فرار سرمایه از واحدهای تولیدی

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز،  روش های سرمایه گذاری در ایران متفاوت است و شرایط سیاسی و اقتصادی تاثیرات بسیاری در تصمیم گیری مردم برای خرید سرمایه دارد. در مدت اخیر بخصوص در فاصله سال گذشته تا به امروز تمایل مردم برای خرید ارز، طلا و سکه و مسکن افزایش زیادی داشته است. اما بازار طلا و سکه گویا جذاب ترین بازار برای سرمایه گذاری مردم به شمار آمده و ایرانی ها در سال ۲۰۱۹ حدود ۷۰ تن طلا خریداری کرده اند.
شورای جهانی طلا اعلام کرد که ایرانی‌ها در سال گذشته میلادی ۳۹.۱ تن سکه و شمش طلا، همچنین ۳۰.۵ تن جواهرات طلا خریداری کرده‌اند. بر اساس این گزارش، خرید جواهرات توسط ایرانی‌ها در سال ۲۰۱۹ نسبت به سال ۲۰۱۸ حدود چهار درصد افزایش یافته، اما خرید شمش و سکه حدود یک سوم کاهش یافته است. معمولاً مردم برای حفظ دارایی‌های ریالی خود رو به بازار شمش و سکه طلا می‌آورند، در حالی که جواهرات معمولاً جنبه زینتی دارد. خرید شمش و سکه طلا در ایران در سال ۲۰۱۶ که هنوز آمریکا تحریم‌هایی علیه تهران وضع نکرده بود و ارزش ریال نیز سه برابر قیمت فعلی بود، زیر پنج تن بود، اما در سال ۲۰۱۷ به ۱۹ تن اوج گرفت و سال ۲۰۱۸ نیز از ۶۱ تن
عبور کرد.
در پی تحریم‌های آمریکا ارزش ریال به شدت سقوط کرد و یکی از گزینه‌های حفظ دارایی‌های ریالی، سرمایه‌گذاری مردم در حوزه شمش و سکه طلا بود. اوج افت ارزش ریال در مقابل دلار به سال گذشته خورشیدی برمی‌گردد که خرید سکه و شمش نیز اوج گرفت. پاییز پارسال حتی برای مدتی قیمت دلار به ۱۹ هزار تومان اوج گرفت و همان فصل خرید شمش و سکه طلا در ایران رکورد تاریخی خود را زد و به بالای ۲۱ تن رسید. در سال جاری قیمت دلار نسبت به ریال افت و خیزهایی داشته، اما در محدوده ۱۲ تا ۱۴ هزار تومان باقی مانده ‌است. قیمت سکه تمام بهار آزادی در بهمن‌ماه سال ۹۶ حدود ۱٫۵ میلیون تومان بود، اما اکنون به بالای پنج میلیون تومان اوج گرفته است.
اقتصاددانان بر این باورند که بازار طلا وابسته به ارز و وضعیتش مشخص است. در نتیجه این بازار هم جایگاه خوبی برای سرمایه گذاری نیست. بازار خودرو هم که به ارز، سیاست های تجاری، تعرفه ها و ممنوعیت ها ربط دارد.
تنها فرصت های سرمایه گذاری در این روزها بانک و بورس است. در شرایط فعلی اگر کسی نخواهد پول خود را در بانک سپرده کند و فعال حرفه ای بورس باشد و در بازار سهام داد و ستد کند می تواند سود خوبی ببرد اما به افراد غیر حرفه ای توصیه می کنم که در این بازار
سرمایه گذاری نکنند.

ریسک ورود به بازار طلا و ارز زیاد است
آلبرت بغزیان، اقتصاددان
در ایران مولفه های بسیاری در تعیین روش های سرمایه گذاری دخالت دارد. بازار ارز و طلا یکی از مورد استقبال ترین بازارهای سرمایه گذاری برای مردم شده است. اما این عقیده وجود دارد که بازار طلا بازار بسیار پرریسکی است و خرید طلا برای سرمایه اندوزی همراه با ریسک بسیاری است. همانطور که اشاره شد در ایران فاکتورهای متعددی برای تعیین روش سرمایه گذاری دخیل هستند. شرایط سیاسی و اقتصادی برزگترین عامل برای تعیین قیمت ارز و طلا شده اند که اطمینانی به آنها نیست. به طور کلی ریسک ورود به بازار طلا و ارز زیاد است و اتفاقا خروج از این دو بازار ریسکی ندارد.
در حال حاضر بازارهای مختلف مانند بازار مسکن، طلا و سکه و خودرو بازارهای مطمئنی برای سرمایه گذاری نیستند. سرمایه گذاری در این بازارها موجب فرار سرمایه از واحدهای تولیدی شده که نرخ اشتغالزایی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. از اواخر سال ۱۳۹۶ اکثر مردم سعی کردند تا با خرید طلا و دلار ارزش پول خود را حفظ کنند، با این حال این الگو دیگر قابلیت تکرار ندارد چرا که از یک طرف ارزش طلا کاهش یافته و از طرف دیگر نرخ ارز نیز به یک تعادل رسیده است.
اما سال ۹۹ با توجه به شرایطی که اقتصاد ایران در آن به سر می برد سالی حساس و پر اهمیت برای دولت و همچنین سخت برای مردم خواهد بود، زیرا با توجه به تورمی که در سال ۹۸ شاهد بودیم و روند افزایش نقدینگی، در سال ۹۹ هم شاهد این تورم ها و کاهش ارزش پول ملی خواهیم بود. بنابراین مردم باید در انتخاب روش سرمایه گذاری بسیار دقیق عمل کنند.