نقش اندک وام یک میلیونی در هزینه خانوارها

به گزارش کسب و کار نیوز به همین منظور در جلسه ستاد ملی کرونا، رئیس جمهور از پرداخت بسته وام یک تا دو میلیون تومانی به خانوارهای دریافت کننده یارانه خبر داد. رئیس جمهوربا اشاره به مصوبه درباره اعتباری که به خانوارها تعلق می‌گیرد، گفت: حدود ۲۳ میلیون خانوار یارانه ماهانه دریافت می‌کنند، یک اعتبار یک میلیون تومانی دریافت می‌کنند که به تدریج و البته از ماه‌های بعد از یارانه ماهانه آنها در طول ۲۴ ماه کسر می‌شود.
اما بسیاری از فعالان اقنصادی بر این باورند که وام یک میلیون تومانی تنها ۱۴ درصد از هزینه خانوارهای شهری و ۲۶ درصد از هزینه خانوارهای روستایی را پوشش می‌دهد. همچنین براساس گزارش مرکز آمار از هزینه خانوار شهری و روستایی، با فرض لزوم تامین ۵۰ درصد از هزینه یک خانوار در ماه‌های اسفند، فروردین و اردیبهشت، وام یک میلیون تومانی برای این سه ماه برای خانوار شهری فقط ۱۴.۷ و برای خانوار روستایی ۲۶.۷ درصد از هزینه‌ها را پوشش می‌دهد.
این در حالی است که حسن روحانی رئیس جمهور در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت اظهار کرد: سه میلیون خانوار محروم تحت فشار هستند که برای آنها در چهار نوبت بسته حمایتی از ۲۰۰ هزارتومان تا ۶۰۰ هزارتومان مدنظر قرار دادیم که مرحله اول پرداخت شده است و مرحله دوم تا پایان فروردین پرداخت خواهد شد و دوماه بعد هم به همان صورت در ماه‌های بعد در اردیبهشت و خرداد پرداخت خواهد شد. وی ادامه داد: علاوه بر این رقمی را به عنوان وام یک میلیون تا ۲ میلیون برای ۴ میلیون تومان خانواده‌ای که جزو اقشار کم درآمد هستند قرار دادیم که نرخ آن ۴ درصد است که به زودی شرایط آن اعلام می‌شود.

انتقاد تند یک نماینده مجلس به وام یک میلیون تومانی کرونا
اما در همین رابطه یکی از نمایندگان مجلس گفت: باید دولت و مجلس برای پساکرونا فکری عاجل کند. با وام یک میلیون تومانی که دو روز است تلویزیون مرتب آن را تبلیغ می‌کند مشکلی حل نمی‌شود. عزیز اکبریان رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی امروز مجلس با موضوع بررسی شیوع کرونا در کشور، گفت: باید کرونا را به عنوان واقعیتی که در حال حاضر وجود دارد پذیرفته و از جهاد بزرگ مسئولین بهداشتی و درمانی کشور قدردانی کنیم. وی افزود: حدود چهل روز است که صنعت نیمه جان کشور تعطیل شده است، این در حالی است که صنعت ما پویا و فعال و قدرتمند نیست، به طوری که آنها حتی با صددرصد ظرفیت خود هم کار نمی‌کنند.
رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: متأسفانه حدود چهل روز است که صنعت کشورمان تعطیل است و ادامه این تعطیلی، سم بزرگی محسوب می‌شود. وی گفت: باید یکسری پروتکل‌ها و مسائل بهداشتی را ابلاغ کنیم و صاحبان صنایع و مشاغل را وادار کنیم تا این موضوعات را رعایت کرده و کشور از وضعیت فعلی بیرون بیاید. رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: اگر قرار بود که کشور را قرنطینه کنیم، دو ماه پیش باید این کار را می‌کردیم که حالا این کار را انجام نداده‌ایم؛ برخی افراد که می‌گویند از امروز باید کشور را قرنطینه کنیم امری اشتباه است. وی گفت: متأسفانه برخی‌ها به دنبال به وجود آوردن زمینه پساکرونا در کشور هستند که به هیچ وجه قابل جبران نیست. اکبریان خاطرنشان کرد: رعایت بهداشت و درمان در کشور بسیار ضروری است؛ الحمدلله به کوری دشمن دشمنان با وجود تحریم‌ها توانسته‌ایم در مقایسه با خیلی از کشورهای دنیا کرونا را مهار کنیم.
رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: اگر نمایندگان و وزرا در شهر رفت و آمد کنند، کسبه و صاحبان شرکت‌ها و تولیدکنندگان را ببینید، متوجه حجم زیاد چک‌های برگشتی آنها در طول این دو ماه خواهید شد که مشخص نیست دولت چگونه می‌خواهد آن را جبران کند. وی خاطرنشان کرد: باید دولت و مجلس برای پساکرونا فکری عاجل کند. با وام یک میلیونی که دو روز است تلویزیون مرتب آن را تبلیغ می‌کند مشکلی حل نمی‌شود. رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: رئیس کل بانک مرکزی که اعلام می‌ک ند وام یک میلیونی به تعدادی از خانوارها داده می‌شود، باید توضیح دهد که اگر این یک میلیون تومان را به بچه بدهند او قهر می‌کند. با وام یک میلیون تومانی برای خرید مایحتاج خود می‌توانند چند روزی از زندگی‌شان را گذران کنند.

تبعات افزایش میزان وام خانوار
لطفعلی بخشی، اقتصاددان
دولت ایران از نظر مالی بسیار وضع دشواری دارد و حتی بدون این اتفاق هم بدون کرونا ۲۰۰ هزار میلیارد تومن کسری بودجه دارد که بروز بحران کرونا فشار را بر کسری بودجه بیشتر خواهد کرد. اما این اقدام دولت را باید اقدامی مثبت قلمداد کنیم چراکه وقتی حقوق دریافتی و پایه در کشور دو میلیون تومان است پرداخت یک میلیون تومان تا دو میلیون تومان وام می تواند بخش بسیار زیادی از مشکلات مردم را حل کند. از آنجایی هم که بازپرداخت این وام ها در اقساط دوازده ماهه و از محل یارانه های خانوارهاست فشار زیادی را بر خانوارها وارد نخواهد کرد. پرداخت وام با مبالغ ذکر شده در حالی که منابع درآمد دولت از محل مالیات باید تامین شود و هیچ گشایشی در دریافت های مالیاتی ایجاد نشده است کار بسیار بزرگی از سوی دولت است. از طرفی دیگر نحوه محاسبه پوشش ۱۴ درصدی هزینه خانوارها با وام تعیین شده نیز مشخص نیست. هزینه های هر خانوار با خانوار دیگر تفاوت دارد و این اطمینان وجود دارد که وام پرداختی می تواند نان خانوارها و معیشت آنها را پاسخگو باشد. حال اگر این بحران ادامه پیدا کند و در ماه های آتی نیز ادامه داشته باشد دولت باید گام های بعدی را بردارد. چراکه اگر این ویروس مهار نشود، به لحاظ اقتصادی ممکن است تبعاتی غیر قابل باور برای ما به همراه داشته باشد. بنابراین انتظار می رود این ریسک، جدی انگاشته شده و تدابیر لازم اتخاذ شود. در حال حاضر هر گونه دگرگونی در توان خرید کارگران، مستقیماً روی میزان تولید داخلی اثر می گذارد. از این رو پرداخت وام یک میلیون تومانی به کارگران برای خرید کالاهای ایرانی در مرحله نخست به افزایش توان خرید کارگران می انجامد و سپس زمینه رشد و ارتقاء تولیدات داخلی را به نحو چشم گیری توسعه می دهد. از این رو نباید در این موقعیت از دولت انتظار پرداخت وام ۱۰ یا ۲۰ میلیونی را داشت چراکه پرداخت همین وام های ناچیز نیز هنگامی که تولیدی وجود ندارد و در شرایط حاضر تولید خوابیده است تورم زا خواهد بود. حال اگر مقدار این وام ها افزایش پیدا کند تورم حاصل از آن بیداد می کند و دولت از کدام منابع می تواند تامین کننده این مقدار کلان وام باشد. نکته دیگر اینکه کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، تیر خلاص به درآمد نفتی ایران بود و به نظر می رسد در محاسبات و تحلیل ها نباید روی درآمد فروش نفت ایران حساب کرد. در گذشته با ارائه تخفیف، نفت ایران به فروش می رسید و کاهش قیمت نفت، احتمالا مشتریان نفت ایران را هم کاهش خواهد داد. این مورد نیز می تواند کاهش درآمدهای دولت را به دنبال داشته باشد و کسری بودجه را بیشتر کند.