فاجعه در میانکاله

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، مشاهده تصاویر این تالاب ما را به یاد خودکشی دست جمعی نگهنگ ها می اندازد. این در حالی است که مرگ این پرنده های زیبا که هنوز علت آن مشخص نشده نگرانی مردم بومی و دوستداران محیط زیست را موجب شده است. طی هفته های گذشته حمایت ها از حیواناتی که در آتش سوزی وسیع جنگل های استرالیا جان خود را از دست داده بودند به اوج خود رسید اما با وجود بروز این فاجعه در میانکاله کسی به آن صورت به این اتفاق نپرداخته و موضوع همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد.

در این بین، ماموران محیط زیست و دامپزشکی نسبت به جمع آوری پرندگان تلف شده به منظور نمونه برداری و دفن بهداشتی آنها اقدام کرده اند اما تا به امروز هنوز نتیجه ای در رابطه با علت مرگ این پرندگان اعلام نشده است. بر اساس آمار منتشر شده هزاران پرنده‌ مهاجر که برای گذران زمستان به تالاب میانکاله، شرق استان مازندران،‌ آمده بودند، مرده‌‌اند. ‌هم چنین بر طبق آمارها تاکنون حدود ۶ هزار لاشه پرنده جمع‌آوری شده‌ و با نظارت کارشناسان بهداشتی دفن شده‌‌اند. پیش‌بینی می‌شود حدود دو هزار لاشه دیگر همچنان در منطقه پخش باشد. بنابراین طبق گفته مسئولان حدود ۸ هزار پرنده تا کنون مرده‌اند و این تعداد در حال افزایش است. این لاشه‌ها در محدوده‌‌ای به طول ۱۰ کیلومتر و عرض ۱۰۰ یعنی از منطقه قلعه‌بان تا اسکله گلوگاه در شرق تالاب پیدا شده اند.

از طرفی دیگر برخی معتقدند که علت مرگ هزاران قطعه پرنده مهاجر در تالاب بین‌المللی میانکاله معلوم نیست. مسئولان از بررسی همه گزینه‌ها می‌گویند. از دست داشتن صیادان غیرمجاز تا سم بوتولیسم. میانکاله در گذشته بارها زخمی دست‌درازی تالاب‌خواران بوده است. در سال‌های گذشته دست‌درازی‌های غیرقانونی به تالاب و اراضی میانکاله شدت گرفته است. تابستان گذشته تشکل‌های زیست محیطی در استان مازندران از تصرف بیش از دو هزار هکتار از اراضی پناهگاه حیات وحش و تالاب بین‌المللی میانکاله خبر دادند.این تصرف بنا بر گزارش‌های منتشرشده از سوی برخی زمین‌خواران و کشاورزان حاشیه این ذخیره‌گاه زیست کره و به صورت غیرقانونی صورت گرفته است.

دایره حقوقی اداره کل محیط زیست مازنداران در آن زمان تصرف اراضی را تأیید و از ارسال نخستین شکایت به دادگستری شهرستان بهشهر خبر داد. حر منصور عبدالملکی، دیده‌بان میانکاله نیز‌ ضمن اشاره به بحران مشابه مرگ پرندگان در دهه ۱۳۸۰، احتمال عمدی بودن این حادثه را منتفی ندانست. او اشاره کرد که در آن زمان نیز شکارچیان منطقه به دلیل ممانعت‌های محیط زیست با شکار غیرمجاز ،مقدار زیادی سم‌ آفت‌کش مرکبات را به داخل تالاب‌ها ریختند و موجب مرگ «چندصدهزار» پرنده شدند.

آلودگی آب با فاضلابی که به تالاب میانکاله ریخته شده است

ابراهیم گودرزی، فعال محیط زیست

فاجعه ای که در میانکاله اتفاق افتاده به دلیل خطاهای انسانی بوده است. آلودگی آب با فاضلابی که به تالاب میانکاله ریخته می شود موجب مرگ دست جمعی این پرندگان شده است. خطاهای انسانی نتایج جبران ناپذیری رقم می زند که جبران آن گاهی مواقع امکان ندارد. آلودگی فاضلابی که به تالاب ریخته شده موجب آلودگی جلبک ها و پلانکتون ها با یک نوع باکتری بی هوازی که باعث تولید سم در روده می شود، شده است. پرندگان مهاجر با تغذیه از این گیاهان به آلودگی مبتلا شده اند و جان خود را از دست داده اند. البته احتمال فرضیه‌هایی از جمله آلودگی پسماند‌ کارخانجات و صنایع،‌ آلودگی نفتی پالایشگاه‌ها، بیماری بوتولیسم، فاضلاب شهری ریخته شده به آب خزر،‌ پس‌آب‌ استخرهای پرورش ماهی و میگوی اطراف تالاب،‌ کودهای کشاورزی و… در این زمینه مطرح است که آلودگی با فاضلاب بیشترین احتمال را دارد.

صیادی غیرمجاز را هم یکی از دلایل این فاجعه عنوان می کنند که تا حد زیادی این فرضیه رد می شود. درست است که تعداد بسیار زیادی از این پرندگان به وسیله صید غیرمجاز و شکارچیان غیرقانونی شکار شده اند اما این حجم از تلفات نمی تواند کار صیادان باشد. در استان مازندران نزدیک به ۳۰۰ هزار نفر از راه شکار پرندگان کسب درآمد می‌کنند که چه قانونی و غیرقانونی باید با این حرکت مقابله شود. صیادی غیرمجاز در استانهای شمالی کشور بیداد می کند و اصولا ارتزاق از این راه غیرقانونی است. ضمن اینکه باید هر چه زودتر به این فاجعه پایان داده شود همچنین باید تا اتمام کامل این موضوع فعالیت کلیه بازارهای خرید و فروش پرندگان ممنوع و به مردم درباره خرید گوشت پرندگان هشدار داده شود.