ماندگاری رکود در بازار مسکن

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز ، در حال حاضر افزایش قیمت ها در بازار مسکن ادامه دارد و شیوع بیماری کرونا نیز رکود را در بازار افزایش داده است. در حال حاضر چهار اقدام برای ساماندهی و کنترل وضعیت تقریبا رها شده بازار مسکن از سوی دولت درحال انجام است که البته بعید به نظر می‌رسد یکی از چهار اقدام مهم که لایحه مالیات بر عایدی سرمایه است، در سال جاری هم به سرانجام برسد. ایجاد سامانه املاک و اسکان نیز یکی دیگر از اقدامات دولت بوده که کرونا، تکمیل سامانه املاک و اسکان را متوقف کرده است. تا قبل از شیوع بیماری نیز کمتر کسی در این بازار قادر به خرید و فروش بود و این بحران موجب تعمیق رکود در بازار مسکن شده است. از اسفند سال گذشته و همزمان با شیوع ویروس کرونا خبری از مشتری در بنگاه‌های املاک نیست و خلوتی ناشی از احتمال سرایت بیماری سراغ بازار مسکن هم رفته است؛ اسفند ماه سال گذشته تعداد کل مبایعات ثبت شده نسبت به ماه قبل خود(بهمن ماه) حدود ۳۰ درصد کاهش یافت و تعداد خرید و فروش مسکن در پایتخت را به رقم ۱۰ هزار و ۲۴۲ مورد معامله رساند.

این رقم در بهمن ماه سال گذشته ۱۳ هزار و ۵۵۰ معامله بود و متقاضیان مسکن در تلاش برای خرید خانه قبل از پایان سال سعی داشتند تا ملک مد نظر خود را با نرخ تورم سال گذشته هر چه سریعتر خریداری کنند و وارد بازار سال جدید نشوند؛ با این حال معاملات مسکن در آخرین ماه سال بی رونق ماند.خبری منفی که به رسم الگوی قدیمی در بازار مسکن باید عامل کاهش یا حداقل ثبات قیمت‌ها باشد با این حال آمارهای وزارت راه و شهرسازی در اسفند ماه خبر از افزایش قیمت‌ها در پایتخت داشت. میانگین قیمت مسکن در اسفند ماه سال گذشته به ۱۵ میلیون و ۶۵۸ هزار تومان رسید و نسبت به ماه قبل از خود در هر متر مربع رشد یک میلیون تومانی را تجربه کرد.کارشناسان افزایش قیمت ارز و طلا را عامل اصلی گرانی مسکن در شرایط رکود و بحران کرونا می‌دانند و معتقدند افزایش قیمت مسکن ناشی از شک‌های اقتصادی به عاملی خارج از بازار مسکن متصل است. انتطار این است که قیمت مسکن مناسب با نرخ تورم و نه مناسب با قیمت ارز و طلا افزایش یابد؛ اکنون کاهش معاملات در سطح پایتخت به بیش از ۴۰ درصد رسیده است که عمده دلیل آن تعطیلی بنگاه‌های اقتصادی و کسب و کارهای مربوط به صنعت ساختمان و نبود چشم انداز روشن از وضعیت قیمت ملک است.

دولت تمایلی برای اجرای کامل مالیات بر عایدی سرمایه ندارد

تیمور رحمانی، اقتصاددان

رونق بازار مسکن رابطه مستقیمی با افزایش ساخت و ساز در این بخش دارد. در حالیکه افزایش قیمت ها را در بازار مسکن داریم اما رونقی در بازار ساخت و ساز شاهد نبوده ایم و این اولین بار است که رشد قیمت ها به افزایش ساخت و ساز منجر نشده است.  بازار مسکن در طول سالهای گذشته درگیر مشکلات بسیاری بوده است. مالیات بر عایدی سرمایه طرحی بود که برای کنترل بازار مسکن به اجرا درآمد اما نتوانست نتایج مورد نظر دست پبدا کند. در حالی این طرح به موفقیت دست پیدا نکرد که دریافت مالیات بر عایدی سرمایه اصلی ترین راهکار رونق و کنترل بازار مسکن است.

از طرفی دیگر قیمت ها در بازار مسکن موجب شد تا قدرت خرید مردم دراین بخش کاهش پیدا کند. راهکارهایی که دولت برای کنترل بازار مشکن در نظر داشته به موفقیتی دست پیدا نکرده است. در این بین شاهد هستیم که ساخت و ساز در بازار مسکن کاهش داشته و رشد قیمتی در این بازار به افزایش ساخت و ساز منجر نشده است. بنابراین باید به دنبال راهکاری بود تا ساخت و ساز افزایش پیدا کند. تجربه نشان داده است که هر سه مالیات بخش مسکن اعم از مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر خانه‌های خالی و مالیات بر املاک گران‌قیمت، باعث کاهش نوسانات قیمتی مسکن می‌گردد. تمام این طرح ها در ایران مسکوت مانده اند و گویی دولت تمایلی برای اجرای کامل آنها را ندارد.

از سوی دیگر در اقتصاد کشور شاهد رشد نقدینگی هستیم. آنچه مهم است این که بخش اصلی جهش‌های قیمت مسکن در ایران ناشی از نیروی عمومی افزایش قیمت‌ها یعنی تداوم رشد نقدینگی است و با هدف‌گذاری تورم توسط بانک مرکزی و توفیق در کنترل تورم بخش قابل‌توجهی از جهش‌های قیمت مسکن نیز جلوگیری خواهد شد.