یادداشت-
در مورد ورود دلالان به بازار مسکن مهر باید پیشینه این موضوع را بررسی کنیم. ابتدا قرار بود خرید و فروش مسکن مهر ممنوع باشد؛ یعنی واحد مسکن مهر به متقاضی اولیه که ثبت نام و درخواست مسکن می کند و شرایط پنج گانه را داراست، واگذار شود زیرا او دارای شرایطی است که مسکن ارزان قیمت به او تعلق بگیرد. وظیفه دولت نیز هست که برای اقشار ضعیف و متوسطی که مسکن ندارند مسکن تدارک ببیند. ولی این قانون در زمانی که عباس آخوندی بر مسند وزارت راه و شهرسازی تکیه زد، تغییر کرد و اعلام کردند که خرید و فروش واحدهای مسکن مهر مانعی ندارد و این واحدها می توانند خرید و فروش شوند. این موضوع باعث شد که بسیاری از متقاضیان بنا به دلایلی ازجمله اینکه توان مالی شان به آن اندازه نبوده و نتوانسته اند پول تهیه کنند و یا اینکه محل واحد مسکن مهر را مناسب خود نمی دیده اند، حاضر شدند واحدهای خود را بفروشند. البته دلایل دیگری نیز دارد که باعث شده که دلالان، متقاضیان را ترغیب کنند که واحدهای خود را بفروشند و همین اتفاق در شهرهای جدید ازجمله پرند و پردیس افتاده است. در پردیس این مساله به وفور اتفاق افتاده و باعث شده که متقاضی ای که نیازمند مسکن است و شرایط پنج گانه آن را داشته و آن مسکن را درخواست و ثبت نام کرده، به واحد مسکونی خود نرسد؛ یعنی دوباره آن فرد بدون مسکن است چون دلال ورود پیدا کرده است. در یکی از این موارد، یادم هست که دلالی چندین سال پیش امتیاز مسکن مهر یک فرد را به قیمت ۱۵ میلیون تومان خرید و همان امتیازات در حال حاضر ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون و حتی به قیمت بالاتر خرید و فروش می شود. دولت می توانست اجازه خرید و فروش واحدهای مسکن مهر را ندهد و این گونه پای دلالان را به این بازار باز نکند. حتی اگر دولت اجازه این کار را داد، می توانست مانع ورود دلالان شود به این صورت که اگر خرید و فروش دست دومی اتفاق می افتاد دولت قیمت واقعی مسکن تمام شده را از دلالان می گرفت تا این دسته از افراد رغبت پیدا نکنند که وارد این بازار شوند و واحدها را خریداری کنند. در حال حاضر دولت می باید ترفندهایی پیاده کند که اگر واحد مسکونی مسکن مهر از دست مصرف کننده واقعی و خریدار نخست خارج شده و به سوداگران یا دلالان فروخته شده، قیمت واقعی برای آن تعیین کند و پول آن را از او بگیرند. این اقدام باعث می شود که دلالان دیگر هوس نکنند وارد این بازار شوند؛ اما هم اکنون کار از کار گذشته و دیر شده چون چندین سال است که خرید و فروش را آزاد کرده اند و خیلی از دلالان این واحدها را خریداری کرده اند؛ ولی دولت می تواند یارانه ای که برای ساخت مسکن مهر به اقشار ضعیف داده، آن یارانه را از دلالان بگیرد. ساز و کار آن نیز مشخص است. متقاضی نخست که برای مسکن مهر ثبت نام کرده مشخص است زیرا آن فرد شرایط پنج گانه را داشته و مسکن مهر به او تعلق گرفته است. همان طور که در حال حاضر در طرح اقدام ملی مسکن متقاضیان ثبت نام می کنند. وقتی مسکن مهر در دست متقاضی اصلی و نخست باشد که شرایط را داشته که هیچ موردی نیست اما اگر غیر از این باشد مسکن مهر دست دوم می شود. یعنی مسکن مهر در دست کسی است که شرایطش را نداشته و از نفر اول که ثبت نام کرده خریده است. معمولا خریداران نام خود را در دفتر شرکت عمران شهرهای جدید ثبت می کنند. بنابراین تشخیص خریداران ثانوی کار سختی نیست.
ایرج رهبر، نایب رئیس انجمن انبوه سازان استان تهران
راهکارهای خارج کردن مسکن مهر از فرایند دلالی
کسب و کار نیوز - وارد شدن دلالان به خرید و فروش واحدهای مسکن مهر سابقه قبلی دارد؛ یعنی هر جایی که سود یک کالایی بالا باشد، معمولا سر و کله دلالان در آن بازار پیدا می شود.