مینا حسینی
به گزارش کسب و کار نیوز، چهارشنبه هفته گذشته بود که سخنگوی صنعت برق با اشاره به اینکه ماینرها نسبت به تعیین قیمت صادراتی برق اعتراضی ندارند، گفت: «قیمت برق مراکز استخراج رمزارزها به ازای هر کیلووات ساعت در ۸ ماه از سال ۴۸۰ تومان و برای چهار ماه گرم سال دو برابر متوسط قیمت صادراتی برق خواهد بود.» مصطفی رجبیمشهدی با اشاره به اینکه ماینرها از امروز (یعنی چهارشنبه هفته گذشته) میتوانند برای دریافت مجوز فعالیت رسمی در استخراج رمزارزها اقدام کنند، گفت: «مقررات تامین برق مراکز استخراج رمزارزها مشخص شد و براساس این مقررات قیمت برق مراکز استخراج رمزارزها به ازای هر کیلووات ساعت معادل متوسط قیمت صادراتی برق ۹۶۵ تومان خواهد بود که در ۸ ماه از سال این مقدار ۵۰ درصد مبلغ متوسط قیمت صادراتی یعنی ۴۸۰ تومان خواهد بود و برای چهار ماه گرم سال دو برابر متوسط قیمت صادراتی برق خواهد بود.» وی افزود: «البته این مراکز امکان استفاده از برق را برای ۳۰۰ ساعت از سال که ساعات اوج بار مصرف است و در ماههای تیر و مرداد خواهد بود، ندارند و در این ساعات استفاده از برق برای آنها ممنوع است.» سخنگوی صنعت برق در پاسخ به این سوال که ماههاست که فعالان رمزارزها و انجمن بلاکچین نسبت به بالا بودن تعرفه دریافتشده از ماینرها معترض هستند آیا اعتراضی نسبت به این موضوع و مصوبه داشتهاند، گفت: «فعلا که اعتراضی نداشتهاند، چون در هشت ماه از سال تعرفه آنها ۴۵۰ تومان است و این نشان میدهد که از آنها حمایت شده است.»
این صحبتها بهانهای شد تا صحت و سقم صحبتهای سخنگوی صنعت برق را بسنجیم. آنچه در ادامه میخوانید، تلاش ما برای یافتن پاسخ این سوال است که: «آیا تاکنون مجوزی به فعالان این صنعت ارائه شده است؟» در تماسهای مکرر با وزارت صمت، تاکنون کسی حاضر به پاسخگویی به سوال ما نشده است. بنابراین به عنوان یک فعال این صنعت، با این سازمان تماس گرفتیم. صحبتهای اپراتور وزارت صمت را بخوانید (فایل صوتی این گفتگو نزد روزنامه «کسبوکار» محفوظ است): «در حال حاضر متن دستورالعمل پیش آقای وزیر صنعت است و فعلا آن را امضا نکرده؛ ولی اگر امضا کند، شما باید درخواست خود را در سایت «بهینیاب» بدهید، اما کد آن در حال حاضر غیرفعال است. در حال حاضر شما تنها میتوانید پیشثبتنام کنید؛ اما نمیتوانید درخواست صدور جواز دهید زیرا انتخاب محصول که استخراج ارز دیجیتال است، غیرفعال است.» این شخص در پاسخ به این سوال «کسبوکار» که چه زمانی برای درخواست اقدام کنم، به نظر میرسید سرگردان شده است و اینگونه پاسخ داد: «نمیدانم. دو ماهی است که این شرایط تغییر نکرده؛ ولی امیدواریم در هفتههای آینده درست شود.» اپراتور مربوطه در پاسخ به سوال «کسبوکار» که شرایط برای اخذ مجوز چیست، گفت: «حداقل باید ۲۵۰ کیلووات مصرف برق داشته باشید. اگر اس ۹ بخواهید حساب کنید حداقل ۱۸۰ دستگاه یا اس ۱۷ حداقل ۱۲۰ دستگاه نیاز دارید یا کسانی که ۲۰۰-۳۰۰ دستگاه دارند برای دریافت جواز مشکلی ندارند. مکان این کار باید در شهرکهای صنعتی باشد و در واحد صنعتی فعال نمیتواند باشد. یعنی واحدی که ۳ سال از تعطیلی آن گذشته است یا اینکه در سولهای باشد که تاکنون فعالیتی نداشته است. جواز این کار صنعتی است. جواز تاسیس برای این کار شش ماه اعتبار دارد و پروانه تولید یک سال اعتبار دارد که بعد از آن باید تمدید کنید. برای جواز بازدید نمیکنند؛ اما برای دریافت پروانه تولید بازرسی میکنند. جواز تاسیس را همان ابتدای کار میگیرید ولی فقط باید مشخص کنید کجاست. بعد از دریافت جواز مکان را مشخص میکنید و بعد از آن دستگاه را که نصب کردید و میخواهید راهاندازی کنید آنگاه پروانه بهرهبرداری میگیرید.»
بنابراین نخستین ابهام ما به واقعیت تبدیل شد. سخنگوی صنعت برق در حالی وعده اعطای مجوز به فعالان این صنعت در چهارشنبه هفته گذشته را داد که هنوز فعالان این صنعت برای دریافت مجوز سرگردانند؛ اما برای پاسخ به دومین ابهام که چرا سخنگوی صنعت برق اعلام میکند فعالان این صنعت تاکنون اعتراضی به تعرفه برق نکردهاند در حالی که معترض هستند، «کسبوکار» در تماسهای مکرر با وزارت نیرو و صنعت برق موفق به دریافت پاسخ نشد. جالب اینجا بود که یکی از کارمندان وزارت صنعت پاسخی داد که شاید برای شما نیز جالب باشد. سوال ما این بود که: «با وجود اینکه فعالان این صنعت و از جمله صنعت بلاکچین بارها اعلام کردهاند که نسبت به تعرفه برق اعتراض دارند، آیا سخنگوی صنعت برق این اعتراضها را نمیشنود؟» پاسخ داد: «آیا کسی اعتراض مردم به افزایش قیمت بنزین را میشنود که اعتراض فعالان این صنعت را بشنود؟» این بود که ما هم مثل شما سکوت کردیم!
این در حالی است که مدیرعامل بورس انرژی ۱۹ آبان ماه اعلام کرد: «تامین برق دستگاههای استخراج رمزارزها از طریق بورس، منصفانهترین روش برای نرخگذاری برق استخراج کنندگان ارز مجازی است.» علی حسینی افزود: «استخراجکنندگان ارز مجازی با توجه به مبنای قیمتگذاری برق صادراتی کشور که گاهی براساس تعاملهای خاص دولتها منجر به انعقاد قرارداد میشود، از نرخ آن برای مصارف خود در داخل کشور رضایت ندارند در حالی که میتوان از طریق پررنگتر کردن نقش نیروگاههای خصوصی در بورس انرژی ایران، برق مورد نیاز این اشخاص در مدل شفاف و رقابتی بازار برق و با قیمت منصفانه تامین شود.»
هزار توی اخذ مجوز ماینینگ
محمدرضا شرفی، رئیس کارگروه ماینینگ انجمن بلاکچین ایران
تاکنون هیچ تغییری در شرایط صنعت ماینینگ ایجاد نشده است. اینکه هفته گذشته سخنگوی صنعت برق اعلام کرد که ما اعتراضی به تعرفه برق نکردهایم واقعیت ندارد. دیگر جایی نمانده است که اعتراض خود را اعلام نکرده باشیم. مشخص است که دولتیها از ابزار رسانه و تریبونهای خوبی بهره میبرند؛ ولی ما دسترسی به هیچ امکاناتی نداریم که اعتراض خود را اعلام کنیم. ای کاش درد مردم، درد سازمان باشد. از سویی با اینکه درباره همه چیز این صنعت صحبت، بررسی و اعلام شده و وزیر صنعت از همه عالم و آدم استعلام گرفته؛ ولی هنوز مجوزی ندادهاند. چرا مجوزها را نمیدهید؟ حداقل تاکنون باید مجوزها را به ما میدادند. در حالی که ما پیگیر تعرفه برق و اصلاح مصوبه دولت هستیم باید بهدنبال صدور مجوز هم برویم. به نظر میرسد آقای وزیر خودش مصوبه دولت را قبول ندارد که آن را اجرا نمیکند. حاکمیت یک چیز میگوید؛ ولی آقایان یک کار دیگر میکنند. در حال حاضر چند ماه است که این مصوبه بیرون آمده؛ ولی هنوز هیچگونه تغییری در شرایط فعالان این صنعت ایجاد نشده و سدهای پیشِرو همچنان باقی است. اگر اجرا کردن یک مصوبه و مجوز دادن به فعالان این صنعت اینقدر سخت است، خدا به داد صنایع دیگر برسد. دیگر صنایع ما در کشور نمیدانم چگونه کار میکنند. در حال حاضر چندین ماه است که مصوبه دولت در مورد ماینینگ بیرون آمده؛ ولی تاکنون هیچ مجوزی صادر نشده است. در حال حاضر این صنعت خفه و نابود شده است. این چه سازمان عریض و طویل صنعتی است؟ بیهوده نیست که ما در شاخصهای راهاندازی کسبوکار در دنیا ۱۲۷ هستیم. در حال حاضر چهار ماه است که دستورالعمل اعطای مجوز را هنوز که هنوز است آقایان ابلاغ نکردهاند که کسی بتواند بهدنبال گرفتن مجوز برود. حال بماند که چه مراحل دشوار و سختی را برای دریافت مجوز باید طی کنیم. یک صنعت میخواهد شروع به کار کند و یک مصوبه دارد. این صنعت میخواهد برود و مجوز بگیرد. دستورالعمل مجوز چندین بار ادیت شده و آنقدر نسخههای متعددی دارد که ما هم گیج شدهایم؛ اینقدر که برای این دستورالعمل نسخههای متفاوت ایجاد کردند، مایکروسافت برای ویندوز ایجاد نکرده است. چنانچه آقای وزیر فکر میکند این دستورالعمل مشکل دارد -که صد درصد دارد – این دستورالعمل را ابلاغ و بعد بررسی و ایرادات آن را رفع کنید. سرعت کار واقعا تاسفآور است. اگر همه صنایع ما دچار مشکل هستند، دلیل آن مشخص است که کجاست. دلیلش این است که ما سیستمی داریم که تا بخواهد حرکت کند، صنعت نابود شده است. ما خوب شعار میدهیم؛ ولی در عمل هیچ کاری نمیکنیم. وقتی یک وزارتخانه میخواهد دستوری را ابلاغ کند پنج ماه طول میدهد. آیا با این اوصاف چیزی به نام تولید باقی میماند؟ حالا فکر کنیم که بخواهیم در مسیر اخذ مجوز قرار بگیریم. فکر میکنم ماهها هم باید آنجا بدویم. تسهیل کسبوکار در کشور ما شعار است. تسهیلی نداریم. با آن تعرفه اعلامشده صنعت برق که اصلا نمیشود کار کرد. وزارت نیرو از پیش خود میبُرد و میدوزد که ما اعتراضی به تعرفه برق نکردهایم؛ دروغ میگویند. دیگر به کجا مراجعه کنیم و بگوییم دروغ میگویند؟ میکروفون دست این وزارتخانههاست و دارند در بوق میکنند. ما چه کار کنیم و به کجا پناه ببریم؟ از طرفی وزارت صمت متولی این صنعت شده است. آنها باید مدافع حقوق این صنعت باشند؛ با این شرایط شما فکر کنید آنها بخواهند پیگیر حقوق ما باشند و بخواهند در آینده راجع به این صنعت صحبت کنند. قطعا ۱۰۰ سال دیگر طول خواهد کشید تا این مسیر اصلاح شود.