به گزارش کسب و کار نیوز، پایگاه NetBlocks که به پایش وضعیت اینترنت در دنیا میپردازد، خبر داد روز سه شنبه ساعت ۴ صبح اینترنت در برخی نقاط ایران با اختلال روبه رو بود. این اختلال منجر به قطع دسترسی کاربران برخی اپراتورهای ثابت و موبایل به شبکه جهانی اینترنت شده و تنها شبکه داخلی برای آنها در دسترس بود. هم زمان ویکی پدیای فارسی از دسترس خارج شد. مشترکان اپراتورهای بزرگ مخابرات، رایتل، ایرانسل و پارس آنلاین به مدت یک ساعت اختلال در دسترسی به شبکه جهانی اینترنت را تجربه کردهاند. این در حالی است که وب سایتهای واقع روی شبکه ملی اطلاعات برای آنها قابل دسترسی بوده است. این اختلال باعث افت ۵۰ درصدی ترافیک کشور در بازه ۴ تا ۵ صبح نسبت به روزهای دیگر شد. در مقابل NetBlocks این قطعی را بی ارتباط با انتقادها نسبت به مواجه با ویروس کرونا ندانسته اند.
در این میان گشتی در توئیتر نشان از نارضایتی کاربران و گمانه زنی از خطری است که کسب و کارهای اینترنتی را تهدید می کند؛ «اجرای پروژه اینترنت ملی!» وقتی اینترنت به ناگاه نیمه های شب قطع شود جز این چه به ذهن می رسد که «آنکه بر در می کوبد شباهنگام، به کشتن چراغ آمده است و این نور در این خانه، خاموش خواهد شد.»
وقتی گزارش به مردم توئیتری می شود
در همین راستا سجاد بنابی، نایب رئیس شرکت ارتباطات زیرساخت با انتشار توئیتی اعلام کرد با ارتقای صورتگرفته در بامداد روز سه شنبه، ظرفیت اتصال همراه اول به شبکه جهانی و داخلی افزایش و توزیع پیدا کرده است. او همچنین نوشت بخش مهمی از گلوگاه کندی سرعت که به دلیل رشد چشمگیر مصرف دیتا در این اپراتور رخ داده است، برطرف شد.
زمانی که علاوه بر قطعی، شاهد افت کیفیت اینترنت هستیم
این روزها که حضور افراد در مراکز آموزشی، اداری و امکان عمومی کاهش یافته و بسیاری ماندن در خانه را ترجیح دادهاند، برخی فعالیتهای کاری خود را بهصورت دورکاری انجام میدهند و دانشآموزان و دانشجویان هم از ابزارهای فناوری اطلاعات برای آموزش از راه دور استفاده میکنند، استفاده از دیتا افزایش یافته و این موضوع منجر به کاهش کیفیت اینترنت شده است. در این میان باز هم نایب رئیس شرکت ارتباطات زیرساخت از پا ننشسته و درباره مشکلات اینترنتی در روزهای اخیر گفت: مشکل ظرفیت در لایه دسترسی اپراتورهای موبایل و ارائهدهندگان خدمات FCP است. وی درباره علت آماده نبودن اپراتورهای اینترنتی برای افزایش مصرف اینترنت توسط کاربران توضیح داد: در یک هفته گذشته مصرف دیتای کشور ۴۰ درصد افزایش داشته که این مصرف در روزهای اخیر هم به اوج رسیده است، اما اپراتورها بهدلیل افزایش استفاده تعداد کاربران برای ارائه سرویس آماده نبودند. بنابی اظهار کرد: «شرکت ارتباطات زیرساخت ظرفیت شبکه ارتباطی اپراتورها را حدود ۳۰۰ گیگابیت برثانیه افزایش داد. همچنین از اپراتورها خواستیم به این علت که مصرفشان افزایش یافته و کیفیتشان افت کرده، ظرفیتهایشان را نیز افزایش دهند.»
قطعیهای شبانگاهی و مستمر اینترنت
عادل طالبی، دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی
آنچه مشخص است، این است که قطعیهای مقطعی اینترنت در ایران بیش از میزان نرم جهانی است. مشخصاً گزارشات و بررسیها و Pingها نشان میدهد این قطعیهای مقطعی (یا کندی شدید) که گاهی در حد چند دقیقه و گاهی حتی به بیش از یک ساعت میرسد از زمان فرورفتن ایران در خاموشی اطلاعاتی در اواخر آبان و اوایل آذر، بیشتر گزارش میشود. برخی عقیده دارند متولیان و علاقهمندان اجرای طرح به اصطلاح اینترنت ملی در حال تست آن هستند.
ما مشخصاً حدود ۱۱ روز در اواخر آبان و اوایل آذر شاهد قطع سراسری اینترنت (و نزدیک به یک ماه در بخشهایی از کشور) بودیم و در این مدت، یک شبکه خاص بومی برای اینترنت فعال بود. این شبکه خاص که برخی حتی مطرح میکنند طرح موسوم به اینترنت ملی است، در روزهای اولی که شبکه زیر بار رفت، مشکلات جدی داشت. برخی مشکلات حتی تا پایان این دوره هم به پایان نرسید. بسیاری از پورتهای ارتباطی به مشکل خورد و خیلی از جابهجاییها، DNSها، Routingها مشکل داشتند و بسیاری از مشکلات ریز و درشت دیگر هم دیده شد. البته، برخی روزنهها هم در همان زمان وجود داشت که امکان ارتباط حداقلی بین داخل و خارج از طریق آنها به شکل بسیار محدود فراهم بود و برخی عقیده دارند این روزنههای ارتباطی، شاید موجبات ناراحتی برخی را فراهم کرده بود.
آنچه گزارش میشود این است که اغلب شبها مشخصاً حدود ساعت ۱ تا ۵ صبح شاهد قطعیهای مقطعی و مکرر اینترنت هستیم. Pingهای سرورها در ساعات مختلفی از این ساعات شبانه، عملاً عدم Ping را نشان میدهند. برخی آن را به مشکلات سختافزاری و نرمافزاری و معمول شبکههای رایانهای مرتبط میدانند و برخی آن را با تستهای مکرر اینترنت یا شبکه ملی در ارتباط میبینند.
هرچند به صورت قطعی نمیتوان در اینباره نظر داد اما نظر شخصی من این است که این موضوع به خصوص اگر در کنار دادههای دیگر مانند قطع و وصل شدن مکرر ارتباط اینترنت در شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام گذاشته شود، نمیتواند منبع و منشأ خارجی یا دلیل فنی و تکنیکال و زیرساختی داشته باشد یا لاقل در این حجم از تکرار نمیتواند چنین منبعی داشته باشد و حدس و گمانهای مرتبط با تست و آمادگی برای قطع اینترنت بینالملل بیشتر محتمل است. شاید، آنچه برخی مطرح میکنند که دوستان در حال برنامهریزی و کانفینگ سیستمها و روترها (Router)ها هستند درست باشد. شاید در حال آمادگی یا رزمایش یا چیزی شبیه به این هستند که زمانی که تصمیم گرفته شد اینترنت بینالملل به صورت مقطعی یا به صورت دائمی قطع شود یا اینترنت به اصطلاح ملی فعال شود، کمترین مشکلات به وجود بیاید. شاید حتی نیت خیری پشت این قطع و وصلهای مطرح شده باشد و هدف کاهش آسیبهای قطع اینترنت در مواقع ضروری به کسب و کارها باشد. این چیزی نیست که اطلاعات کافی از آن منتشر شده باشد که بتوان با قطعیت درباره آن نظر داد اما من فکر میکنم این تستها در همین راستا باشد.