شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، تعداد دانشجویان تمام مؤسسات آموزش عالی کشور از حدود ۴ میلیون و ۷۰ هزار نفر در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ به حدود ۳ میلیون و ۶۱۵ هزار نفر در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ کاهش یافته است. کاهش بالغ بر ۴۵۰ هزار نفر دانشجو، آن هم در یک سال تحصیلی (بیش از ۱۲ درصد کل تعداد دانشجویان کشور) بسیار هشداردهنده و نیازمند تحلیل از ابعاد مختلف با تأکید بر آیندهپژوهی است. میتوان گفت کاهش ۴۵۰ هزار نفری تعداد دانشجویان کشور در یک سال؛ زلزله روی سازههای آموزش عالی دهه ۷۰ ایران است.
رئیس دانشگاه آزاد در همین رابطه عنوان کرد که تعداد دانشجویان از یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر به یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر کاهش یافته است. محمد مهدی طهرانچی افزود: دانشگاه در شرایط ویژه ای قرار دارد و تعداد دانشجویان از یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر به یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر کاهش یافته است و بخشی از این کاهش جمعیت طبیعی و بخشی دیگر حاصل نوع نگاه غلط دوستانی است که در آموزش عالی به آموزش عالی داشتند.
محمدرضا زمانی، رئیس دانشگاه پیام نور نیز چالش های پیش روی دانشگاه را کاهش تعداد دانشجوی این مرکز و کاهش درآمدهای غیر شهریه ای اعلام کرد و گفت: در سال ۹۲ حدود ۱.۲ میلیون دانشجو در دانشگاه های پیام نور کشور مشغول به تحصیل بودند و اکنون این تعداد به ۴۳۰ هزار نفر رسیده است به این معنا که درآمد شهریه ای کاهش داشته است و اکنون چالش این است چطور با این عدم هماهنگی روبرو شویم. رئیس دانشگاه پیام نور در همین رابطه از پذیرش دانشجویان بین الملل مراکز پیام نور خبر داد و گفت: ۱۰ مرکز موافقت خود را برای جذب دانشجویان خارجی اعلام کرده اند که دانشگاه پیام نور اصفهان یکی از این مراکز است.
معاون رییس جمهوری و رییس سازمان امور اداری و استخدامی کشور نیز روز گذشته گفت: داشتن مهارت برای ایجاد اشتغال باعث شده تا مدارک دانشگاهی برای یافتن شغل کم تاثیر شده و نرخ دانشجویان کاهش یابد. جمشید انصاری افزود: امروزه برای یافتن اشتغال باید به دنبال مهارتافزایی باشیم و داشتن مدرک دانشگاهی نیز حقی برای یافتن شغل ایجاد نمیکند. وی با بیان اینکه دانشجویان ما نباید تنها به فکر استخدام در دستگاههای دولتی باشند، اظهار داشت: هم اکنون ۱۰ میلیون فارغالتحصیل در کشور وجود دارد و سه میلیون دانشجوی دیگر نیز در حال فارغالتحصیل شدن هستند که امکان استخدام همه آنها در دستگاههای دولتی وجود ندارد. انصاری به وجود سه میلیون کارمند لشکری و کشوری اشاره و یادآور شد: ۲۴ میلیون نیروی کار در کشور وجود دارد که نسبت کارمندان نظام به آن تنها ۱۲ درصد است. معاون رییس جمهوری و رییس سازمان امور اداری و استخدامی کشور اضافه کرد: تغییر جهت در نظام آموزشی باید برروی مهارتافزایی افراد متمرکز شود تا زمینه اشتغال، به غیر از استخدام را برای دانشجویان فراهم سازد.
بالاترین نرخ بیکاری مربوط به قشر تحصیلکرده است
حسین صمصامی، کارشناس اقتصادی
برخی دانشگاهها هیچ گرهی از مشکلات شهر یا کشور را حل نمیکنند و با این طرز تفکر که آموزش عالی تنها به آموزش باید بپردازد و با آینده شغلی افراد کاری ندارد تیشه به ریشه دانش اندوزی زده اند. این مدل از آموزش، دانشگاه های ما را دچار روزمرگی کرده و برای فرد تصور اینکه بعد از فارغ التحصیلی شغلی ندارد و ایجاد اشتغال به فراموشی سپرده شده است، از ورود به دانشگاه صرفه نظر می کند. امروز در بازار کار مهارت حرف اول را می زند. هر جایی برای استخدام مراجعه کنید از سابقه کاری و مهارت های شخصی افراد سوال پرسیده می شد و صرفا آموزش عالی و تئوری به درد بازار کار نمی خورد.
عوامل مختلفی همچون شیوه و مهارت تدریس مدرس، عدم ضمانت شغلی و جذب کار، کمبود امکانات آموزشی دانشگاه ها و عدم مشارکت و فعالیت در امر یاددهی و یادگیری منجر به کاهش انگیزه تحصیلی در دانشگاه ها شده است. از همه این موارد مهم تر ضمانت شغلی و جذب بازار کار شدن است. امروز در دانشگاهها برای جذب دانشجو تغییرات حاصل نمی شود و سیستم همان سیستم سالها قبل است.
دانشگاهها با هزینه های بسیار سنگین، دانشجو را در مقاطع مختلف و به صورت گسترده جذب می کنند و راهی جامعه می کنند. در حالی که هم اکنون بالاترین نرخ بیکاری در جامعه ما مربوط به قشر تحصیلکرده است. این نشان می دهد که در واقع دانشگاه، حتی نمی تواند برای نیروی انسانی خودش، یک اشتغال ایجاد کند و باید بگذریم از اینکه دانشگاه بتواند تحولی ایجاد و کل مشکلات جامعه را گره گشایی کرده و راه حلی ارائه کند.