گره گشایی شبکه فروش آنلاین از قرنطینه

به گزارش کسب و کار نیوز، این مدت نشان داد هنوز بسترهای تجارت الکترونیک آن طور که ادعایش را داریم هنوز شکل نگرفته و چنین صحبتی از سوی خیلی از استارتاپ ها که مدعی پاسخگویی به بازار داخل هستند، ادعایی بیش نیست. هرچند نباید بر کارکرد خوب و بازدهی مثبت خیلی از پلتفرم های آنلاین چشم پوشید؛ اما تا یونیکورنی شدن یک سری از این استارتاپ ها فرسنگ ها راه است. حالا بیش از دو ماه و اندی است که از شیوع کرونا و فرهنگسازی برای خرید اینترنتی می گذرد. در پی همه‌گیری ویروس کرونا و تعطیلی بسیاری از مراکز فروش، فروشگاه‌های اینترنتی به بستر مهمی برای توزیع و عرضه محصولات بدل شدند. محدودیت‌های فروش، بسیاری از خرده‌فروشی‌ها را عملا به تعطیلی کشاند و تنها شبکه فروش آنلاین می‌توانست این گره را بگشاید. چنین بود که تب فروش اینترنتی برای صاحبان کسب‌وکارها بالا گرفت، برخی از آنها با پیوستن به پلتفرم‌های آنلاین توانستند بخشی از کمبود‌های خود را جبران کنند و برخی دیگر سودای راه‌اندازی مستقل این پلتفرم‌ها را در سر گذراندند. حال باید دید در پساکرونا چگونه کسب و کارهای اینترنتی خواهند توانست مشتریان خود را ماندگار کنند. «کسب و کار» در گفتگو با یک کارشناس، این مساله را تحلیل می کند.

کرونا و لزوم توسعه زیرساخت ارتباطی برای کسب و کارهای آنلاین

فرشید شکرخدایی، رئیس کمیسیون توسعه پایدار اتاق ایران
شیوع بیماری کرونا در دنیا حضور فیزیکی افراد را در کنار هم محدود کرد. ما پیش از این نیز راه حل های موضوع دیجیتال مانند جلسه آنلاین، آموزش آنلاین و سمینار آنلاین را داشتیم. تنها اتفاقی که در این دو ماه اخیر افتاده، این است که شیوع کرونا تسهیلگر بوده و با سرعت زیادی ورود فناوری های دیجیتال را تسهیل کرده است. یعنی کاری که باید در ۴ تا ۵ سال اتفاق می افتاد، ظرف ۳ تا ۴ ماه نه تنها در ایران، بلکه در تمام دنیا اتفاق افتاد.
در طول زمان هم اگر شرایط عادی می بود، در نهایت چون مردم این مسیر را تمرین و بهره وری آن را درک می کردند زیرا با به کارگیری این روش ها دیگر احتیاج به سفر و حضور در یک مکان فیزیکی ندارند. هزاران جلسه در روز در دولت برگزار می شود، همه این جلسات می تواند آنلاین باشد بدون اینکه جابه جایی صورت بگیرد. همه بنگاه ها، بانک ها و جاهایی که خدماتی ارائه می دادند در واقع عنوان کرده اند که احتیاج به حضور فیزیکی نیست و شما می توانید به صورت آنلاین این کار را هندل کنید. البته استثنائاتی نیز طی این مدت شیوع بیماری کرونا داشتیم. مثلا سامانه «سجام» که برای ثبت نام در بورس است، حضور فرد به صورت فیزیکی را الزام می کند که این هم از عجایب روزگار است. زمانی که ما کارت ملی داریم که از ما پیش از این عکس گرفته اند و کارت ملی برای ما صادر کرده اند چرا باید دوباره با پرداخت هزینه ای ولو اندک به صورت فیزیکی از ما عکس بگیرند که تعیین هویت شویم؟ پس کارت ملی اینجا چه کارکردی دارد؟
ولی با این حال به نظر می آید که سرعت استفاده از راه حل های فناوری اطلاعات برای جلوگیری از جابه جایی بی مورد انسان ها و همین طور جلساتی که می تواند به صورت آنلاین باشد کاری که شاید باید در ۵ سال انجام می شد ظرف سه ماه انجام شد. طی این مدت همه دانش آموزان و معلمان با آموزش آنلاین کم کم ارتباط برقرار کردند. حالا جای موضوعاتی مثل ورزش، پرورش، ارتباطات اجتماعی رودررو و.. تحت تاثیر قرار می گیرد؛ ولی شبکه های اجتماعی جای اینها را نیز پر خواهد کرد. نمونه دیگر موضوع تماس تصویری است که جای خالی ارتباط با دیگران را پر می کند. اتفاقی که افتاده این است که جایگاه فناوری اطلاعات در ایجاد ارتباط بین مردم مستحکم تر شده و این حتی بعد از اینکه مشکل کرونا برطرف شد تاثیر خود را بر کسب و کارها خواهد گذاشت.
توجه داشته باشیم که بالاخره سیاست کلی کشور در زمینه توسعه بستر اینترنت همیشه با چالشی مواجه بوده، عده ای موافق و عده ای مخالف بودند. مخالفت با فناوری و ارتباط برقرار کردن بین مردم محکوم به شکست است و کسی که از این ایده طرفداری می کند در بلندمدت فناوری نشان داده که پیروز خواهد بود و خواسته هایش را تحمیل خواهد کرد. بنابراین باید فناوری را به رسمیت بشناسیم و چنین بسترهایی را توسعه دهیم. ما همین حالا در زمینه های مختلف در بحث سرعت اینترنت، حتی سرعت اینترنت ملی کشور خودمان مشکل داریم. شبکه های اجتماعی داخلی و اصرار ما برای بومی سازی یک سری از مفاهیم (concepts) در حالی که مشابه های بین المللی آن وجود دارند و می توانستیم استفاده کنیم یکی از چالش هایی است که در این مسیر با آن روبه روییم. به عنوان مثال اصرار به استفاده از برنامه «شاد» در بین دانش آموزان و معلمان چالش بزرگی را ایجاد کرده هم برای کسانی که در این زمینه دچار مشکل هستند و هم اینترنت و گوشی خوب ندارند. البته با شیوع کرونا این آشتی با فناوری را در نسل قدیمی خودمان، معلمان، هیات مدیره شرکت ها که جلسات آنها آنلاین برگزار می کنند می توان به خوبی دید.
این جریان ما را با خود خواهد برد؛ چه موافق باشیم و چه نباشیم. سمت و سوی این کار به سمتی که همه ما می دانیم، خواهد رفت. عده ای هنوز دارند مقاومت می کنند روی بحث این موضوع که باید این را به رسمیت بشناسیم که امکان این کار در طول زمان نیست. ما باید زیرساخت ارتباطی را در کشور توسعه دهیم. قدم اول فیبر نوری هایی است که کشیدیم و همین طور بهره برداری از آنها. قدم دوم هم دسترسی به اطلاعات و دسترسی به سامانه ها برای استارتاپ هاست تا تسهیل کنیم و بتوانند راحت تر ایجاد ارتباطات و مدیریت کردن این ارتباطات را انجام بدهند و قدم بعدی شرکت هایی که در بستر دیتاماینینگ و تحلیل داده های حجیم فعالیت می کنند در همه این حوزه ها باید سیاست های کلی داشته باشیم، حل مشکل ترافیک، حل مشکل آلودگی و بسیاری از موارد در پس فناوری و تکنولوژی میسر است و فقط باید عزم جدی داشته باشیم. با کرونا ما انقلاب صنعتی چهارم را پذیرا شدیم و قبول کردیم که باید در همین مسیر گام برداریم.