راه نجات خودروسازی

سرمقاله

کسب و کار نیوز – کما اینکه «سایپا» ظرف کمتر از یک سال گذشته بالای هزار میلیارد تومان (حدود هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان) اوراق منتشر کرد و «ایران‌خودرو» کمتر از آن. ابتدا از این روش‌ها استفاده می‌کنند و اگر نتوانند باید پیش‌فروش داشته باشند یا از روش‌های دیگر اقدام کنند. البته خودروسازان در شرایطی نیستند که بخواهند تصمیم بگیرند از کدام روش استفاده کنند؛ یعنی وضع خودروسازان آنقدر از نظر نقدینگی خراب است که هر روشی که می‌توانند باید از همان روش استفاده کنند؛ یعنی اگر بانک‌ها به آنها وام می‌دهند بگیرند، اگر از بازار سرمایه می‌توانند اوراق منتشر کنند، بکنند. اگر می‌توانند پیش‌فروش کنند، بکنند. طبیعتا اگر بتوانند پیش‌فروش انجام بدهند و به‌موقع به تعهدات خود عمل کنند، برای آنها هزینه کمتری دارد؛ یعنی از نظر شرکتی پیش‌فروش برای خودروساز، هزینه کمتری دارد؛ ولی این شرکت‌ها از تعهدات خود عقب‌اند. به همین دلیل وزارت صنعت به آنها اجازه نمی‌دهد پیش‌فروش کنند و به آنها دستور داده که اول پیش‌فروش‌های معوق را تحویل بدهند و بعد پیش‌فروش کنند. همین چند پیش‌فروشی هم که به آنها اجازه می‌دهد داشته باشند برای چرخیدن چرخ آنهاست. طبیعتا اگر بتوانند از روش پیش‌فروش بهره بگیرند و از محل آن منابعی که جذب می‌کنند بتوانند خودرو تامین کنند و بفروشند، هزینه آن کمتر از سایر روش‌هاست زیرا در حال حاضر بازار در شرایطی است که مردم از پیش‌فروش‌ها استقبال می‌کنند.
دلایلی که خودروسازان تعهدات معوق دارند یکی تحریم است. بخشی از آن نیز به دلیل نقدینگی است. این شرکت‌ها باید بتوانند پول قطعات خارجی را بدهند زیرا خارجی‌ها به صورت اعتباری قطعه نمی‌فروشند. بایستی بتوانید پول آن را بدهید و برایش ارز تامین کنید که در این بخش خودروسازان برای تامین ارز مشکل دارند و بخشی هم به این دلیل است که اگر ارز را تامین کردند، باید بتوانند آن را منتقل کنند که بحث انتقال پول هم هست و ما مشکل انتقال پول داریم و صرفا بحث تامین پول نیست. حالا این شرکت‌ها راه‌هایی پیدا کرده و مقطعی این مشکل را حل می‌کنند؛ ولی چون تقاضای انباشته‌شده پشت در خودروسازان خیلی زیاد است و ماشین‌هایی را مدت‌هاست پیش‌فروش کرده‌اند؛ ولی نتوانسته‌اند تحویل بدهند، طبیعتا این تحویل‌های اندک به چشم نمی‌آید؛ ولی اگر بتوانند مشکل تکمیل شدن خودروها را حل کنند بخش قابل‌توجهی از مشکلات این شرکت‌ها حل می‌شود. بخشی از صنعت خودرو ما وابسته به خارج است. ما ۴۰ سال به صنعت خودرو فرصت دادیم. این زمان کمی نیست. اگر این صنعت می‌خواست کامل روی پای خود بایستد می‌توانست. کما اینکه صنایعی که دیرتر از آن شروع کردند در حال حاضر به خودکفایی رسیدند. اتفاقا آنها تکنولوژی پیچیده‌تری داشتند و پروژه تولیدشان سخت‌تر بوده است. بنابراین به صنعت خودرو به اندازه کافی فرصت داده شده است. حالا اگر بخواهیم در این صنعت همین وضعیت را ادامه بدهیم بایستی ما به صورت مشارکتی با خودروسازان معتبر خارجی وارد مذاکره شویم و با آنها محصول مشترک تولید کنیم که امکان فروش این محصولات در خارج از کشور هم وجود داشته باشد و بازار خارجی پیدا کنیم. بازار خارجی که پیدا کنیم آن وقت در تامین قطعات مشکل پیدا نمی‌کنیم زیرا یک بازار بزرگ پشت صنعت خودرو ما وجود دارد.