آزمون کرونا برای اقتصاد دیجیتال

به گزارش کسب و کار نیوز، در تمام تاریخ بزرگ‌ترین جهش‌ها، ایده‌ها و پیشرفت‌ها در دوران بحران و مشکلات بزرگ برای بشر رقم خورده است. شاید حالا با وجود سوغات چینی ها، زمان آن فرا رسیده تا اتفاق نو و خلاقانه‌ای را در شرکت و سازمان ها شاهد باشیم و با هوشمندی و نوآوری نه تنها به سلامت از این بحران عبور می‌کنیم بلکه دستاوردهای شگرف آن تا سال‌ها برایمان باقی می‌ماند.
در حوزه دیجیتالی شدن کشور کارشناسان معتقدند مشکل اصلی به زیرساخت‌ها و دسترسی‌ها برمی گردد. هرچند در این زمینه دولت تلاش کرده اقداماتی مانند افزایش پهنای باند و دسترسی در نقاط دورافتاده و… انجام دهد؛ ولی برای افزایش دسترسی‌ها به ابزارهایی مانند تلفن همراه هوشمند، تبلت و… نیاز است تا مردم بتوانند از کسب و کارهای مجازی استفاده کنند اما متأسفانه افزایش قیمت این ابزارها موجب شده دسترسی‌ها کاهش یابد. از یک سو قیمت بالای این تجهیزات و از سویی مشکلات دیگر در حوزه زیرساخت باعث شده دولت آن طور که می گوید موقع حساب و کتاب عملکرد قابل قبولی نداشته باشد. اضافه کنم که در شرایط کنونی عرضه‌کنندگان به سمت فروش آنلاین هم رغبت نشان داده‌اند اما برای اینکه در سطح گسترده شاهد چنین اتفاق‌هایی باشیم باید سواد دیجیتالی مردم نیز بالا رود. کرونا نشان داد خیلی از کارفرمایان در شرکت های دیجیتالی نیز همان تفکر سنتی خود را دارند و گرچه در ظاهر دم از ابزارهای دیجیتالی می زنند؛ اما در واقع اعتقادی به چنین ابزارهایی ندارند. «کسب و کار» در گفتگو با یک کارشناس، مشکلات موجود بر سر راه استارتاپ ها و شرکت های این حوزه را بررسی می کند.

نگاه ویژه به استارتاپ ها در شرایط کرونا

امید هاشمی، مدیر واحد کسب و کارهای نوین و کارآفرینی اتاق تهران
برای دیجیتالی شدن کشور و توسعه کسب و کارهای مجازی باید زیرساخت‌ها و دسترسی‌ها توسعه یابد. در این زمینه باید یک مساله زیرساخت و فضای حاکم و یک مساله عملیات را در نظر بگیریم. ۸۰ درصد قضیه هم ناظر به زیرساخت و فضای حاکم است که لازم است دولت کار کند و متاسفانه تاکنون کم کار کرده است. در مورد مسائل زیرساختی اصطلاحا دست اول، پهنای باند مناسب، پوشش شبکه مناسب، ضریب نفوذ اینترنت در کشور، سرعت مناسب و…اصلی ترین مسائل زیرساختی هستند. در لایه بعدی مسائل زیرساختی دیگر مثل امنیت شبکه ها، امنیت درگاه های پرداختی، امنیت اطلاعات مخاطبان یا حتی تامین زیرساخت های لجستیک برای بخش استارتاپ ها یا بخشی از خدمات کسب و کارها به صورت مجازی است که نیاز به یک سری زیرساخت های دیگر مثل لجستیک و… دارد. تمامی این مسائل در حوزه زیرساخت است که در دو لایه قرار می گیرد. بنابراین یک مورد زیرساخت، اینترنت است و یکی زیرساخت های وابسته به اینترنت.
در کنار زیرساخت، دولت باید از نظر قانون و مقررات و فضای کسب و کار مقداری شرایط را فراهم کند که راه برای کسب و کارهایی که می خواهند به این شیوه کار کنند باز باشد. این ناظر به قوانین و مقررات و فضای کسب و کار کشور است که متاسفانه در این حوزه کم کار شده است. به عنوان مثال بسیاری از شرکت هایی که در این حوزه کار می کنند نیروهایشان به صورت حداکثری بیکارند که اینها نیازمند قوانین جدید حوزه تامین اجتماعی هستند. همچنین مساله مالیات این شرکت هاست که نیازمند قوانین جدید است. مساله دیگر مکان این شرکت هاست که زمانی که نیروهای این شرکت ها دورکارند دفتر مرکزی آنها که پرمراجعه نیست باید در مکان های مسکونی نیز بتوانند سکونت داشته باشند و موارد بسیار دیگر که ما همیشه در فضای کسب و کار شاهد هستیم. بنابراین باید قوانین تسهیل شوند مثل اینکه این شرکت ها بتوانند نیروهای جوان را استفاده کنند و همچنین تسهیلاتی را به این شرکت ها بدهند.
این دو مساله واقعا ۸۰ درصد قضیه را پوشش می دهد که اگر این شرایط مهیا شود، استارتاپ ها و شرکت هایی که در حوزه فناوری اطلاعات کار می کنند، می توانند بهتر خود را نشان دهند؛ هرچند که خود استارتاپ ها هم نشان داده اند که توان توسعه یک باره را ندارند. البته نمی شود بر آنها خرده گرفت. این شرکت ها یک نرخ رشد طبیعی را محاسبه کرده بودند و بر مبنای نرخ رشد، برنامه ریزی مالی و نرم افزاری و سخت افزاری داشتند. مثلا فرض کرده بودند که ماهانه این شرکت ها ۵۰ تا ۶۰ درصد در تعداد مشتریان رشد می کنند و یک باره این رقم ۱۰ برابر شده و در حال حاضر نمی توانند مشتریان جدید را پوشش دهند. اینجا یک نکته این است که مبحث مدیریت عملیات در استارتاپ ها بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. نیروهایی که استارتاپ ها و این گونه شرکت ها دارند استفاده می کنند حتما نیروهای کیفی باشند که قابلیت کار حجیم و سنگین را در کوتاه مدت داشته باشند. چون این فضا، فضایی است که مشتریان جدید وارد آن می شوند؛ مشتریانی که تا به حال به هر دلیل مخاطب این کسب و کارها نبودند ولی در حال حاضر به دلیل کرونا به این کسب و کارها روی آورده اند. بنابراین باید بهترین سرویس را به آنها بدهند. پس استارتاپ ها باید در نظر بگیرند که عملیات سریع و بی نقص داشته باشند. نیروهای کاری آنها قابلیت کار زیاد را داشته باشند تا مشتری جدید که به دلیل کرونا به این کسب و کارها روی آورده به جرگه مشتریان کسب و کارهای اینترنتی بپیوندد. مساله دوم در استارتاپ ها؛ همکاری استارتاپ ها با یکدیگر است که در این شرایط این شرکت ها می توانند در جذب مخاطبان جدید و حفظ آنها کمک کنند. به این معنی که اگر استارتاپ های کوچک تر به خودی خود قابلیت و توان ارائه خدمات به حجم عظیم از مشتریان را که پیش از این برنامه ریزی کرده بودند ولی در حال حاضر ندارند الان فرصت خوبی است که استارتاپ های کوچک تر با هم همکاری کنند تا مشتریان جدید را بتوانند حفظ کرده و خدمات خوب به آنها ارائه کنند تا بعد از کرونا این مشتریان به روال سابق برنگردند. بنابراین ۸۰ درصد قضیه به دولت و مساله زیرساخت و فضای کسب و کار برمی گردد و تنها ۲۰ درصد به استارتاپ ها مرتبط است.