وحشت کرونا

به گزارش کسب و کار نیوز، تا لحظه تنظیم این خبر ۲ نفر از مردم قم جان خود را به دلیل این بیماری از دست داده اند؛ هرچند تا پیش از مرگ این دو فرد جواب آزمایش آنها مشخص نشده بود و حتی دکتر مولایی، برادر یکی از این دو فرد اعلام می کند که با اصرار او و پس از یک هفته، این آزمایش روی فرد قربانی انجام شده است. او در ادامه صحبت های خود اضافه می کند که مسئول ICUروز اول ورود برادرش به این قسمت، به او گفته که چند مورد دیگر با همین وضعیت نیز فوت شده اند. حال در همین یک هفته ای که فرد مبتلا ناقل این بیماری بوده، چه تعدادی را آلوده کرده موضوع مجهولی است که تاکنون بی پاسخ مانده است. از سویی وزارت بهداشت اعلام کرده هنوز منبع سرایت و انتقال بیماری در کشور مشخص نشده است. این بخشی از ماجراست.

آمار ضد و نقیض در مورد مبتلایان

تعداد افراد مبتلا که تاکنون از سوی وزارت بهداشت تایید شده اند ۳ فرد هستند که هر دو نفر شهروند قم و یک نفر شهروند همدان است. در همین حال محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت از انتقال ۵ فرد مشکوک دیگر از قم به تهران خبر داد. هرچند در کنار آمار رسمی موارد مشکوکی در سایر شهرها مشاهده شده است. در بابل ۲ و در تهران نیز ۲ مورد مشکوک تا به حال اعلام شده است. یکی از این موارد در ایستگاه متروی شوش تهران با آمبولانس به بیمارستان منتقل و مترو چند ساعت به این دلیل قرنطینه شد که عکس های پاکسازی خود گواه عملکرد غیرحرفه ای متروی شهرداری است.

به این مشکلات تاخیر در اطلاع رسانی را نیز اضافه کنید. سنت دیرینه سازمان ها و نهادهای دولتی ما تاخیر در اطلاع رسانی است که البته در این مورد نیز کوتاهی کرده اند و اخبار «کرونا» از سوی منابع غیررسمی دنبال می شود و چه بسا ساعات بعدی همان اخبار چهره رسمی به خود می گیرد. اینکه چرا وزارت بهداشت در این زمینه تعلل می کند جای سوال است. اطلاع رسانی به روش قطره چکانی در زمان انتخابات نشان می دهد وضعیت حادتر از آن چیزی است که بیان می شود. این در حالی است که در غیاب منابع خبری رسمی، منابع غیررسمی آمار مبتلایان را تا ۲۵ نفر گزارش کرده اند.

کلاهبرداری به شیوه کرونایی

این در حالی است که برخی از اخبار نشان می دهد که برخی از آزمایشگاه ها از این وضعیت سوءاستفاده کرده اند و با گرفتن مبالغ بالای یک میلیون تومان در حال گرفتن آزمایش کرونا از مردم هستند. این در حالی است که تنها چند آزمایشگاه در کل کشور امکان این تست را دارند.

کمبود ماسک در قم

در حالی که در شبکه های اجتماعی، تصاویری از صفوف طولانی مردم قم مشاهده می شود که برای خرید ماسک در نوبت هستند و کمبود ماسک در این شهر گزارش شده است، دکتر قدیر، رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم در مورد کمبود ماسک در داروخانه‌ها گفت: با سازمان صمت هماهنگی شده که به زودی ۴۰۰ هزار ماسک در داروخانه‌های قم توزیع شود. از طرف دیگر رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت پیشنهاد کرد مردم رفت و آمد به حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س)، مسجد جمکران و سایر اماکن زیارتی و محل تجمع در شهر قم را محدود کنند. توصیه وزارت بهداشت، لغو اردوهای سیاحتی و زیارتی دانشجویی و دانش‌آموزی و همچنین لغو تمامی سمینارها و همایش‌ها در شهر قم تا اطلاع ثانوی است و این موضوع به اطلاع نهادهای ذیربط رسیده است.

اطلاع رسانی منفعلانه ره به جایی نمی برد

مجید رضائیان، استاد دانشگاه و پژوهشگر ژورنالیسم
در رابطه با موضوع اطلاع‌رسانی در مورد ورود بیماری کرونا به ایران دو نکته قابل بحث است. نکته اول اینکه در اطلاع‌رسانی ما دو حالت داریم؛ حالت اول اطلاع‌رسانی در شرایط عادی و حالت دوم اطلاع‌رسانی در شرایط بحران است. اطلاع‌رسانی در حالت بحران، پوشش رویدادهایی مثل زلزله، سیل و یا سایر حوادثی است که با بحران همراه است. اطلاع‌رسانی در مورد «ویروس کرونا» نیز به نوعی پوشش بحران است. در حال حاضر در وزارت بهداشت یک قرارگاه برای این موضوع تشکیل شده است. چیزی که بسیار مسلم و قطعی است، این است که در این‌گونه مواقع باید یک ستاد اطلاع‌رسانی بحران نیز تشکیل و همه اخبار لحظه به لحظه در آن منعکس شود. البته تشکیل چنین ستادی به این معنا نیست که اتفاقی رخ داده که بسیار حاد است. هرچند این طرز تفکر در کشور ما وجود دارد که زمانی که نام اطلاع‌رسانی بحران را می‌آوریم، به نظر می‌رسد آن موضوع را بزرگ کرده‌ایم و به آن آب و تاب داده‌ایم. بنابراین باید به مردم آموزش داده شود که بحران به این معنا نیست و اگر چنین ستادی در مورد اطلاع‌رسانی «کرونا ویروس» تشکیل می‌شود، ما بابت این موضوع در حال مخابره لحظه به لحظه اخبار؛ چه در سطح ایران و چه در سطح جهانی هستیم. ضمنا لابه‌لای آن آموزش‌هایی برای پیشگیری نیز انجام شود. این اتفاق به مرور زمان هم مساله را عادی می‌کند و هم مردم را ضمن حساس کردن نسبت به این بیماری، در مسیر پیشگیری می‌برد. گرچه سازمان‌های مرتبط با این موضوع این کار را نکرده‌اند. اشتباه دوم این بوده که اجازه دادیم شایعات هم کار خود را بکند و بعد به‌دنبال آن، یک رفتار واکنشی از ما سر زده است. اطلاع‌رسانی زمانی که به‌موقع انجام می‌شود، شما کنشگر هستید و منفعلانه و واکنشی عمل نمی کنید؛ اما اگر شما از یک رویداد و اتفاق عقب بمانید، میدان را برای جولان اخبار شبکه‌های اجتماعی، فیک نیوز و شایعات باز می‌کنید و جای خود را به رسانه‌های غیررسمی می‌دهید. نکته دوم این است که هرچند تاکنون منابع رسمی در اطلاع‌رسانی عقب مانده‌اند ولی در حال حاضر خود را با این اتفاق آرام آرام همگام می‌کنند؛ ولی از آن طرف رسانه‌های ما نیز حرفه‌ای عمل نکردند. رسانه‌های ما باید به کار تولید خبر بپردازند و حتی زمانی که از سوی مسئولان اطلاع‌رسانی نمی‌شود نیز به تولید خبر بپردازند. باید اطلاعات صحیح را به دست آورد و منتشر کرد. وقتی منتشر شد، ممکن است دیگران اعتراض کنند که چرا منتشر کردید؛ اما او می تواند پاسخ دهد که خبری را منتشر کردم که شما نمی گفتید. به این ترتیب جریان اطلاع‌رسانی شکل می گیرد. یعنی اطلاع رسانی حرفه ای این نیست که منتظر باشیم که منابع خبری اطلاعات را به روی رسانه ها باز کنند؛ این منفعلانه‌ترین رفتاری است که رسانه می‌تواند در این گونه موارد داشته باشد. در موضوع «کرونا ویروس» نیز رسانه‌های ما نباید تماشاچی و منتظر باشند که منابع خبری به آنها اطلاعاتی بدهند و باید کار خود را انجام بدهند.

لزوم به کارگیری اقدامات پیشگیرانه

بشیر خالقی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس
بهترین راه برای مقابله با شیوع بیماری «کرونا» رعایت بهداشت و شستشوی دست‌ها به صورت مرتب است. هرچند برخی از استان‌های چین به دلایل مختلف و احتمالاً رژیم غذایی نامناسب دچار بیماری نوپدید «ویروس کرونا» شده‌اند، اما باید به این نکته هم توجه کنیم که این کشور با توجه به جمعیت بسیار بالایی که دارد اقدامات بسیار خوبی برای کنترل بیماری انجام داده است. بر همین اساس ما هم می‌توانیم با استفاده از اقدامات پیشگیرانه و همکاری مردم مانع شیوع بیماری در کشور شویم. این ویروس علائمی مثل سرماخوردگی دارد و رعایت بهداشت فردی می‌تواند تا حد زیادی از آن پیشگیری کند. اگر مردم همکاری کنند بیماری را می‌توان کنترل کرد و جای نگرانی نیست. افراد مسن و نیز افرادی که از بیماری دیگری رنج می‌برند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به کرونا هستند. یکی از راه‌های ساده روزمره این است که دست‌های خود را با آب و صابون بشوییم. باید اطمینان حاصل کنیم که دست‌ها به صورت کامل و تمیز شسته شوند. اگر تب دارید، سرفه می‌کنید و در تنفس مشکل دارید، فوراَ به پزشک مراجعه کنید. در چنین حالتی از رفتن به محلات عمومی و تماس با دیگران خودداری کنید تا آن‌ها را مریض نکنید. در چنین صورتی به پزشک توضیح بدهید که قبلاَ در کجاها بودید و مسافرت کرده اید.