سیگار در صدر جذب سرمایه خارجی

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، صنعت سیگار در ایران به دلایل زیادی مورد توجه شرکت های بین المللی خارجی بوده و سالهای سال است سرمایه های کلانی از خارج از کشور به این صنعت تزریق می شود. نکته جالب توجه این است که هیچ کدام از شرکت هایی که در این زمینه صنعت سیگار ایران را حمایت می کنند در این سالها به هیچ عنوان در لیست تحریم ها قرار نگرفته اند و این واقعیت را نشان می دهد که سود شرکت های خارجی حتی شرکت های آمریکایی از فروش سیگار و سرمایه گذاری در صنعت سیگار ایران تامین می شود. سیگار نه یک محصول کشاورزی است و نه یک کالای اساسی، اما کنگره آمریکا به اصرار شرکت‌های دخانیاتی را از فهرست تحریم‌ها خارج کرده است. بنباراین به رغم تحریم های ظالمانه و شدید آمریکا که حتی شامل دارو، درمان و حتی مواد غذایی هم شده، سیگارهای آمریکایی، انگلیسی، ژاپنی و هر شرکت تولید کننده سیگاری از تحریم معاف است. کنت، مونتانا، پال‌مال، وینستون و مگنا از جمله مارک‌های سیگاری هستند که در ایران آزادانه توزیع می‌شوند. این در حالی است که پس از اعمال تحریم‌ها از نیمه اردیبهشت تا اوایل مرداد ۹۷، ۵۳ شرکت خارجی از ترس مجازات‌های تحریمی آمریکا قراردادهای خود را با صنایع ایران لغو کردند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد سالانه بین ۶۵ تا ۷۰ میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می‌شود. براساس اظهارات دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، ۷۰ درصد فروش سیگار در ایران به جیب خارجی‌ها می‌رود که در ایران کارخانه‌های تولید سیگار احداث کرده‌اند. همچنین گفته می‌شود ۷۰ درصد مواد اولیه تولید سیگار وارداتی است. برآوردها نشان می‌دهد ایرانی‌ها سالانه یک میلیارد دلار هزینه سیگار می‌کنند. همچنین بر اساس اظهارات دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، مصرف سیگار و قلیان، ۵۲ نوع بیماری و ۲۲ نوع سرطان به دنبال دارد که ایران سالانه سه هزار میلیارد تومان خرج داروهای ضدسرطان می‌کند. همچنین بر اساس آمارهای رسمی سالانه ۶۰ هزار ایرانی بر اثر سیگار جان خود را از دست می‌دهند.

بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت تلاش هایی که برای کاهش مصرف سیگار در کشور در حال انجام است راه به جایی نخواهد برد چراکه مسوولان داخلی نیز گویی با جذب این مقدار سرمایه خارجی پدر صنعت سیگار کشور مخالفتی ندارند و از آنجایی که سود شرکت های خارجی در فروش و تولید سیگار در ایران است هیچ موقع حاضر به ترک بازار پر سودی همچون ایران نخواهند داشت.

درآمدی برابر صادرات نفت ایران

براساس آمارهای وب‌سایت statista درآمد هشت شرکت بین‌المللی فروش سیگار در سال ۲۰۱۸ حدود ۱۳۴ میلیارد دلار بوده که شرکت فیلیپ موریس با ۲۹.۶ میلیارد دلار در رتبه اول، شرکت بریتیش امریکن با ۲۶.۱ میلیارد دلار در رتبه دوم و امپریال توباکو با ۲۰.۱ میلیارد دلار در رتبه سوم قرار دارند. همچنین شرکت آلتریا با فروش ۱۹.۶ میلیارد دلار و شرکت jt ژاپن با فروش ۱۹.۴ میلیارد دلار در رتبه‌های چهارم و پنجم قرار دارند. نکته قابل‌تامل این که دو شرکت بریتیش امریکن و شرکت jt ژاپن که در ایران حضور دارند، در سال ۲۰۱۸ در مجموع ۴۹ میلیارد دلار یعنی نزدیک به کل صادرات نفت ایران در سال ۹۶ فروش داشته‌اند.

افزایش ساخت کارخانه‌های دخانیات

اصغر سلیمی، نماینده مجلس

سالانه هزاران میلیارد تومان سیگار در ایران مصرف می شود که سیگارهای خارجی بیشترین سهم را در این مقدار مصرف دارند. سودی که بازار ایران برای سرمایه گذاران و شرکت های خارجی تولید سیگار جهان دارد تلاش آنها را برای حضور در ایران و تاسیس کارخانجات تولید سیگار و هم چنین سرمایه گذاری در این صنعت تشویق می کند. این صنعت نیازمند نظارت و بازرسی است و اگر ساخت کارخانه های سیگار و ورود سرمایه های خارجی به این صنعت ساماندهی نشود روزبه روز به تعداد کاخانجات تولید سیگار افزوده خواهد شد و این همان ضربه بزرگ اقتصادی به کشور است. در میان این همه صنایع که در ایران وجود دارد صنعت دخانیات و تولید سیگار نظر خارجی ها را جلب کرده که تعجبی هم ندارد. سود هنگفت حاصل از تولید، فروش و واردات قانونی و غیرقانونی اجازه خروج از ایران یا صرف نظر از سرمایه گذاری در این صنعت را از خارجی ها گرفته است.

سود صنعت سیگار ایران برای خارجی ها آنقدر بالاست که چشم پوشی از این بازار را برای آنها تقریبا غیرممکن ساخته و این صنعت حتی از گزند تحریم ها نیز دور مانده است. همواره در رابطه با ضرر و زیان های این صنعت برای سلامت افراد و سلامت اقتصاد صحبت می شود اما ورود این سرمایه گذارها خلاف این اظهارات را ثابت کرده است. متاسفانه کمتر از هزار میلیارد تومان از این ۱۰ تا ۱۲ هزار میلیارد تومانی که سیگار در کشور مصرف می‌شود تولید داخل است یعنی بیش از ۹۰ درصد سیگار مصرفی ایران وارداتی یا خارجی است و منظور از خارجی این است که برخی از برندهای جهانی سیگار در کشور ما سرمایه‌گذاری و شرکت تاسیس کرده و تولید سیگار می‌کنند. که این حرکت شرکت‌های تولیدکننده سیگار در ایران ضربه مهلکی به اقتصاد کشور وارد کرده است.