سرمقاله –
این بار اول است که چنین اتفاقی افتاده و نیاز است که حتماً در جلسات تخصصی و کارشناسی برای بررسی بیشتر، این موضوع مطرح شود و برآیند آن جلسه نتیجهای بشود که احیاناً اگر قرار باشد که دفعات بعد از این رویه استفاده کنند حداقل براساس این نتیجه، موضوع را لحاظ کنند که چطور رفتار کنند. این موضوع دوطرفه است؛ هم برای کسبوکارهای اینترنتی و هم برای مجموعه تصمیمگیر اینترنت کشور برای اینکه بدانند در چنین شرایطی بهترین برخورد که کمترین آسیب را میخواهد بزند، پیش بگیرند. اصولاً سرمایهگذار وقتی میخواهد سرمایهگذاری کند باید یک بستر امنی برای او فراهم باشد؛ این امن هم از نظر امنیت اقتصادی است و هم از نظر امنیت شهروندی، امنیت فضا و… است که برای او امن باشد که این کار را انجام بدهد. مطمئناً ما اگر در مورد عراق یا سوریه صحبت کنیم، وقتی قرار باشد در این کشورها سرمایهگذاری کنیم چون ریسک دارد سرمایهگذاری خود را برای آنکه آنجا بستری را ایجاد کنیم، کنترلشده عمل میکنیم یا شاید اصلا عمل نکنیم؛ اما برای اینکه صادرات به آنجا داشته باشیم همه رغبت داریم. مشکلی ندارد چون کالایی خریده شده صادرات و واردات میشود. بنابراین سرمایهگذاری در آنجا سعی میکنند نداشته باشند چون ریسک این کار بالاست. بنابراین سرمایهگذاران خارجی چه میکنند؟ میگویند به جای آن کشورها در ایران سرمایهگذاری میکنیم چون ایران ریسکش پایین است و ما سرمایهگذاری میکنیم؛ اما یکسری اتفاقات مانند قطعی اینترنت باعث بیاعتمادی سرمایهگذاران خارجی میشود. به عنوان مثال در حال حاضر خیلی از شرکتهای بخش خصوصی که با خارج از کشور کار میکنند برای واردات یا صادراتشان، پروتکلهایی را با شرکتهای خارجی دارند و قراردادهایی را امضا میکنند. طی هفته گذشته که اینترنت قطع شد آنها نتوانستهاند پاسخگوی شرکتهای خارجی باشند چون ایمیل نداشتند. شرکتهای خارجی از دست این شرکتها شاکی هستند که «چرا تو پاسخ ندادی و آنلاین نبودی با من؟» در صورتی که این اتفاق یک بار افتاده؛ ولی همین یک بار ضربهای را زده که آن شرکت مجبور است دوباره اعتمادسازی کند. این در صورتی است که بهطور کلی بهدلیل تحریمها و مسائل مختلفی که به ناحق گرفتارش شدهایم درگیر یکسری شفافسازیها برای طرفهای مشتریان یا به صورتی کارخانههایی که از آنها جنس خریداری میکنیم، هستیم؛ برای نقل و انتقال پول مشکل داریم و یکسری مشکلات دیگر. در حال حاضر قطعی اینترنت نیز اتفاق افتاده و مطمئنا نوع سرمایهگذاری یعنی همان سرمایهگذاری بالعکس نیز اتفاق نمیافتد یعنی حتی برای صادرات؛ یعنی ما میخواهیم صادرات انجام بدهیم دچار مشکل میشویم، میخواهیم واردات کنیم گیر میکنیم. این در حالی است که هر دو اینها سرمایه میخواهد. اینها سرمایهگذاریهای کوتاهمدت است. سرمایهگذاریهای بلندمدت که جایگاه خود را دارد. برای سرمایهگذاری بلندمدت هم مطمئنا نیاز به یک بستر امن وجود دارد و این امنیت روانی نیز که خراب شود خودش هم در اصل موضوع موثر است و بر آن اثر منفی دارد. اینکه در حال حاضر با سرمایهگذاری خارجی کمتر مواجه هستیم به خاطر شرایط بانکی، تحریم و… است؛ ولی مطمئنا موضوع قطعی اینترنت اثر مضاعف بر این موضوع خواهد گذاشت چون وقتی ارتباطات قطع میشود مثل این است که ما بگوییم به یکسری افراد آشوبگر پول داده شده و تراکنش بانکی برای آنها اتفاق افتاده، اگر ردیابی شود پیدا میشود؛ ولی اگر ما تراکنشهای بانک را کلا ببندیم برای اینکه این افراد تامین مالی نشوند این کار شدنی نیست. بستر ما باید به قدری شفاف باشد که ما بتوانیم حتی آن موضوع را ردیابی و پیدا کنیم و ببینیم که جریان پولشویی و مبارزه با پولشویی و.. اینجاست که به درد میخورد که ما بتوانیم آن را کنترل کنیم. اگر در فضای مجازی این اشراف وجود داشته باشد مشکلی نخواهیم داشت؛ اما با چیزی که مواجه میشویم این است که حتی پیامرسانهای ما در این مقطع آماده نبودند و خیلی از آنها dawn شدند و نتوانستند کار کنند. راه درست این نیست که پیامرسانهای خارجی را فیلتر کنیم که بستر داخلیها فراهم شود. باید راهی باشد که منِ شهروند بتوانم کارم را راحتتر انجام بدهم و هر پیامرسان داخلی که کار من را درست انجام دهد من با آن کار خواهم کرد. امیدواریم این بستر را به گونهای داشته باشیم که مردم خودشان هر موقع خواستند وارد پیامرسانهای داخلی شوند بهراحتی کارشان انجام شود و طوری نشود که یک خاطره بد به جا بماند و دوباره اگر یک روزی خواستیم به آنها بگوییم وارد این پیامرسانها شوید هیچ کسی از آنها استفاده نکند.