظرفیت تامین مالی را داشته باشد. اینکه ورود استارتاپ ها به بورس همزمان شده با افزایش ارزش بورس یا افزایش حمایت دولت از بورس تا حدودی اتفاقی است. این برنامه و چشم اندازی بود که ما از حدود ۸ سال پیش آن را می دیدیم که در یک تاریخی با بزرگ شدن این شرکت ها باید آنها در بورس جایگاه خود را پیدا کنند. این مساله بیشتر به مسیر طبیعی بستری برای رشد استارتاپ ها مربوط می شود. چالشی که در مورد حضور استارتاپ ها در بورس معمولا مطرح بوده بحث های ارزش گذاری اولیه سهام بوده است. در حقیقت در بورس یک ارزش های اولیه داریم. بعد از آن هم ارزش سهام شرکت ها را خرید و فروش ها و بورس است که تعیین می کند؛ ولی ارزش گذاری اولیه و ارزشیابی سهامی که صورت می گیرد برای استارتاپ ها و همچنین شرکت های دانش بنیان کمی متفاوت است. برای ارزش گذاری اولیه استارتاپ ها دارایی های نامشهود این شرکت ها بیشتر باید مورد توجه قرار بگیرد تا دارایی های مشهود. درحقیقت برنامه های آتی آنهاست که باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد تا وضعیت فعلی. چون استارتاپ ها شرکت هایی به شدت در حال توسعه و رشد هستند و این بخش ارزش گذاری روی دارایی های نامشهود هنوز به میزانی که بتواند از شرکت های استارتاپی و فناور حمایت کند در سیستم های بورسی ما جا نیفتاده است که امیدواریم با این فضایی که در حال حاضر ایجاد شده و موقعیت خاصی را برای استارتاپ ها به وجود آورده این مسائل مثل ارزش گذاری دارایی های نامشهود مخصوصا فناوری و بحث هایی از قبیل برند، دانش سازمانی، سیستم ایجادشده در آن سازمان یا سرمایه هایی مثل منابع انسانی، این ارزش گذاری ها در حقیقت پایه خوبی باید باشد برای اینکه بقیه شرکت ها نیز تمایل پیدا کنند که به بورس وارد شوند. چون این شرکت ها بر مبنای یک سری ارزش ها و سرمایه های دانشی و فناوری آنهاست که به اینجا رسیده اند نه دارایی هایی مثل ساختمان، سخت افزار یا… ما امیدواریم با این فرایند در بورس ارزش یک سازمان را براساس سخت افزار یا سوددهی امروز آن نگاه نکنیم چون استارتاپ ها به شدت در حال رشد هستند و آینده خیلی خوبی دارند و بیشتر با نگاه به آینده و دارایی های نامشهود آنها بتوانیم ارزش آنها را در بورس برآورد کنیم و ارزش واقعی آنها در بورس نشان داده شود.