شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، روند واردات کالاهای فناوری در یک سال گذشته علاوه بر مشکلات خارجی، درگیر مشکلات داخلی هم شده بطوری که سازمان نظام رایانهای به عنوان اصلیترین تشکل بخش خصوصی در حوزه ارتباطات فناوری اطلاعات، نسبت به روند ثبت سفارش تجهیزات شبکه اعتراض دارد و معتقد است در حالی که پیش از این حداکثر طی مدت ۲۴ ساعت ثبت سفارش اخذ میشد، اما از ابتدای سال ۱۳۹۷، این فرآیند سخت و زمانبر شده و کار را برای واردکنندگان سخت کرده است. مضانعلی سبحانی فر، رئیس کمیته ارتباطات مجلس در این رابطه گفته است که کمیته ارتباطات کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، با توجه به تولیدات داخلی در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، کالاهای مشابه وارداتی آن را بررسی می کند تا متناسب با حجم تولید داخلی و برآورده کردن نیازهای داخلی از تولیدات داخلی استفاده شود و واردات کالاهای مشابه آن ممنوع شود اما در مواردی که این توانایی هنوز ایجاد نشده است کالاهایی اجازه واردات خواهند داشت. این در حالی است که گرانی مستمر در بازار تجهیزات آی تی به قاچاق این کالاها دامن زده و کنترل بازار سخت شده است.
سازمان تنظیم مقررات فعالان قانونی را به سمت مبادی غیر رسمی سوق داده است
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز در ۱۲ سال گذشته، ناخواسته به قاچاق کالا و ورود کالای بیکیفیت کمک کرده است. آزاد معروفی رئیس کمیسیون شبکه نظام صنفی رایانهای با اشاره به مشکلات تایید نمونه تجهیزات فناوری اطلاعات توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، اظهار داشت: قانون تایید نمونه تجهیزات فناوری اطلاعات امسال ۱۲ ساله می شود و هنوز دارای مشکلات بسیاری است. به گفته وی، نتیجه عملکرد سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در این ۱۲ سال تقویت بازار خاکستری تامین تجهیزات فناوری اطلاعات بوده به طوری که یا باعث تعطیلی فعالیت فعالان قانونی این صنف شده یا فعالان قانونی صنف را به سمت مبادی غیر رسمی سوق داده است.
به گفته وی، حتی بخش خصوصی پیشنهاداتی را برای اصلاح رویه موجود به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ارائه داده است اما این سازمان در پاسخ به این پیشنهاد ها سکوت کرد و حتی این پیشنهاد در کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات هم مطرح نشد. وی با انتقاد از عملکرد رگولاتوری در این زمینه گفت: به نظر می رسد رگولاتوری علاقمند به توسعه خدمات خود در تمامی حوزه های تایید نمونه تجهیزات فناوری اطلاعات است. وی خاطرنشان کرد: تمام تجهیزات در لحظه ثبت سفارش یا خروج از گمرک نیاز به تایید سازمان رگولاتوری دارند حتی اگر سازمان امکانات تست این نمونه را نداشته باشد و این کار نیاز به چندین روز زمان دارد که نتیجه آن افزایش هزینه است.
فرآیند ثبت سفارش در یک اتاق در بسته در وزارت صنعت انجام می شود
کریمی عضو کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانه ای نیز در این رابطه گفت: در نتیجه این اقدامات هزینههای شرکت ها افزایش می یابد و قیمت تمام شده کالا زیاد میشود. وی با بیان اینکه مسئولان کشور بر حذف امضای طلایی در کشور تاکید می کنند اما در واقع در رویه فعلی ثبت سفارش که فرآیند ثبت سفارش در یک اتاق در بسته در وزارت صنعت انجام می شود و۲۰ روز تا یک ماه برای آن انتظار می کشیم و نمی دانیم چرا درخواست رد شده یا چرا درخواست تایید شده به معنای همان بازگشت امضای طلایی است.
کریمی با اشاره به مشکلات دیگر تایید نمونه تجهیزات فناوری اطلاعات گفت: یکی از مشکلات عمده عدم ارائه فاکتور هزینه رسمی از سوی آزمایشگاه ها بود به طوری که در اقدام کاملاً عجیبی تا چند وقت پیش برای دریافت فاکتور هزینه مشکل داشتیم و آزمایشگاهها علیرغم دریافت هزینههای سنگین فاکتور ارائه نمیکردند. وی ادامه داد: همچنین گاهی تا ۵ دستگاه را برای تست باید به آزمایشگاه ارسال کنیم. کریمی خاطر نشان کرد: در ابتدا این سازمان باید تجهیزات رادیویی را وارد و ساماندهی می کرد که با گذر زمان تجهیزات غیر رادیویی را هم شامل شد. قصه تکراری در صنایع داریم که به دلیل حمایت از تولید داخل، در فرایند واردات برخی از کالاها مشکل ایجاد می کنیم و سابقه وضع تعرفه های کیلویی برای واردات این کالاها هم وجود دارد. کریمی ادامه داد: حمایت از تولید داخل هدف همه ماست اما شیوه آن مهم است. باید حمایت ها از شرکت هایی که تولید کننده محصولات هستند، به نحو درستی شکل بگیرد.
احسان زرین بخش دبیر کمیسیون شبکه سازمان نظام صنفی رایانه ای هم در این نشست، گفت: هر مشکلی که در آزمایشگاههای تایید نمونه تجهیزات فناوری اطلاعات به وجود می آید با یک پاسخ روبرو می شویم؛ اینکه آزمایشگاه کم داریم و آزمایشگاه ها با هزینه هنگفت به وجود آمدند و نمی توانیم لغو مجوز کنیم آزمایشگاه ها مانند صنعت خودروسازی شدند. به گفته وی، شنیده ها حاکی از این است که به دلیل کاهش واردات در نتیجه شرایط اقتصادی کشور، متقاضی تایید نمونه تجهیزات کم شده و این آزمایشگاه ها درصد اند که رگولاتوری را مجاب کنند به حوزههای دیگر تجهیزات هم وارد شود. وی خاطرنشان کرد: ما سربازان اقتصادی در خط مقدم جنگ اقتصادی هستیم و کالاها فناوری اطلاعات شامل تحریم هستند، انتظار داریم از پشت خط مقدم ما را خود تحریمی نکنند. وی با اشاره به اعمال محدودیت برای واردات کالاهای فناوری اطلاعات گفت: برای واردات کالا محدودیت دلاری در نظر میگیرند و یا میگویند باید کالایی وارد شود که قبلا هم وارد شده است؛ درحالی که سرعت رشد محصولات تکنولوژی بسیار بالاست و اگر بخواهیم کالایی وارد کنیم که قبلا وارد شده است، هیچگاه نمیتوانیم تجهیزات نسل پنجم را وارد کشور کنیم.
آثار مخرب گرانی کالا و تجهیزات فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اشتغالزایی
منصور شاکری، رئیس هیات مدیره انجمن شرکتهای واردکننده کالا و تجهیزات رایانهای
برقراری توازن عرضه و تقاضا عامل موثر در کاهش قیمت تمامشده کالاها و تجهیزات آی تی است. بنابراین برای برونرفت از گرانی و رکود حاصل از آن و همچنین بازگشت رونق اقتصادی، تسریع روند واردات تجهیزات این حوزه باید اجرایی شود. متاسفانه عوامل داخلی بیشتر از عوامل خارجی موجب عقب گرد در این حوزه شده اند. با گران شدن نرخ ارز عوامل خارجی نیز به روند نامطلوب رشد صنعت آی تی کمک کردند و مانعی برای سخت تر شدن واردات تجهیزات آی تی شدند. البته برای مقابله با مشکلات ارزی هم تهمیداتی از جمله تعیین نرخ ارز دولتی در نظر گرفته شد، اما به اعتقاد بخش خصوصی این راهکارها نه تنها کمکی نکرد، بلکه زمینههای فساد بسیاری را هم فراهم کرد و به همین دلیل بود که بخش خصوصی از همان ابتدا خواستار آزادسازی نرخ ارز بود. از طرفی دیگر واردات به دلیل تحریم ها بسیار دشوار شده بخصوص در این حوزه که برخی نمی خواهند ایران از تجهیزات به روز فناوری برخوردار شود.
در این شرایط واردکنندگان با زحمت زیاد تحریمها را دور میزنند و با هزینههای سنگین این تجهیزات را وارد میکنند، اما در داخل یک خودتحریمی وجود دارد که نمیتوان از آن گذشت. متاسفانه این مخالفت ها و خودتحریمی ها در بدنه اقتصادی کشور خسارات زیادی را متوجه واردکنندگان و تجار ایرانی کرده است. فروشندگان این کالاها نز به دلیل گرانی های حاصل از کمبود ونبود کالا و تجهیزات کسب و کار خود را تعطیل می کنند. این خسارتها به تدریج باعث ورشکست شدن شرکتها و از بین رفتن سرمایههای بسیاری شد. بسیاری از پیمانکاران بخشآیتی در مدت اخیر از گردونه کار خارج و بیکار شدهاند و با چنین روندی انتظار میروند اندک شرکتهای باقی مانده نیز به همین وضعیت دچار خواهند شد.